Atak w Czernihowie: rakiety spadły na teatr, a nie siedzibę SBU

fakenews.pl 1 rok temu

19 sierpnia miał miejsce rosyjski atak w Czernihowie. W mediach społecznościowych niemal natychmiast pojawiły się fałszywe narracje. Według prorosyjskich narratorów celem rosyjskiego ataku miała być siedziba Sił Bezpieczeństwa Ukrainy w Czernihowie. W wyniku ostrzału rzekomo śmierć poniosło wielu „polskich najemników” i „żołnierzy NATO”. Kiedy przyjrzymy się tej narracji bliżej, okaże się, iż jest ona fałszywa.

Teza:
Celem ataku w Czernihowie była siedziba Sił Bezpieczeństwa Ukrainy, a w jego wyniku śmierć poniosło wielu „polskich najemników” oraz „żołnierzy NATO”.
Nasza ocena:

Fałsz

Więcej o naszym systemie oceniania:

Atak w Czernihowie — fałszywe narracje o celach

W polskiej infosferze powyższą narrację forsował m.in. Piotr Panasiuk. Jest on znany ze swoich prorosyjskich poglądów i szerzenia dezinformacji. Kilkukrotnie na łamach naszego serwisu pojawiały się analizy udostępnianych przez niego treści (np. tu i tu). Fałszywy przekaz jego autorstwa pojawił się na platformie X (dawny Twitter) oraz Telegramie.

Nagranie przedstawiające cel rosyjskiego ataku oraz wpis Piotra Panasiuka z fałszywą narracją. Źródło: X (dawny Twitter)
Wpis Piotra Panasiuka z fałszywą informacją o trafieniu rzekomego celu rosyjskiego ataku, którym miała być siedziba SBU w Czernihowie. Źródło: X (dawny Twitter)

Piotr Panasiuk twierdził, iż celem rosyjskiego ataku w Czernihowie była obwodowa siedziba Sił Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU). W wyniku ostrzału — jak już wspomniano — śmierć miało ponieść wielu polskich najemników i żołnierzy NATO. Dowodem zlikwidowania „najemników” miał być lot z Rzeszowa do Krakowa. O sukcesie rosyjskiego ataku rzekomo świadczy nagranie wideo. Po bliższym przyjrzeniu się całej sprawie okazuje się, iż rakiety nie spadły na siedzibę SBU, ale na teatr w centrum miasta. Następnie Panasiuk zmienił swoją narrację, stwierdzając, iż w teatrze zorganizowano szkolenie operatorów dronów. Jednocześnie, jak zauważa dr Michał Marek z Centrum Badań nad Współczesnym Środowiskiem Bezpieczeństwa, rosyjskie ośrodki propagandowe zaczęły kreować atak na teatr jako nadzwyczajny sukces Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. To one wydają się być pierwotnym źródłem narracji o śmierci „polskich najemników” oraz „żołnierzy NATO”.

Michał Marek o wykorzystaniu rosyjskiego ataku do celów propagandowych. Źródło: X (dawny Twitter)

Atak w Czernihowie — analiza fałszywych narracji

Przeanalizujmy nagranie zamieszczone przez Piotra Panasiuka. W swoim wpisie stwierdził, iż atak został przeprowadzony na obwodową siedzibę SBU, która mieści się na ul. Szewczenki 28 w Czernihowie. Na poniższym zdjęciu można zobaczyć, jak ona wygląda.

Siedziba Służby Bezpieczeństwa Ukrainy w Czernihowie. Źródło: Google Maps

Jak widać, nie jest to budynek zarejestrowany na nagraniu. Jednak w mediach społecznościowych niemal natychmiast odnajdujemy informację, iż trafiony obiekt to Teatr Muzyczno-Dramatyczny im. Tarasa Szewczenki. Na poniższym porównaniu kolorem różowym oznaczono gmach teatru. Natomiast kolorami bordowym oraz żółtym zaznaczono dwa pozostałe budynki widoczne w kadrze. Po zlokalizowaniu miejsca okazuje się, iż rzeczywiście jest to teatr w Czernihowie (koordynaty na Google Maps: 51.491561990058244, 31.299390244047643).

