„Jaskółka” na wodzie

W polskiej marynarce służyły dotychczas trzy „Jaskółki”. Najpierw był poniemiecki trałowiec bazowy, który do linii wszedł w 1921 roku i pozostawał w niej przez dekadę. Potem kolejny okręt tej klasy, tyle iż w całości zaprojektowany i zbudowany przez polską stocznię. Jednostka wzięła udział w wojnie obronnej, w połowie września 1939 roku zaś została zatopiona przez samoloty Luftwaffe. I wreszcie „Jaskółka” numer trzy – pozyskany od Sowietów trałowiec projektu 253Ł. On z kolei pod biało-czerwoną banderą służył tylko przez cztery lata – od 1946 do 1950 roku.

Każdy z tych okrętów miał swoje atuty. Żaden nie może się jednak równać z „Jaskółką”, która właśnie została zwodowana w Gdańsku. Nowoczesny niszczyciel min to czwarta jednostka typu Kormoran II. Posłuży do poszukiwania, klasyfikacji i zwalczania min morskich. Sama również będzie mogła je stawiać. Okręt będzie miał również możliwość monitorowania podwodnej infrastruktury krytycznej. Bezpieczeństwo jego załodze zapewnią kadłub z amagnetycznej stali, elektryczny napęd i pędniki cykloidalne zamiast tradycyjnych śrub. Dwa pierwsze rozwiązania wpłyną na obniżenie pól fizycznych, które w przypadku zbyt wysokich wartości mogłyby doprowadzić do niekontrolowanej detonacji miny. Pędniki z kolei zwiększą zwrotność okrętu, co przydaje się choćby podczas przejścia przez zagrodę minową. „Jaskółka” zostanie wyposażona w zestaw podwodnych pojazdów, szybkostrzelną armatę kalibru 35 mm oraz wielkokalibrowe karabiny maszynowe. Całość zostanie wpięta w system zarządzania walką SCOT-M, który gromadzi i analizuje dane spływające z okrętowych urządzeń i jednocześnie pomaga nimi sterować, podpowiadając rozwiązania optymalne w danej sytuacji.

Atuty nowego niszczyciela min można by mnożyć. Wystarczy jednak powiedzieć, iż w swojej klasie „Jaskółka” będzie jednym z najnowocześniejszych okrętów na świecie. Podobnie zresztą jak trzy inne Kormorany II, które służą już w polskiej marynarce. Prototypowa jednostka weszła do służby w listopadzie 2017 roku. Nosi nazwę ORP „Kormoran”. Kolejne – ORP „Albatros” i ORP „Mewa” – dołączyły do niej odpowiednio w listopadzie 2022 i lutym 2023 roku. Były to już jednostki seryjne. Wszystkie one służą w 13 Dywizjonie Trałowców, który na co dzień stacjonuje w Gdyni. Kolejne trzy Kormorany II zasilą 12 Woliński Dywizjon Trałowców ze Świnoujścia.

– Dla nas to ogromna zmiana jakościowa. Do tej pory nie mieliśmy okrętów tej klasy. Trzon dywizjonu stanowią trałowce – przyznaje kmdr por. Sławomir Góra, dowódca 12 dTR. Dodaje, iż załoga, która będzie służyła na „Jaskółce”, została już skompletowana. – Część z jej członków bierze aktywny udział w budowie okrętu, przy okazji poznając detale związane z jego konstrukcją. Współpracujemy też ściśle z 13 dTR, zdobywamy wiedzę na temat eksploatacji Kormoranów, nasi marynarze przy każdej okazji wychodzą w morze na ich pokładach – opowiada kmdr por. Góra.

„Jaskółka” trafi do dywizjonu w 2026 roku. Wtedy też nad jej pokładem po raz pierwszy załopocze biało-czerwona bandera, jednostka zaś stanie się pełnoprawnym okrętem. Od tej chwili w odniesieniu do niej będzie można używać przedrostka ORP. – Kolejne dwa Kormorany powinny wchodzić do służby w półrocznych odstępach. Budowa postępuje zgodnie z planem. W marcu została położona stępka pod „Rybitwę”, na październik planowane jest cięcie blach pod „Czajkę” – przypomina kmdr por. Góra i dodaje, iż ostatni czas był dla jego dywizjonu bardzo dobry. – Wzmacniamy swój potencjał. Ostatnio cztery trałowce projektu 207 przeszły modyfikację i modernizację. Okręty dostały m.in. nowe silniki, a dwa z nich zostały doposażone w pojazdy podwodne Ukwiał i Głuptak – podkreśla kmdr por. Góra. Marynarze 12 dTR regularnie dołączają do kolejnych sztabów natowskiego zespołu przeciwminowego SNMCMG1. Mało tego, niedawno dowodzenie nad zespołem na pół roku objął oficer dywizjonu – kmdr por. Piotr Bartosewicz, pod flagą NATO zaś operowały dwa świnoujskie trałowce. Jednostki tej klasy weszły do SNMCMG1 po raz pierwszy w historii. – niedługo wyślemy do zespołu kolejny trałowiec – ORP „Necko”. Jego załoga utworzy polski kontyngent wojskowy. Przygotowania realizowane są – informuje kmdr por. Góra.

Wzmocnienie 12 dTR będzie miało najważniejsze znaczenie dla budowy nowoczesnych sił obrony przeciwminowej. – Oprą się one na trzech filarach. Wprowadzenie do służby drugiej serii Kormoranów II sprawi, iż skompletujemy dwa z nich. Będziemy mieli nowoczesne okręty oraz rozbudowany pakiet różnego typu okrętów podwodnych, które operują z ich pokładów. Do tego dojdą modernizowane i wyposażane w nowe zdolności trałowce 207. Pozostanie praca nad bezzałogowymi platformami nawodnymi – podkreślał niedawno kadm. Piotr Sikora, dowódca 8 Flotylli Obrony Wybrzeża.

Budowa kolejnych Kormoranów II wpisuje się także w szerszy proces modernizacji marynarki wojennej. w tej chwili w stoczni Remontowa Shipbuilding powstają również dwa nowoczesne okręty rozpoznania radioelektronicznego – ORP „Jerzy Różycki” i ORP „Henryk Zygalski”. Z kolei w PGZ Stoczni Wojennej trwa budowa ORP „Wicher” – pierwszej z trzech fregat rakietowych projektu „Miecznik”.