Na świecie gwałtownie rośnie zapotrzebowanie na minerały krytyczne i metale ziem rzadkich. Chiny są dominującym graczem pod względem wydobycia i rafinacji, z kolei Kazachstan jest wiodącym producentem uranu na świecie, podczas gdy Uzbekistan zwiększa eksport uranu, miedzi i innych metali ziem rzadkich.
W raporcie Global Critical Minerals Outlook 2025 Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE) odnotowano, iż globalny popyt na lit wzrósł o 30% w 2024 roku w porównaniu z rokiem ubiegłym. W przypadku innych minerałów wykorzystywanych w produkcji pojazdów elektrycznych, baterii i odnawialnych źródeł energii, w tym kobaltu, niklu i metali ziem rzadkich, również odnotowano silny wzrost popytu. Raport wskazał, iż wojna rosyjsko-ukraińska, i trwające napięcie geopolityczne za które płaci rosyjski handel, pomogło Kazachstanowi zwiększyć eksport uranu pomimo przeszkód operacyjnych.
Tymczasem Międzynarodowa Agencja Energetyczna zachwalała uzbecką umowę ze Stanami Zjednoczonymi obejmującą minerały krytyczne, chociaż szczegóły porozumienia nie zostały ujawnione. Kazachstan może znacznie zwiększyć swoje wydobycie w nadchodzących latach, o ile twierdzenia Astany z kwietnia dotyczące odkrycia dużych złóż pierwiastków ziem rzadkich okażą się prawdziwe.
Według MAE, w ciągu ostatnich dwóch lat Chiny były największym podmiotem przyczyniającym się do wzrostu popytu. Jednocześnie Pekin jest największym na świecie dostawcą pierwiastków ziem rzadkich. W raporcie stwierdzono, iż Chiny są wiodącym przetwórcą 19 z 20 strategicznych minerałów badanych w raporcie. Dominacja Chin na rynku może potencjalnie mieć niepokojące konsekwencje dla światowej gospodarki w miarę rozwoju technologii.
Źródło: Eurasianet
Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium
