Obietnica Azerbejdżanu dotycząca podwojenia rocznego eksportu gazu do Europy do 2027 roku może być o krok bliżej realizacji w związku z wiadomością, iż BP znalazło nowe złoża gazu pod istniejącym polem naftowym Azeri-Chirag-Gunashli (ACG) na Morzu Kaspijskim.
Głęboki odwiert BP rozpoczął wiercenie na polu naftowym ACG, gdzie znalazł złoża gazu, które mogłyby być dostępne na eksport do Europy. BP potwierdziło. iż odwiert rozpoznawczy, który wywiercił na głębokości 4 500 metrów poniżej pola ACG, zidentyfikował głęboko położone złoża gazu i iż wydobycie może rozpocząć się już w przyszłym roku.
Firma nie podała wielkości zidentyfikowanych rezerw ani ilości gazu, którą spodziewa się wyprodukować, ale powiedziała, iż zainstalowała manometry do zbierania danych o ciśnieniu i analizuje te informacje w celu opracowania „optymalnej koncepcji rozwoju”.
Gaz z nowego złoża na rynek wewnętrzny oraz eksport
Wiceprezes BP ds. regionu Morza Kaspijskiego, komunikacji i spraw zewnętrznych, Bakhtijar Aslanbeli, powiedział azerbejdżańskim mediom, iż firma prowadzi rozmowy z państwową firmą naftową Azerbejdżanu, SOCAR, w kwestiach technicznych i handlowych. „Myślę, iż będziemy mieli jasny obraz tej kwestii do końca roku” – powiedział.
Firma potwierdziła, iż nowe rezerwy gazu, które znalazła, nie są objęte istniejącą umową handlową dotyczącą pola naftowego ACG i iż wydobycie gazu będzie wymagało nowej umowy z Baku. BP potwierdziło również, iż gaz wyprodukowany z nowych rezerw nie zostanie ponownie zatłoczony na pole naftowe ACG w celu zwiększenia produkcji ropy naftowej.
Pole naftowe ACG już produkuje powiązany gaz wraz z ropą naftową, a wraz ze spadkiem produkcji ropy naftowej z pola, w tej chwili większość tego gazu jest ponownie wtryskiwana, aby pomóc wymusić więcej ropy z resztą gazu na lądzie, gdzie jest on wykorzystywany do zaspokojenia rosnącego popytu krajowego Azerbejdżanu. Potwierdzenie przez BP, iż gaz z nowych rezerw nie będzie ponownie wtryskiwany, oznacza, iż nowy gaz będzie również przesyłany rurami lądowymi, a więc może zostać wykorzystany do zwiększenia eksportu Azerbejdżanu do Europy.
Azerbejdżan rozpoczął eksport gazu do Turcji w 2006 r., a eksport do Europy rozpoczął się w listopadzie 2020 r . po ukończeniu gazociągu transadriatyckiego (TAP), ostatniego odcinka południowego korytarza gazowego. Inwazja Rosji na Ukrainę, a następnie wstrzymanie większości eksportu rosyjskiego gazu do Europy, ponownie zwiększyły zainteresowanie gazem z Azerbejdżanu.
W lipcu 2022 r. prezydent Azerbejdżanu Ilham Alijew i przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen podpisali przełomowy protokół ustaleń, w ramach którego Azerbejdżan zobowiązał się do zwiększenia eksportu gazu do Europy do „co najmniej 20 miliardów metrów sześciennych rocznie” do 2027 r. Prezydent Alijew ogłosił w styczniu, iż spodziewa się, iż eksport azerbejdżańskiego gazu do Europy osiągnie w tym roku 11,6 mld m sześc. Uważa się, iż liczba ta jest aktualną fizyczną zdolnością systemu rurociągów.
Inwestycje w nowe złoża
Dalsze zwiększanie eksportu będzie wymagało znacznych inwestycji w instalację nowych sprężarek, co nie zostało jeszcze uzgodnione przez członków trzech konsorcjów, które obsługują trzy gazociągi składające się na południowy korytarz gazowy.
Dostępne mogą być również inne nowe źródła gazu. BP instaluje w tej chwili nową platformę wydobywczą ropy naftowej na polu naftowym ACG i potwierdziło, iż będzie ona również produkować gaz, z którego część może być przesyłana rurami na lądzie. W styczniu, firma rozpoczęła wiercenie nowego głębokiego odwiertu na swoim polu gazowym Shah Deniz.
Odwiert ten jest skierowany na głęboki zbiornik gazu, który prawdopodobnie leży na głębokości około 7000 metrów, poniżej istniejącego pola gazowego Shah Deniz i ma zostać ukończony pod koniec tego roku. Jak dotąd nie ogłoszono żadnych wyników i nie jest jasne, czy zostaną znalezione rezerwy komercyjne, a jeżeli tak, to kiedy rozpocznie się produkcja.
Azerbejdżan ma już nową produkcję gazu, która już zaczyna się gdzie indziej. 10 lipca azerbejdżańska państwowa firma naftowa SOCAR ogłosiła, iż produkcja gazu rozpoczęła się ze złoża gazowego Abszeron, które rozwija we współpracy z francuskim TotalEnergies.
Początkowa produkcja 1,5 mld m sześc. rocznie została już zarezerwowana na krajowy rynek gazu w Azerbejdżanie i nie będzie dostępna na eksport. Uważa się jednak, iż pole jest w stanie produkować do 5 miliardów metrów sześciennych rocznie, jeżeli partnerzy zgodzą się na drugą fazę inwestycji, a dodatkowa produkcja prawdopodobnie będzie dostępna na eksport.
Kacper Ochman
Kaukaz Południowy i Azja Centralna to obszary, które leżą w obszarze moich zainteresowań już od czasów studiów. Bezpośrednią inspiracją dla mnie do stworzenia bloga były podobne platformy prowadzone przez ekspertów zajmujących się innymi regionami. Kierunek Kaukaz to miejsce gdzie będę dzielił się obserwacjami i analizami. Chciałbym aby moje wpisy były interesujące i interesujące zarówno dla osób nieobytych z tematyką wschodnią jak również osób znających temat od podszewki.