Elbląg i Subregion Zalewu Wiślanego – strategiczne centrum bezpieczeństwa i rozwoju

W poniedziałek, 17 listopada w Elblągu doszło do spotkania przedstawicieli administracji rządowej, wojska, nauki i biznesu. Pod hasłem „Elbląg i subregion, jako najważniejszy obszar dla bezpieczeństwa regionu Bałtyku i wschodniej flanki NATO” wyznaczono wspólne kierunki działań, które mają wzmocnić pozycję subregionu Zalewu Wiślanego jako strategicznego ogniwa w systemie bezpieczeństwa i logistyki Polski.

Subregion – brama na Wschód i okno na Bałtyk

Zalew Wiślany to nie tylko malowniczy akwen – to obszar o wyjątkowym znaczeniu geopolitycznym. Łącząc Warmię i Mazury z Trójmiastem, stanowi naturalny korytarz komunikacyjny i logistyczny, a także punkt styku z otwartymi wodami Bałtyku. Elbląg, jako jego serce, odgrywa kluczową rolę w budowaniu odporności regionu i kraju.

Wspólna wizja rozwoju

Spotkanie, współorganizowane przez prezydenta Elbląga Michała Missana i starostę elbląskiego Macieja Romanowskiego, zgromadziło szerokie grono decydentów i ekspertów. Wśród uczestników znaleźli się m.in.:

Jacek Karnowski – sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Polityki Regionalnej

gen. broni Marek Sokołowski – dowódca generalny rodzajów sił zbrojnych

Radosław Król – wojewoda warmińsko-mazurski

Katarzyna Sobiech – wicemarszałkini województwa warmińsko-mazurskiego

Adam Gawrylik – członek zarządu województwa pomorskiego

gen. broni w st. spocz. Edward Gruszka – doradca ministra obrony narodowej

Magdalena Kamińska – p.o. prezes Energa SA

Paweł Olechnowicz – doradca prezesa zarządu Orlen S.A.

Obecność przedstawicieli sektora energetycznego, wojskowego i akademickiego podkreśliła interdyscyplinarny charakter rozmów. Wspólnie wyznaczono cele, które mają uczynić Elbląg i cały subregion ważnym punktem odniesienia w planowaniu inwestycji, logistyki i działań obronnych.

Port w Elblągu – filar bezpieczeństwa i logistyki

Szczególną uwagę poświęcono rozwojowi elbląskiego portu. Wskazano, iż przy współpracy z innymi portami, instytucjami i wojskiem może on stać się kluczowym elementem infrastruktury krajowej. Port ma potencjał, by wspierać obronę cywilną i ochronę ludności – m.in. poprzez tworzenie korytarzy transportowych i nowych łańcuchów dostaw.

Efektem spotkania było podpisanie porozumienia, które określa kierunki rozwoju Elbląga i subregionu. Jego treść przytaczamy poniżej.

ELBLĄG – Strategiczne miasto Północnej Polski

Elbląg, strategicznie położony na północy Polski, jako brama na Wschód i ogniwo między Trójmiastem, Warmią, Mazurami oraz regionami przygranicznymi, staje przed nowymi wyzwaniami i szansami rozwoju. Jego geopolityczne położenie i potencjał czynią z miasta najważniejszy filar bezpieczeństwa, innowacji i odporności regionu. Wspólne działania z Trójmiastem i lokalnymi instytucjami są dziś podstawą rozwoju i wzrostu znaczenia Elbląga na mapie Europy.

Walory Elbląga i subregionu

• Strategiczne położenie: Elbląg – brama na Wschód, łącznik między Trójmiastem, Warmią i Mazurami oraz obszarami przygranicznymi z Rosją (Przesmyk Suwalski).​
• Dostęp do Morza Bałtyckiego: Bliskość przekopu Mierzei Wiślanej zwiększa strategiczną wartość – port z dostępem do morza, niezależny od cieśnin kontrolowanych przez Rosję.

• Multimodalny transport: Skrzyżowanie wszystkich rodzajów transportu – drogowego, kolejowego, wodnego i lotniczego – węzeł logistyczny o ogólnopolskim znaczeniu.​
• Bezpieczeństwo i logistyka: Kluczowa rola w systemie bezpieczeństwa regionu Bałtyku i wschodniej flanki NATO. Elbląg, jest ważnym ośrodkiem logistycznym i dowódczym dla ponad 4000 żołnierzy. Odgrywa w tym systemie istotną rolę, wzmacniając obronność regionu, Polski oraz UE jednocześnie wpływając na rozwój miasta.

Kierunki rozwoju Elbląga i regionu

• Port Elbląg: Rozwój infrastruktury cywilno-wojskowej („dual use”), pogłębienie toru wodnego, budowa terminali i obrotnicy, rozbudowa sieci transportowej; logistyka, magazyny, transport kontenerowy, korytarze żywnościowe, turystyka.​
• Modrzewina, Dojazdowa i water front: Gospodarczy i przemysłowo-usługowy, nowoczesny rozwój – strefa inwestycyjna dla branż morskich, logistycznych, stoczniowych, zielonych technologii, obronności i energetyki; bliskość portu i sieci transportowej.
• Bezpieczeństwo energetyczne: Elektrownia wodna w Chojnowie – naturalny magazyn energii i gwarancja bezpieczeństwa energetycznego. Inwestycja wzmacnia rezerwy mocy regionu, wspiera rozwój gospodarki cywilnej i obronnej, umożliwia napływ inwestorów oraz podkreśla walory turystyczne pasa Zalewu Wiślanego.
• Edukacja i innowacje: Rozwój uczelni (Akademia Nauk Stosowanych, Akademia Medycznych i Społecznych Nauk Stosowanych) i szkół technicznych oraz branżowych; nowoczesne centrum kompetencji dla energetyki, IT, logistyki, przemysłu, zdrowia oraz technologii „dual use” i dekarbonizacji.
• Synergia z Trójmiastem: Subregion Zalewu Wiślanego, jako istotny partner Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot – działanie na rzecz spójności i odporności regionu przez integrację infrastrukturalną, wymianę know-how, kapitału i zasobów ludzkich, rozwój funkcji magazynowych i przemysłowych, przy niższych kosztach.