Rok 2024 był szczególny dla Centrum Weterana Działań poza Granicami Państwa i to z wielu powodów. Jubileusz 10-lecia działalności i związana z nim międzynarodowa konferencja, liczne projekty organizowane przez Centrum m.in. Wyzwanie Weterana, Rajd Motocyklowy Weteranów, Projekt Wojownik, a także we współpracy z partnerami – Kryptonim:W24, Weterani Inspirują, Konwent Gier Strategicznych, aktywne przygotowania do zawodów Invictus Games 2025 – to tylko najważniejsze przedsięwzięcia minionego roku. Jak zaznacza ppłk dr Katarzyna Rzadkowska, Dyrektor Centrum Weterana – Choć zadań i inicjatyw było w tym roku wiele – wszystkie łączy jeden cel – wsparcie weteranów i ich rodzin oraz kultywowanie pamięci o poległych i zmarłych podczas misji poza granicami państwa.
2024 r. był wyjątkowo aktywny w dotychczasowej działalności Centrum Weterana i jak w soczewce pokazał, iż działalność prowadzona przez Centrum już od dekady jest ważna i potrzebna. W minionym roku Centrum kontynuowało realizację swoich projektów oraz angażowało się w wiele dodatkowych inicjatyw i akcji. Cel jednak był zawsze jeden – pomoc i wsparcie dla weteranów i ich rodzin!
JUBILEUSZ 10-LECIA CENTRUM WETERANA
Jednym z najważniejszych wydarzeń w minionym roku były – dla Centrum Weterana – obchody 10-lecia istnienia. Był to moment refleksji nad osiągnięciami i znaczeniem Centrum Weterana dla całej społeczności weteranów i ich bliskich. W dn. 25-26 kwietnia zorganizowano międzynarodową konferencję „Weterani są wśród nas – systemy wsparcia w Polsce
i na świecie”, a 29 kwietnia miały miejsce uroczystości z udziałem najważniejszych przedstawicieli władz państwowych i dowódców Sił Zbrojnych RP. W wydarzeniach uczestniczyli międzynarodowi goście, w tym przedstawiciele organizacji weteranów z USA, Wielkiej Brytanii, Kanady i Szwecji, którzy dzielili się doświadczeniami i dobrymi praktykami. Podczas konferencji omówiono m.in. systemy wsparcia psychologicznego i medycznego, reintegrację społeczną i zawodową weteranów oraz nowoczesne technologie w rehabilitacji. Wymiana wiedzy i doświadczeń była niezwykle istotnym elementem tego wydarzenia.
REALIZOWANE PROJEKTY I WSPÓŁPRACE
2024 r. to liczne projekty, w których realizacje zaangażowane było Centrum Weterana. Były wśród nich zarówno inicjatywy organizowane przez Centrum Weterana, jak również współprace z licznymi partnerami.
Wśród projektów, które w minionym roku zorganizowało Centrum, nie sposób pominąć zrealizowanego już po raz trzeci Wyzwania Weterana, którego ideą jest integracja środowiska żołnierzy-weteranów oraz zwrócenie uwagi na ich poświęcenie służbie i wyzwania, z jakimi muszą mierzyć się w codziennym życiu. Wyzwanie odbyło się w Wieliczce i po raz kolejny cieszyło się ogromnym zainteresowaniem wśród weteranów. Swoją V edycję miał również Rajd Motocyklowy Weteranów, którego finał tym razem zorganizowany został w Łodzi. W Rajdzie uczestniczyło ponad 1550 osób z całej Polski - w tym żołnierze, weterani i funkcjonariusze różnych formacji mundurowych, a także pracownicy resortu obrony narodowej. Dzięki zaangażowaniu 140 instytucji wojskowych, a także wsparciu Policji, Straży Granicznej, Służby Więziennej i innych służb, rajd przebiegł bezpiecznie, sprawnie i bez zakłóceń. Ważnym przedsięwzięciem zrealizowanym przez Centrum były również kolejne edycje Projektu Wojownik. W tym roku Projekt odbył się trzy razy – w kwietniu w 1 Pułku Saperów w Brzegu, w czerwcu w Komendzie Portu Wojennego w Gdyni oraz w listopadzie w 15 Brygadzie Zmechanizowanej w Giżycku. We wrześniu przedstawiciele Centrum uczestniczyli zaś, w II edycji Rajdu Rowerowego Weteranów – inicjatywie, która ma na celu integrację środowiska weteranów i rodzin poległych żołnierzy z Polski i państw sojuszniczych, w tym Stanów Zjednoczonych Ameryki. Rajd organizowany był m.in. przez Fundację Gold Star Mission we współpracy z Konsulatem Generalnym RP w Chicago, DGRSZ oraz Gwardię Narodową Stanu Illinois. Kolejna, III edycja zaplanowana jest na 2025r. i odbędzie się w Polsce.
Centrum w minionym roku zaangażowało się również w wiele projektów i inicjatyw współorganizowanych przez inne podmioty. Wśród nich był m.in. projekt Weterani Inspirują – stworzony wspólnie z Fundacją Europa House, w ramach którego powstały nagrania z historiami polskich weteranów. Głównym celem projektu była promocja wartości patriotycznych i edukacja społeczeństwa w tym zakresie. Z Fundacją Europa House na przełomie września i października Centrum zorganizowało również projekt – Kryptonim:W24, za pomocą którego ponad 130 uczestników wzięło udział w blisko 30 warsztatach organizowanych w Krakowie, Warszawie i Tychach, gdzie odbyły się zajęcia z technik oddechowych, krioterapii i jogi. Celem współpracy było wsparcie weteranów oraz członków ich rodzin. Kolejnym interesującym projektem był współorganizowany z Wojskowym Centrum Edukacji Obywatelskiej – II Konwent Gier Strategicznych. Był on doskonałą okazją do integracji środowiska weteranów, a także zapoznania się z terapeutycznymi aspektami gier wojennych. Podczas spotkań uczestnicy mieli szansę na rozwój umiejętności strategicznych, a także refleksję nad wydarzeniami z przeszłości, które kształtują ich codzienne doświadczenia. Kolejną istotną inicjatywą była kooperacja z Fundacją Dorastaj z Nami, w ramach której Centrum udzieliło wsparcia w polskim wydaniu książki „Gdy polegnie żołnierz. 100 praktycznych porad dla rodziny i przyjaciół” autorstwa Bonnie Carroll i Alana Wolfelta, a także uczestniczyło w debacie eksperckiej poświęconej właśnie tej tematyce.
W 2024 Centrum nawiązało również liczne porozumienia o współpracy m.in. z Mazurskim Bankiem Żywności Fundacja IC-Pisz, Fundacją Promocji i Rozwoju Sportu „BASTION”, Fundacją Defender, Muzeum Powstania Warszawskiego, Boeing Poland, Fundacją GROM. Siła i Honor oraz Stowarzyszeniem Kawalerów Orderu Krzyża Wojskowego „Walczę Dla Ojczyzny”. Tak licznie nawiązane współprace pokazują, iż zarówno w środowisku organizacji pozarządowych, rządowych jak i komercyjnych firm – jest wola i chęć do wspierania działań na rzecz polskich weteranów i ich najbliższych.
W DRODZE NA INVICTUS GAMES
Ważnym obszarem działalności Centrum w 2024 r. było prowadzenie przygotowań do Igrzysk Invictus Games, które odbędą się już w lutym 2025 r. w Kanadzie. Invictus Games to inicjatywa, której pomysłodawcą i patronem jest Książe Sussex – Harry. To nie tylko zawody sportowe, w których biorą udział żołnierze i weterani poszkodowani, to przede wszystkim społeczność międzynarodowa, która wspiera się nawzajem w procesie dochodzenia do zdrowia, dzieli się swoimi doświadczeniami i siłą. W minionym roku polska drużyna, która będzie reprezentować nasz kraj na zawodach odbyła pięć zgrupowań. Zawodnicy w lutym, marcu i grudniu trenowali w Wojskowym Ośrodku Kondycyjno-Rekreacyjnym w Zakopanem, w czerwcu oraz w październiku treningi odbyły się w Wojskowym Ośrodku Kondycyjno-Rekreacyjnym w Mrągowie. W trakcie wspólnych przygotowań zawodnicy nie tylko doskonalili swoje umiejętności, ale przede wszystkim zgrywali się jako zespół i walczyli ze swoimi słabościami. Udział w zawodach Invictus Games możliwy jest dzięki wsparciu Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A, która pomaga w zabezpieczeniu zawodników i ich rodzin.
POMOC I WSPARCIE
Jednym z najważniejszych zadań Centrum Weterana jest udzielanie pomocy i wsparcia weteranom oraz ich najbliższym. Działalność bieżąca w tym zakresie prowadzona jest przez Centrum Weterana przez cały rok. W 2024 r. Centrum udzieliło blisko 4000 konsultacji i porad dla weteranów, weteranów poszkodowanych, rodzin poległych oraz partnerów społecznych. Ważnym aspektem działalności Centrum jest także udzielanie pomocy prawnej i psychologicznej. W minionym roku udzielono blisko 480 porad prawnych oraz niespełna 440 konsultacji psychologicznych. Bardzo istotne były również spotkania z weteranami – zarówno te zorganizowane w siedzibie Centrum Weterana, jak i wyjazdowe – organizowane w jednostkach wojskowych. W minionym roku przedstawiciele Centrum spotkali się z weteranami służącymi m.in.: w Dowództwie Garnizonu Warszawa (w Klubie DGW w Warszawie, 15 Brygadzie Wsparcia Dowodzenia, 10 Brygadzie Łączności, 24 Polowo-Technicznej Bazie Wojsk Łączności), Inspektoracie Wsparcia Sił Zbrojnych (3 Regionalnej Bazie Logistycznej w Krakowie, 10 Brygadzie Logistycznej w Opolu, 4 Regionalnej Bazie Logistycznej we Wrocławiu, 1 Brygadzie Logistycznej w Bydgoszczy, 1 Regionalnej Bazie Logistycznej w Wałczu oraz 2 Regionalnej Bazie Logistycznej w Warszawie). Takie spotkania to istotny i istotny element działalności Centrum – gdyż umożliwia poznanie bieżących potrzeb środowiska oraz daje możliwość prowadzenia dialogu i wymiany spostrzeżeń, doświadczeń oraz potrzeb.
