W piątek 14 sierpnia 1941 roku, w podziemiach tzw. bloku śmierci w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz, zakończył życie ojciec Maksymilian Maria Kolbe – franciszkanin, założyciel klasztoru i wydawnictwa w Niepokalanowie, misjonarz i kapłan znany z niezwykłej gorliwości. Zginął po dwóch tygodniach męczarni w celi głodowej, dobity zastrzykiem fenolu.
Kilka tygodni wcześniej, w lipcu, w obozie miała miejsce ucieczka więźnia. W odwecie Niemcy wytypowali dziesięciu mężczyzn na śmierć głodową. Wśród skazanych znalazł się Franciszek Gajowniczek – żołnierz Wojska Polskiego, ojciec rodziny. Wtedy Kolbe wystąpił z szeregu i w obecności komendanta Fritscha poprosił, aby pozwolono mu umrzeć zamiast Gajowniczka. „Jestem księdzem katolickim” – miał powiedzieć.
Świadkowie wspominali, iż w celi nr 18 ojciec Kolbe podtrzymywał współwięźniów na duchu modlitwą i pieśnią. Jeden z ocalałych, Bruno Borgowiec, zeznał po wojnie:
Nie słyszałem od niego słowa skargi. Był opanowany, cichy, modlący się. Gdy inni umierali w rozpaczy, on trwał przy nich do końca.
Po niemal dwóch tygodniach głodzenia i pragnienia, w przeddzień uroczystości Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Kolbe – wciąż żywy – został uśmiercony przez esesmana zastrzykiem fenolu w lewe ramię.
Maksymilian Kolbe miał 47 lat. Jego ciało zostało spalone w obozowym krematorium, a prochy rozsypano. Choć fizyczny ślad po nim zniknął, pamięć o jego czynie przetrwała w relacjach ocalałych i świadectwach współwięźniów.
Ojciec Kolbe, lata 30. XX w. Koloryzacja & retusz: graffiti24.pl. Obraz oryginalny: archiwum, domena publiczna.Kliknij, aby powiększyć.W 1971 roku papież Paweł VI ogłosił go błogosławionym, a 10 października 1982 roku Jan Paweł II – świętym męczennikiem. Podczas kanonizacji obecny był Franciszek Gajowniczek, któremu Kolbe uratował życie.
Dziś cela nr 18 w Auschwitz jest miejscem ciszy i modlitwy, a postać ojca Maksymiliana stanowi symbol ofiarności i odwagi – przypomnienie, iż choćby w najbardziej nieludzkich warunkach możliwe jest zachowanie człowieczeństwa.
→ red.
14.08.2025
• foto: archiwum
• więc o obozie Auschwitz: > tutaj
