Polska jest największym beneficjentem członkostwa w UE spośród wschodnich państw członkowskich, które dołączyły do bloku od 2004 roku, wynika z nowego raportu polskiego banku Pekao. W tym okresie gospodarka tego kraju rozwijała się również w trzecim najszybszym tempie spośród wszystkich 27 państw w Unii.
Realny PKB Polski – miara produkcji gospodarczej skorygowanej o zmiany cen – podwoił się w latach 2004–2022. To więcej niż w jakimkolwiek innym kraju Europy Środkowo-Wschodniej, które przystąpiły do UE.
Wśród nich Rumunia odnotowała drugi co do wielkości wzrost, wynoszący 80%. Tymczasem u sąsiadów Polski, na Słowacji, Litwie i w Czechach, odnotowano wzrost odpowiednio o 78%, 74% i 51%. W tym samym okresie PKB całej UE wzrósł o 27%.
W swoim raporcie Pekao zauważa, iż „w całej UE szybszy wzrost odnotowały w tym okresie jedynie małe Malta i Irlandia, ze swoimi preferencyjnymi podatkami dla globalnych korporacji”. W latach 2004–2022 PKB Malty wzrósł o prawie 200%, podczas gdy Irlandii o 185%.
Kto był największym beneficjentem poszerzenia ? Wiele danych makroekonomicznych i sektorowych wskazuje, iż . W maju mija 20 lat naszego członkostwa we Wspólnocie iz tej okazji, gdy nowy raport zawiera bilans finansowy, możliwości i świadczenia. Zapraszamy na pic.twitter.com/e1Td2wM13o
— Analizy Pekao (@Pekao_Analizy) 28 marca 2024 r
„Wiele wskaźników wskazuje, iż Polska była największym beneficjentem członkostwa w UE spośród wszystkich państw regionu, które dołączyły do wspólnoty w 2004 roku i później” – pisze bank.
W swoim raporcie zauważono, iż w ciągu ostatnich dwóch dekad w polskim sektorze informacji i komunikacji oraz usług biznesowych dla przedsiębiorstw odnotowano trzykrotny wzrost wartości dodanej, co stanowi odpowiednio czwarty i trzeci najszybszy wzrost w UE.
Tymczasem wartość dodana Polski w sektorze usług finansowych wzrosła 2,9 razy, co stanowi drugi najszybszy wzrost w UE, podczas gdy w sektorze produkcji przemysłowej wzrosła o 2,8, co było najszybszym tempem w UE.
„Poza wspomnianą Irlandią i najmniejszymi gospodarkami UE (Luksemburgiem, Maltą i Cyprem) Polska od 2004 roku plasuje się w pierwszej trójce UE pod względem skali wzrostu aż w ośmiu dużych sektorach gospodarki” – czytamy w raporcie .
Polska jest drugim na świecie najpopularniejszym miejscem zakładania centrów usług przez globalne firmy, zaraz za Indiami – wynika z raportu @Deloitte znalazł
— Notatki z Polski (@notesfrompoland) 10 października 2023 r
Bank ustalił, iż Polska również najmocniej awansowała w unijnym rankingu eksporterów.
„Wszystkie kraje w [CEE] Region zyskał na akcesji jako dostawca w ramach regionalnych łańcuchów dostaw, ale to właśnie Polska była największym beneficjentem procesu relokacji europejskiego przemysłu” – zauważa w swoich raportach.
Udział Polski w całkowitym eksporcie państw UE wzrósł o 3,1 punktu procentowego w latach 2004–2022 w porównaniu ze wzrostem o 1,5 pp i 0,8 pp odnotowanym przez jej południowych sąsiadów, Czechy i Słowację.
Zmiana udziału wybranych państw członkowskich w całości eksportu UE-27, 2023 vs 2004 (źródło: 20 lat Polski w Unii Europejskiej z perspektywy biznesu i sektorów gospodarkibanku Pekao
Ekonomiści Pekao zauważyli, iż członkostwo w UE pozwoliło polskiej gospodarce rozwijać się szybciej niż kraje południowej strefy euro, takie jak Hiszpania.
W 2022 r. Polska wyprzedziła Hiszpanię we wskaźniku zamożności gospodarstw domowych w UE. Rok wcześniej wyprzedziła także Portugalię pod względem PKB na mieszkańca, biorąc pod uwagę różnice w poziomie cen między krajami (tzw. parytet siły nabywczej, w uproszczeniu PPP).
Polska wyprzedziła Hiszpanię i niemal dorównuje Irlandii we wskaźniku stosowanym przez UE do oceny zamożności materialnej gospodarstw domowych w państwach członkowskich
— Notatki z Polski (@notesfrompoland) 11 lipca 2023 r
Pekao zauważa jednak, iż choć Polska poczyniła ogromne postępy w ciągu ostatnich dwudziestu lat, przez cały czas pozostaje w tyle w takich kwestiach, jak inwestycje w badania i rozwój – choćby w porównaniu z innymi krajami regionu – zwłaszcza w takich sektorach jak motoryzacja i farmaceutyka.
Ponadto w branżach takich jak chemiczna, farmaceutyczna i maszynowa udział Polski w unijnym eksporcie jest niski, a saldo handlu zagranicznego jest ujemne, „ogólnie znacznie większe niż w momencie akcesji”.
Polska pozostaje także jedną z najbardziej energochłonnych i „brudnych” gospodarek UE. Udział technologii zeroemisyjnych w wytwarzaniu energii elektrycznej, choć w ostatnich latach odnotowuje solidny wzrost, wciąż jest najniższy w całej UE.
„Wysoki koszt uprawnień do emisji CO2 oznacza, iż wkraczamy w erę drogiej energii (droższej od średniej w UE) i karania polskich przedsiębiorstw za ponadprzeciętną emisyjność” – napisano bank. „Przyspieszenie transformacji energetycznej staje się naszym priorytetem inwestycyjnym, wpływającym na konkurencyjność przedsiębiorstw”.
W nowym rankingu Polska została uznana za najmniej zielony kraj w UE.
Finansowane ze środków UE badanie uwzględnia stan środowiska, jego wpływ na jakość życia oraz wysiłki podejmowane w celu rozwiązania problemów klimatycznych
— Notatki z Polski (@notesfrompoland) 5 listopada 2022 r
Analitycy Pekao spodziewają się jednak, iż w nadchodzących latach Polska pozostanie jednym z największych beneficjentów funduszy unijnych, do czego przyczyni się niedawne odblokowanie 137 miliardów euro (600 miliardów złotych) zamrożonych funduszy unijnych.
W raporcie banku zauważono także, iż Polska ma „znaczny potencjał do dalszego zwiększania naszego udziału w handlu wewnątrzunijnym”, szczególnie na takich rynkach, jak Francja, Włochy i Hiszpania.
Notatki z Polski są prowadzone przez niewielki zespół redakcyjny i wydawane przez niezależną fundację non-profit, która utrzymuje się z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie możemy zrobić tego, co robimy.
Źródło głównego zdjęcia: Skitterphoto / Pexels
Alicja Ptak jest starszym redaktorem w Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla Reutersa.