EDUKACJA I BUDOWANIE ŚWIADOMOŚCI
Istotną płaszczyzną działania Centrum jest realizacja zadań o charakterze edukacyjno-promocyjnym i popularyzatorskim. Poprzez różne formy działalności Centrum chce upowszechniać wśród społeczeństwa dorobek i znaczenie udziału żołnierzy Wojska Polskiego w misjach i operacjach wojskowych poza granicami państwa.
W mijającym roku Centrum Weterana aktywnie prowadziło działania edukacyjne. W samej siedzibie Centrum odbyło się 86 spotkań, w których uczestniczyło ponad 1600 osób, a poza nim zorganizowano 22 wydarzenia edukacyjne z udziałem około 2500 uczestników.
Przedstawicieli Centrum Weterana można było spotkać również podczas wielu eventów branżowych oraz wydarzeń plenerowych. Do najważniejszych z nich należały: święto i piknik z okazji Dnia Wojska Polskiego, Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego oraz organizowany rok rocznie w Łodzi, przez Fundację Pomoc dla Weterana – piknik dla Weterana.
PAMIĘCI POLEGŁYCH!
W Centrum szczególny szacunek zawsze kierowany jest w stronę poległych i zmarłych w misjach i operacjach poza granicami państwa oraz ich najbliższych. W celu uczczenia ich poświęcenia dla Ojczyzny ustanowiony został – Dzień Pamięci, który corocznie celebrowany jest 21 grudnia. To wyjątkowe wydarzenie, które umożliwia oddanie czci tym, którzy poświęcili swoje życie w obronie Ojczyzny pełniąc służbę poza jej granicami, a także umożliwia uhonorowanie ich najbliższych. Tak również było w 2024 r., w którym to rodziny poległych dodatkowo otrzymały zaproszenie na spotkanie z Parą Prezydencką. Podczas oficjalnych uroczystości wyróżnionym rodzinom Minister Obrony Narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz wręczył medale za Zasługi dla Obronności Kraju, a Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Pan Stanisław Wziątek wraz z Dyrektorem Centrum ppłk dr Katarzyną Rzadkowską wręczyli wyróżnionym specjalne statuetki.
W 2024 r. Centrum Weterana zorganizowało również trzy uroczyste oznaczenia grobów poległych, insygniami Orderu Krzyża Wojskowego – najwyższego odznaczenia, jakie może otrzymać żołnierz za wybitne czyny bojowe połączone z wyjątkową ofiarnością i odwagą w czasie pokoju.
Należy także podkreślić, iż w Centrum na Skwerze Pamięci, w rocznicę śmierci poległych prowadzone są upamiętnienia poległych, na które zapraszane są rodziny, a także przedstawiciele jednostek, z których pochodzili zmarli żołnierze.
PODSUMOWANIE
Jak podkreśla ppłk dr Katarzyna Rzadkowska Dyrektor Centrum Weterana - Centrum kończy 2024 rok z poczuciem spełnienia i dumy z osiągnięć. Jubileusz 10-lecia stał się inspiracją do dalszych działań, które pozwolą jeszcze skuteczniej wspierać weteranów, ich rodziny oraz społeczność w nadchodzących latach. Centrum niezmiennie pozostaje symbolem szacunku dla przeszłości oraz nadziei na przyszłość.
Centrum Weterana podsumowuje rok 2024 jako wyjątkowy i pełen inicjatyw wspierających weteranów oraz ich rodziny. Liczne projekty, wydarzenia i współprace ukazały zaangażowanie Centrum w integrację, edukację oraz upamiętnienie poświęcenia żołnierzy służących poza granicami kraju. Placówka pozostaje symbolem wsparcia, pamięci i wdzięczności i kontynuuje swoją misję pomocy weteranom.
Centrum Weterana Działań poza Granicami Państwa – pełni funkcję ośrodka, w którym weterani działań poza granicami państwa oraz rodziny żołnierzy i pracowników wojska poległych podczas tych działań, uzyskują pomoc, radę oraz korzystają z konsultacji, w szczególności prawnych i psychologicznych, w zakresie możliwości rozwiązania nurtujących ich problemów. Centrum działa także na rzecz integracji środowiska weteranów wokół wspólnie realizowanych przedsięwzięć i podejmowanych inicjatyw.
Tekst: Martyna Wojenka/ Centrum Weterana
