spodziewałem się Gra wojenna: Tworzenie filmu dokumentalnego STALKER 2 — film opublikowany przez dewelopera GSC Game World w październiku 2024 r., około miesiąc wcześniej STALKER 2premierę — poczuć się jak w 90-minutowej reklamie, w której wychwala się projekty i funkcje gry, przechwalając się jednocześnie wyolbrzymionymi osiągnięciami. Zamiast, Gra wojenna to emocjonalna lekcja historii i naprawdę wzruszający dokument.
Pierwsza gra STALKER — survival horror stworzony przez ukraińskie studio GSC Game World — została wydana w 2007 roku i zebrała raczej pozytywne recenzje, zapoczątkowując serię prequeli i niezupełnie sequeli, które sprzedały się w ponad 15 milionach egzemplarzy. Jedenaście lat później, w 2018 r. ogłoszono oficjalną kontynuacjęspodziewany w 2021 r. Następnie został opóźniony Grudzień 2022. Kiedy Rosja zaatakowała Ukrainę w lutym 2022 r. stała się tą datą niemożliwe do spełnienia.
Dokument szczegółowo opisuje, jak GSC Game World radziło sobie w nowej rzeczywistości, w której Kijów był prawie otoczony, nie było pewności co do elektryczności i ciepła, a bombardowania były niemal ciągłe.
Film ukazuje moment około osiem miesięcy po pierwszym ataku, kiedy GSC Game World ogłosiło, iż nie będzie sprzedawać swojej gry w Rosji i nie będzie wspierać rosyjskiej lokalizacji. Postawa ta spotkała się z dużym entuzjazmem ze strony fanów, którzy wolą trzymać „gry z dala od polityki”, jak czytamy w jednym z tweetów pokazanych w dokumencie.
„Trzymaj politykę z daleka od wypełniania pustych miejsc” jest i zawsze było uprzywilejowanym stanowiskiem, które zasadniczo błędnie rozumie cel sztuki i opowiadania historii. Ale także całkowicie błędnie rozumie decyzję STALKERA i GSC, ponieważ historia (powstania) STALKER 2 to coś więcej niż tylko gra. Chodzi o scenerię i czas, w którym gra została stworzona. Środowisko, jeżeli wolisz.
Nie można rozmawiać o grach STALKER bez mówienia o ukraińskiej tożsamości i katastrofie w Czarnobylu. I nie można mówić o żadnym z nich, nie wspominając o Związku Radzieckim. Dla GSC nie jest to „polityka”, jak sugerują tweety. To życie. To historia.
The Gra wojenna dokument poświęca dużo czasu w ustalanie tej historii. Katastrofa w Czarnobylu bezpośrednio dotknęła niektórych z przedstawionych pracowników GSC; Pamiętajcie, iż rok 1986 miał miejsce niecałe 40 lat temu. Są ludzie, którzy mieszkali i pracowali w odległości mniejszej niż 160 km od Strefy Wykluczenia w Czarnobylu. Część z nich dorastała pod panowaniem sowieckim, kiedy istniał język ukraiński i tożsamość kulturowa aktywnie tłumione.
A potem, podczas robienia STALKER 2ich ojczyzna została zaatakowana przez Rosję.
Jak dalej tworzyć grę, gdy na Twój kraj aktywnie napada obce mocarstwo? „Stawiając ludzi na pierwszym miejscu”, mówi w dokumencie producentka wykonawcza i dyrektor kreatywna Mariia Grygorovych. Z autobusami czarterowymi, trasą ewakuacyjną i planem przeniesienia się jak najbliżej państwa NATO, a później pełną relokacją do Czech.
Nieco ponad połowa kompanii wraz z rodzinami opuściła Kijów. Inni pozostali, a kilku wstąpiło do wojska (i, co ważne, podczas służby byli na liście płac GSC Games World). W filmie dokumentalnym znajduje się klip przedstawiający programistę pracującego w domu w Kijowie i otwierającego okno na dźwięk syren alarmowych. Studia GSC pełniły także funkcję schronów przeciwbombowych.
STALKER 2 jest już dostępny i nie jest doskonały (choć z mojego doświadczenia wynika, iż na konsoli gra się nieskończenie lepiej niż na PC). Jednak to, iż w ogóle istnieje, jest świętem samym w sobie – celebracją tożsamości, kultury, historii i, tak, choćby „polityki”, która do tego doprowadziła. Gra wojenna to dokument o tworzeniu STALKER 2ale jest to w równym stopniu 90-minutowe odrzucenie poglądu, iż trzymanie polityki z dala od gier jest opłacalne, a choćby możliwe. To nie jest reklama, ale symboliczny środkowy palec na wszystko – a mianowicie globalną pandemię i wojnę – które próbowały powstrzymać twórców przed stworzeniem tej gry. To dokument historyczny, który szczegółowo opisuje wpływ historii na wydarzenia dziejące się obecnie. I naprawdę warto poświęcić czas na obejrzenie Gra wojenna jako fan gier wideo i ogólnie kultury gier, niezależnie od tego, czy planujesz grać STALKER 2 lub nie.