Analiza okolicy Teatru Muzyczno-Dramatycznego w Czernihowie. Źródło: Google Maps

Jednocześnie dowodem na śmierć „polskich najemników” i „żołnierzy NATO” ma być lot z Rzeszowa do Krakowa. W celu uwiarygodnienia swojej narracji Piotr Panasiuk zamieścił na Telegramie zrzut ekranu z serwisu Flightradar24. Uwagę zwraca fakt, iż napisy na mapie są w języku rosyjskim. W rzeczywistości — co zauważa Michał Marek — Piotr Panasiuk wykorzystał zdjęcie pochodzące z rosyjskiego propagandowego kanału na Telegramie.

Źródło: Telegram

Analiza mechanizmu działania Piotra Panasiuka przeprowadzona przez Michała Marka. Źródło: X (dawny Twitter)

Piotr Panasiuk stwierdził również, iż Ukraińcy ujawnili informację dotyczącą rzekomego szkolenia operatorów dronów, która miała odbyć się w Czernihowie. Dowodem, którym posłużył się w celu u wiarygodnie nią swojej tezy, jest zdjęcie zaproszenia na wydarzenie „Angry Birds Demo Day”. Z treści zaproszenia oraz oświadczenia organizatorki wynika, iż wydarzenie miało charakter zamkniętego spotkania, a nie szkolenia. Jednocześnie ukraińska prasa (np. Ukrainska Pravda w tym oraz tym artykule) donosi, iż rzeczywiście w budynku teatru odbywał się wspomniany zamknięty event.

W mediach społecznościowych możemy również natknąć się na filmik, w którym widzimy płonący budynek. Opisywany jest on jako trafiony Teatr Muzyczno-Dramatyczny w Czernihowie. jeżeli wyszukamy wstecznie wspomniane nagranie, to przekonamy się, iż nie jest to trafiony 19 sierpnia 2023 r. teatr. Na nagraniu widać obwodową siedzibę SBU trawioną przez pożar. Jednakże wideo umieszczono w sieci ponad rok temu. Na stronie Ukrainian Institute możemy przeczytać, iż czernihowska siedziba ukraińskich służb bezpieczeństwa została trafiona dwoma rakietami 25 lutego 2022 r.

Wpis, w którym obwodową komisję SBU pomylono z trafionym faktycznie teatrem. Źródło: X (dawny Twitter)

Podsumowanie

Po powyższej analizie widać, iż celem rosyjskiego ataku w Czernihowie nie była siedziba SBU, a teatr w centrum miasta. Atakowanie cywilnej infrastruktury jest zbrodnią wojenną. Federacja Rosyjska wielokrotnie atakowała obiekty o charakterze cywilnym (informacje o tym np. tu). Kremlowska propaganda jednocześnie zaczęła wykorzystywać atak do szerzenia narracji skierowanej przeciwko Polsce. Rzeczpospolitą Polską ukazano jako państwo aktywnie wspierające Ukrainę siłą żywą (narracja o wielu zabitych „polskich najemnikach”). Jednocześnie warto odnotować, iż Jurij Biełousow, szef departamentu przeciwdziałania zbrodniom wojennym w Prokuraturze Generalnej Ukrainy, zwraca uwagę, iż atak w Czernihowie został przeprowadzony tak, żeby spowodować jak najwięcej ofiar wśród cywilów. Jego słowa powtarza również Polska Agencja Prasowa. W wyniku ostrzału śmierć poniosło 7 osób, w tym jedno dziecko, a kolejnych 180 osób zostało rannych.

Źródła

Ukrainian Institute: https://ui.org.ua/en/postcard/regional-department-of-the-security-service-of-ukraine/

Ukrainska Pravda 1: https://life.pravda.com.ua/society/2023/08/21/256053/

Ukrainska Pravda 2: https://www.pravda.com.ua/news/2023/08/21/7416485/

Facebook: https://www.facebook.com/masher.berlinska/posts/pfbid0Uv8qfWToWiQ5AV2Aje3ha4z2mkgQiTXdFJA7ze7TcG5yBYpd2MSHG3YnD7yKHMVal

Noviniarnia: https://novynarnia.com/2023/08/20/ogp-chernigiv/

Polska Agencja Prasowa: https://www.pap.pl/aktualnosci/rosyjska-rakieta-iskander-ktora-zaatakowano-czernihow-miala-wybuchnac-wsrod-ludzi

Idź do oryginalnego materiału