D66 en CDA hebben gezamenlijk voorstellen gepresenteerd voor een nieuwe coalitie, met daarbij een opmerkelijke oproep om het VN-Vluchtelingenverdrag te "moderniseren". De partijen willen asielaanvragen buiten Europa mogelijk maken en een tweestatussysteem invoeren waarbij een groep asielzoekers minder rechten krijgt.
De voorstellen staan in het document "Samen aan de slag voor een sterker Nederland" dat D66-leider Rob Jetten en CDA-leider Henri Bontenbal presenteerden als uitnodiging aan andere partijen voor de kabinetsformatie. «Dit document is niet af, maar een handreiking», benadrukte Bontenbal. «Partijen hebben elkaar nodig.»
Asielbeleid en vluchtelingenverdrag
Het voorstel om het VN-Vluchtelingenverdrag aan te passen lijkt een gebaar richting JA21, die dit tijdens de verkiezingscampagne al bepleitte. D66 en CDA stellen: «Hiermee kunnen via hervestiging erkende vluchtelingen worden verdeeld over Europa en bestrijden we de mensonterende praktijken rond de Middellandse Zee».
Opvallend is dat beide partijen eerder in de Tweede Kamer tegen het wetsvoorstel van het demissionaire kabinet-Schoof voor een tweestatussysteem stemden, onder meer vanwege bezwaren over de uitvoering. De Eerste Kamer behandelt het voorstel binnenkort.
D66 en CDA willen verder sturen op 70.000 asielplaatsen en gesloten opvang voor overlastgevende asielzoekers.
Andere kernvoorstellen
De partijen stellen voor de stikstofbeleidsdoelen te verschuiven van 2030 naar 2035, terug naar het kader van het Rutte IV-kabinet.
Het begrotingstekort mag de Europese norm van 3 procent overschrijden voor defensie-uitgaven, met als doel 122.000 militairen tegen 2030.
Voor woningbouw willen ze bezwaarprocedures verkorten en grootschalige nieuwbouwlocaties aanwijzen.
De hypotheekrenteaftrek zou geleidelijk worden afgebouwd, waarbij het CDA voorstelt huiseigenaren te compenseren via de inkomstenbelasting.
Reacties en vervolgstappen
VVD-leider Dilan Yesilgöz staat "klaar [...] om het gesprek aan te gaan", maar houdt vast aan haar weigering voor een kabinet met GroenLinks-PvdA. De VVD zal naar verwachting fel verzet plegen tegen de voorgestelde afbouw van de hypotheekrenteaftrek en het overschrijden van de begrotingsnorm.
GroenLinks-PvdA zal naar verwachting mordicus tegen de voorgestelde zorgbezuinigingen zijn, specifiek op nieuwe medicijnvergoedingen en hogere eigen bijdragen voor ouderenzorg.
Informateur Sybrand Buma zal partijen bevragen over hun bereidheid tot kabinetsdeelname of constructieve steun en levert volgende week dinsdag zijn eindrapport.
Let op: Dit artikel is gemaakt met Kunstmatige Intelligentie (AI).
