To cenna pamiątka po przedwojennej historii kolei podmiejskiej, która przez dekady kształtowała rozwój Pruszkowa i okolic.Kolej przyszłości z lat 20. XX wiekuObiekt powstał jako element infrastruktury przystanku Pruszków-Tworki, należącego do nowoczesnej wówczas linii Warszawa – Grodzisk Mazowiecki. Linia EKD została uruchomiona 11 grudnia 1927 roku, a jej budowę zapoczątkowała firma „Siła i Światło” – powołana w 1918 roku przy udziale kapitału angielskiego. W 1922 roku powstała spółka „Elektryczne Koleje Dojazdowe S.A.”, która uzyskała koncesję na budowę i eksploatację normalnotorowej linii kolejowej.Stacja przy zakładzie psychiatrycznymPrzystanek Pruszków-Tworki zlokalizowano w bezpośrednim sąsiedztwie Zakładu Państwowego dla Chorych Psychicznie – w rejonie dzisiejszej ul. Partyzantów, nieopodal zakrętu torów w kierunku centrum miasta. Wzniesiony tam budynek kasy biletowej był jednym z elementów architektury dworcowej i dziś stanowi jedyny zachowany fragment przedwojennej zabudowy stacyjnej w tej części Pruszkowa.Historyzm z nutą modernizmuChoć autor projektu obiektu nie jest znany, budynek stanowi przykład popularnego w latach 20. XX wieku historyzmu – stylu, który łączył klasycyzujące detale z nowoczesną prostotą i geometryzacją form. Dzięki temu, mimo upływu lat, jego bryła wciąż przyciąga uwagę subtelnym urokiem międzywojennej architektury.Zniszczenia wojenne i powojenne losy budynkuW czasie II wojny światowej infrastruktura EKD została poważnie zniszczona, jednak dawna kasa biletowa przetrwała ten okres bez większych uszkodzeń. W kolejnych latach, w związku z przeniesieniem przystanku bliżej głównego wejścia do zakładu psychiatrycznego, budynek przestał pełnić swoją pierwotną funkcję. Z czasem adaptowano go do różnych potrzeb – mieściła się tam m.in. kwiaciarnia, kiosk czy punkt sprzedaży mleka.Szansa na nowe życie zabytkuObecnie budynek jest nieużytkowany, ale decyzja o jego wpisaniu do rejestru zabytków daje nadzieję na jego zachowanie i być może przyszłe zagospodarowanie w duchu poszanowania lokalnej historii. To istotny krok w kierunku ochrony dziedzictwa kulturowego Pruszkowa i przypomnienie o roli, jaką EKD odegrały w rozwoju podwarszawskich miejscowości.Fot. WUOZ w WarszawieFot. WUOZ w WarszawiePrzeczytaj również:
