W marcu rząd Luxona poinformował, iż Chiny przeprowadziły podobne ataki na parlament Nowej Zelandii w 2021 r., co stanowi pierwszy raz, kiedy Wellington obrał za cel Pekin w ten sposób.
Lider Partii Narodowej, który w listopadzie został premierem, zauważył, iż Stany Zjednoczone ujawniły informacje wywiadowcze wskazujące, iż Rosja gromadziła siły przed inwazją na Ukrainę, mówiąc: „W tym jest dużo siły”.
Luxon przebywał w Waszyngtonie, aby wziąć udział w szczycie NATO, podczas którego Nowa Zelandia, Australia, Japonia i Korea Południowa mogły dołączyć do wydarzenia upamiętniającego 75. rocznicę założenia sojuszu.
Prezydent USA Joe Biden nalegał, aby sojusznicy USA z regionu Indo-Pacyfiku uczestniczyli w szczytach NATO w celu wzmocnienia więzi w zakresie bezpieczeństwa w ramach jego strategii konfrontacji z Chinami.
„Naszym zdaniem to, co dzieje się w regionie euroatlantyckim, ma wpływ na region Indo-Pacyfiku” – stwierdził Luxon, który jako poważny problem podał przykład dostarczania broni przez Koreę Północną Rosji.
Luxon, który w tym roku gościł chińskiego premiera Li Qianga, powiedział, iż postrzega Chiny jako strategicznego konkurenta w regionie Indo-Pacyfiku.
Dodał jednak, iż Nowa Zelandia realizuje zrównoważoną strategię. Obejmuje to współpracę w takich obszarach jak handel produktami mleczarskimi, kooperacja w zakresie energii odnawialnej i poszerzanie relacji międzyludzkich.
Powiedział, iż Nowa Zelandia będzie przez cały czas rozwijać handel z Chinami, chcąc podwoić swój całkowity eksport w ciągu dziesięciu lat. Powiedział jednak, iż nie zawaha się krytykować Chin, jeżeli zajdzie taka potrzeba, w obawie przed nałożeniem odwetowego przymusu gospodarczego.
„Kiedy wierzy się w wartości, naprawdę trzeba ich bronić” – dodał premier.
Luxon wyraził duże zaniepokojenie sytuacją Wysp Tomasza II na Morzu Południowochińskim.
W ostatnich miesiącach Chiny zastosowały agresywną taktykę, próbując uniemożliwić Filipinom uzupełnienie sił na pokładzie statku Sierra Madre, który utknął na rafie. Chiny potwierdzają swoją suwerenność nad regionem – co zostało odrzucone przez międzynarodowy sąd w 2016 roku.
„Poszanowanie prawa międzynarodowego jest dla nas bardzo ważne. Swoboda żeglugi jest ważna dla narodu handlowego takiego jak my” – powiedział Luxon, dodając, iż Chiny muszą wypełnić swoje zobowiązania wynikające z Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza.
Stosunki filipińskie
Luxon powiedział, iż Wellington ma nadzieję sfinalizować w tym roku „Umowę o statusie sił wizytujących” z Manilą, która umożliwi Nowej Zelandii rozmieszczenie zasobów wojskowych na Filipinach. Japonia zawarła niedawno podobne porozumienie.
Stany Zjednoczone zachęcają swoich sojuszników do ściślejszej współpracy w ramach swojej strategii wobec Chin. W kwietniu siły zbrojne USA, Australii i Japonii zakończyły pierwsze w historii wspólne ćwiczenia z Filipinami w ich wyłącznej strefie ekonomicznej, co miało na celu wysłanie Chinom silnego sygnału o ich agresywnym zachowaniu.
Luxon powiedział, iż jest „bardzo otwarty” na przyłączenie się w przyszłości do podobnych ćwiczeń wojskowych.
Nowa Zelandia prowadziła w przeszłości operacje morskie, aby zapewnić swobodę żeglugi na Morzu Południowochińskim, ale nie przez Cieśninę Tajwańską, jak zrobiły to Stany Zjednoczone i inne kraje.
Zapytany, czy rozważa tranzyt przez Cieśninę Tajwańską, Luxon powiedział, iż jego rząd koncentruje się na ustaleniu priorytetów bezpieczeństwa, próbując zwiększyć wydatki na obronę.
Luxon powiedział, iż chce zidentyfikować obszary, w których Nowa Zelandia mogłaby „dodać wartość” do swoich stosunków w zakresie bezpieczeństwa, ale niezwykle ważne było, aby była „wysoce interoperacyjna z Australią” i „zwiększała siłę dla Australii, Stanów Zjednoczonych i innych partnerów”.
Powiedział, iż Nowa Zelandia jest również „bardzo otwarta” na udział w drugim filarze programu OKOS – porozumieniu Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Australii o pomocy Canberze w zakupie okrętów podwodnych o napędzie atomowym – który koncentruje się na zaawansowanych technologiach.
Napisał: Dimitri Sevastopoulou w Waszyngtonie
© „Financial Times”.
