Białystok uczcił w tym tygodniu 82. rocznicę powstania w tamtejszym getcie - drugiego co do wielkości żydowskiego zrywu przeciw hitlerowcom po Warszawie. Bezpośrednim powodem wybuchu powstania były niemieckie przygotowania do ostatecznej likwidacji getta.
Główne walki wybuchły 16 sierpnia 1943 roku, gdy 300 słabo uzbrojonych powstańców stanęło do walki z dziesięciokrotnie liczniejszymi Niemcami dysponującymi czołgami i samolotami. Grupa bojowników chciała sforsować bramy przy jednej z ulic, co dawałoby szanse na ucieczkę w kierunku Puszczy Knyszyńskiej. W kolejnych kilku dniach broniły się już tylko pojedyncze punkty oporu.
Uroczystości rocznicowe
Ze względu na szabat przypadający w sobotę, oficjalne uroczystości przy pomniku upamiętniającym obrońców getta odbyły się 14 sierpnia. Wzięły w nich udział władze samorządowe i państwowe, przedstawiciele ambasad Izraela i Niemiec, delegacja izraelskiego miasta Yehud-Monosson - partnerskiego miasta Białegostoku oraz organizacje żydowskie.
W chodniku przy ulicy Lipowej wmurowano i odsłonięto kamienie pamięci poświęcone rodzinie Kracowskich. To trzecia żydowska rodzina upamiętniona w ten sposób w Białymstoku.
Historia rodziny Kracowskich
Samuel Kracowski był lekarzem, ginekologiem i znanym położnikiem, który zginął w 1941 roku w pożarze Wielkiej Synagogi w Białymstoku podpalonej przez Niemców wraz z przebywającymi w niej ludźmi. Jego żona i syn zostali zamordowani w obozie zagłady w Treblince.
Córka Ewa była uczestniczką powstania w getcie, potem działała w partyzantce i jako jedyna z rodziny przeżyła II wojnę światową. Po wojnie mieszkała w Izraelu.
Wydarzenia towarzyszące
W sobotę po południu odbędzie się spacer śladami rodziny Kracowskich. W białostockiej Galerii im. Sleńdzińskich zaprezentowane zostanie słuchowisko "Wciąż jesteśmy liczni" na podstawie listów młodych ludzi zaangażowanych w żydowski ruch oporu w mieście, w tym przywódcy powstania Mordechaja Tenenbauma.
W mieście trwa akcja "Białystok pamięta" z papierowymi przypinkami w kształcie niezapominajki jako symbolicznym znakiem upamiętniania historii białostockich Żydów. Wolontariusze rozdają je mieszkańcom w centrum miasta i parku Planty, a szablon do samodzielnego wydrukowania jest dostępny na stronie Białostockiego Ośrodka Kultury.
Źródła wykorzystane: "PAP" Uwaga: Ten artykuł został zredagowany z pomocą Sztucznej Inteligencji.
