11 lipca – nowe święto państwowe upamiętniające ofiary ludobójstwa na Kresach.

Sejm RP uchwalił ustawę wprowadzającą nowe święto państwowe – Narodowy Dzień Pamięci o Polakach, którzy zginęli w wyniku ludobójstwa dokonanego przez OUN i UPA na wschodnich terenach II Rzeczypospolitej. Obchody będą odbywać się 11 lipca, w rocznicę tragicznych wydarzeń z 1943 roku, znanych jako „Krwawa Niedziela”. Tego dnia doszło do kulminacji fali brutalnych ataków na Polaków zamieszkałych na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej – w ponad stu miejscowościach doszło do masowych mordów, za które odpowiadały oddziały OUN-UPA i część ukraińskiej ludności.

Ustanowienie tego dnia świętem państwowym ma na celu oddanie czci ofiarom i ich rodzinom oraz upowszechnienie wiedzy o tej bolesnej karcie polskiej historii.

Choć decyzja ta spotkała się z krytyką ze strony ukraińskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, w Polsce traktowana jest jako istotny krok w kierunku pielęgnowania pamięci historycznej i mówienia prawdy o przeszłości.

Tło wydarzeń

Już w 1939 roku w województwie wołyńskim istniały grupy antypolskie, w których skład wchodzili głównie Ukraińcy. Po wtargnięciu armii sowieckiej do Polski 17 września, wymierzone przeciwko polskiej ludności akcje przybrały na sile. Liczba i rozmiary takich zachowań wzrosły jeszcze mocniej po wybuchu wojny ZSRR z Niemcami i zajęciu Kresów przez armię Hitlera w 1941 roku. RelatedPosts 20 rocznica śmierci św. Jana Pawła II Boże Narodzenie 2024 Radni przegłosowali budżet na 2025 rok Ukraińska Powstańcza Armia powołana została do życia przez nacjonalistów ukraińskich w 1942 roku. Ich głównym celem stali się zamieszkujący tereny Wołynia Polacy. UPA wraz z Organizacją Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) podjęły decyzję o wymordowaniu polskich mieszkańców Kresów Rzeczypospolitej. W wyniku ich działań w okrutny sposób zamordowano ok. 50 000 – 60 000 ludzi.

Inicjatorzy bestialskich zajść

Głównym odpowiedzialnym za wydanie rozkazu do udziału UPA w czystce etnicznej był Dmytro Klaczkiwski ps. „Kłym Sawur”, będący dowódcą okręgu UPA-Północ. Innymi inicjatorami byli Wasyl Iwachow oraz Iwan Łytwynczuk. Zdaniem polskich historyków, pomimo iż Stepan Bandera w latach 1941-1944 przebywał w obozie koncentracyjnym, to ponosi on ogromną odpowiedzialność moralną za okrutne wydarzenia, które rozegrały się na terenie województwa wołyńskiego. Zbrodnie popełnione zostały przez powołaną przez niego frakcję OUN, której członkowie od jego nazwiska nazywani byli „banderowcami”. Bandera już po zwolnieniu go z obozu we wrześniu 1944 roku nigdy w żaden sposób nie odciął się od okrutnej działalności swoich zwolenników.

Krwawa Niedziela

Momentem kulminacyjnym zbrodni UPA wraz z OUN był 11 lipca 1943 roku. Wtedy to około godziny 03:00 oddziały ukraińskie dokonały skoordynowanego ataku na 99 polskich miejscowości. Ataki odbyły się pod hasłem „Śmierć Lachom” i miały miejsce głównie w powiecie włodzimierskim oraz horochowskim. Taktyką było otoczenie wsi – co uniemożliwiało ludziom ucieczkę – a następnie dokonanie rzezi i podpaleń. Do zabijania używano broni palnej, siekier, wideł, kos, młotków, pił, noży i innych ostrych oraz ciężkich przedmiotów. Po wymordowaniu ludności, zabudowy mieszkalne były palone. Podczas Krwawej Niedzieli mordowano ludzi masowo. Przykładowo we wsi Gurów na 480 mieszkańców, ocalało tylko 70 osób. We wsi Sądowa natomiast z 600 ludzi, z życiem uszło zaledwie 20. Tego samego dnia grupa kilkunastu nacjonalistów ukraińskich wtargnęła podczas mszy świętej do kościoła w Porycku. W wyniku 30-minutowej, bestialskiej rzezi zabili oni około stu osób, w tym starców, kobiety i dzieci. Ataki dokonane 11 lipca 1943 roku były zorganizowane i charakteryzowały się jednymi z najbardziej okrutnych i krwawych mordów, jakich dopuściła się UPA w latach 1942-1944. W ciągu lipca 1943 roku oddziały ukraińskich nacjonalistów przeprowadziły ok. 530 napadów.

Więcej informacji nt. Rzezi Wołyńskiej (archiwalne materiały)

Nad Wisłą TEŻ BYŁ WOŁYŃ – Rozmowa z Mirosławem Donem

ZBRODNIA NIEROZLICZONA. Wołyń i Małopolska Wschodnia

11 lipca – rocznica Rzezi Wołyńskiej – SONDA ULICZNA

Niedokończone Msze Wołyńskie – konferencja w Koszalinie

Niedokończone Msze Wołyńskie – konferencja historyczna Fidei Defensor

Państwo DEZERTERUJE w sprawie Wołynia – ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski

Pobierz książkę:
Niedokończone Msze Wołyńskie – książka