Instytut Studiów nad Wojną: Putin może szykować się do konfrontacji z krajami bałtyckimi. „Rosja nigdy nie zapomni o obwodzie królewieckim”

Władimir Putin za pośrednictwem łącza wideo spotkał się z Aleksiejem Biesprozwannychem pełniącym obowiązki gubernatora obwodu królewieckiego. W czasie rozmowy zwrócił uwagę na pewne „problemy” regionu zamieszkanego przez ponad milion osób.

— Po tym, jak (obwód królewiecki — red.) stał się enklawą Federacji Rosyjskiej, pojawiło się wiele problemów, które oczywiście można i trzeba rozwiązać — powiedział Putin.

— Powinniśmy dążyć do tego, aby nie była to tylko nasza placówka i twierdza na zachodnich granicach ojczyzny, ale aby obwód królewiecki był zintegrowany z życiem całego kraju, aby czuł się częścią dużego państwa — podkreślił prezydent.

Dodał, iż „nie powinno być żadnych barier w przepływie osób”, a sam region powinien być „organiczną częścią Federacji Rosyjskiej”. Oświadczył też, iż Rosja nigdy „nie zapomni” o obwodzie królewieckim i iż musi on przez cały czas rozwijać się zgodnie z rosyjskimi wartościami społecznymi i kulturowymi.

Już w maju 2024 r. rosyjskie ministerstwo obrony opublikowało jednostronną propozycję zmiany granic na Morzu Bałtyckim. Następnego dnia zniknęła ona jednak ze strony internetowej resortu bez żadnego wyjaśnienia.

Twarda postawa Litwy

Do słów Władimira Putina odnieśli się eksperci z Instytutu Studiów na Wojną (ISW). Ich zdaniem oświadczenia Putina są „skierowane do krajowej publiczności” i mogą wskazywać, iż „przygotowuje on grunt pod przyszły atak przeciwko krajom bałtyckim pod pretekstem obrony obwodu królewieckiego”.

Po rosyjskiej agresji na Ukrainę obwód kaliningradzki znalazł się pod częściową blokadą transportową: władze litewskie ograniczyły tranzyt węgla, metali, cementu, drewna, materiałów budowlanych i produktów zaawansowanych technologicznie przez swoje terytorium. Wkrótce, pod naciskiem Komisji Europejskiej, Litwa zniosła te środki, ale w lipcu 2023 r. ówczesny gubernator obwodu królewieckiego Anton Alichanow skarżył się, iż problem nie został rozwiązany.

Formalnie tranzyt towarów przez Litwę jest możliwy w ramach kwot ustalonych przez władze litewskie, ale w rzeczywistości biznes napotyka w tym pewne trudności — powiedział w lipcu 2024 r. Oleg Czernow, założyciel Bałtyckiej Spółki Metalurgicznej.

— Tranzyt przez Republikę Litewską jest dla nas przez cały czas zamknięty. choćby przy kontyngentach łaskawie przydzielonych przez naszych sąsiadów na ten sezon nasi mieszkańcy przez cały czas nie ryzykują ich wykorzystania. Właściciele wagonów, wiedząc, do jakich „niespodzianek” zdolny jest nasz bałtycki „sąsiad”, nakładają tak bajeczne grzywny za najmniejszy przestój, iż królewieccy handlarze metalami choćby nie rozważają opcji tranzytu — powiedział Czernow.

Reformy wojskowe

Według analityków z ISW o przygotowaniach Kremla do konfrontacji z NATO w przyszłości może również świadczyć przeprowadzona przez Putina w lutym reforma podziału wojskowo-administracyjnego kraju. Zgodnie z prezydenckim dekretem w Rosji odtworzono okręgi wojskowe: moskiewski i leningradzki, które zostały zniesione na początku 2010 r.

Jednocześnie Flota Północna Federacji Rosyjskiej, której częścią jest większość strategicznych atomowych okrętów podwodnych, stała się częścią Leningradzkiego Okręgu Wojskowego.

Zmiany te mają na celu „konsolidację kontroli nad rosyjskimi operacjami w Ukrainie w perspektywie krótko— i średnioterminowej” oraz „przygotowanie do wojny nienuklearnej na dużą skalę przeciwko NATO w perspektywie długoterminowej” — napisali eksperci ISW.