Unia Europejska oraz Stany Zjednoczone podkreślają, iż porozumienie pokojowe między Ukrainą a Rosją nie będzie możliwe, dopóki ukraińskie dzieci uprowadzone bezprawnie do Rosji nie wrócą do ojczyzny.
Ponad 19 tysięcy ukraińskich dzieci zostało wywiezionych do Rosji, z czego tylko 1545 powróciło. Jak wskazuje program humanitarny Bring Kids Back UA zainicjowany przez Prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego: „Przymusowe odbieranie dzieci rodzicom, zabijanie rodziców na oczach dzieci oraz tworzenie fatalnych warunków życia jest celowym atakiem mającym na celu zniszczenie ukraińskiej państwowości”.
„Rosjanie powiedzieli, iż moja matka mnie nie potrzebuje i iż zostanę oddany rodzinie zastępczej w Rosji” – mówi 12-letni Oleksandr z Mariupola.
„Zmuszali nas do śpiewania rosyjskiego hymnu” – dodaje 14-letnia Dayana z Chersonia.
Jak podaje Bring Kids Back UA, rosyjskie władze nie tylko atakują ukraińskie miasta, plądrują je i zabijają, ale także porywają dzieci, które są szczególnie narażone na traumę. Według Yale School of Medicine celem deportacji są m.in. sieroty, dzieci niepełnosprawne, z rodzin o niskich dochodach oraz dzieci rodziców służących w wojsku.
Udokumentowane są przypadki przemocy fizycznej i psychicznej wobec wywiezionych dzieci, ograniczenia kontaktu z rodziną oraz niewystarczający dostęp do pożywienia i opieki medycznej.
Decyzja o aresztowaniu Władimira Putina
Za dokonanie zbrodni wojenny, w tym bezprawne porwania ukraińskich dzieci od czasu rozpoczęcia pełnoskalowej wojny 24 lutego 2022 r., w ramach Artykułu 58, Międzynarodowy Trybunał Karny w marcu 2023 r. wydał nakaz aresztowania Władimira Putina oraz Marii Lwowej-Biełowej, komisarz ds. praw dziecka w Rosji, za popełnienie zbrodni wojennych, w tym przymusowe porwania dzieci od początku pełnoskalowej wojny 24 lutego 2022 r.
„Jako komisarz ds. praw dziecka Lwowa-Biełowa powinna nie tylko podjąć próbę powstrzymania Putina przed popełnianiem zbrodni wojennych przeciwko dzieciom, ale także powinna bronić praw tych dzieci, zamiast wykorzystywać swój urząd do ich łamania’’.
Umowa pokojowa, pod warunkiem powrotu ukraińskich dzieci do domu
Coraz więcej przywódców i organizacji międzynarodowych domaga się powrotu ukraińskich dzieci do ojczyzny. Ukraina zaznacza, iż porozumienie pokojowe nie może być zawarte bez poszanowania praw dzieci, określonych m.in. w Konwencji ONZ o prawach dziecka (UNCRC), ratyfikowanej przez Ukrainę w 1991 r. i Rosję w 1990 r.
Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen poinformowała 18 sierpnia: „Każde ukraińskie dziecko uprowadzone przez Rosję musi zostać zwrócone swoim rodzinom”.
Komisja Europejska prowadzi rozmowy z administracją Donalda Trumpa, dotyczące uprowadzonych ukraińskich dzieci. „Sprawa była omawiana z prezydentem Trumpem podczas wczorajszego (18 sierpnia) spotkania. Prezydent Trump również bardzo angażuje się w ten temat” – powiedziała rzeczniczka Komisji Arianna Podesta.
Parlament Europejski od początku wojny przyjął szereg rezolucji potępiających bezprawne działania Rosji, w tym w zakresie ochrony dzieci i młodzieży oraz przymusowej deportacji.
Donald Trump zaznaczył, iż „powrót ukraińskich dzieci jest priorytetem”, podkreślając potrzebę współpracy USA, UE i Ukrainy w sprowadzeniu dzieci do domów. Temat porwanych dzieci podniosła także Melania Trump w osobistym liście skierowanym do Putina podczas rozmów w Alasce 15 sierpnia.
Warto dodać, iż sama Melania Trump, podniosła kwestię porwanych ukraińskich dzieci w liście skierowanym do Putina. List miał zostać doręczony „do rąk własnych” rosyjskiego dyktatora, podczas rozmów na Alasce 15 sierpnia, przez Donalda Trumpa.
