Już można podziwiać wyjątkową wystawę „Broń i Barwa” [ZDJĘCIA]

cowkrakowie.pl 1 rok temu

Od 27 października zwiedzający mogą zobaczyć nową odsłonę wystawy „Broń i Barwa” Muzeum Narodowego w Krakowie. Zmianie uległa nie tylko aranżacja, ale też lokalizacja kolekcji.

Kolekcja dawnego uzbrojenia w krakowskim Muzeum Narodowym jest drugą (po Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie) największą skarbnicą pamiątek militarnych w Polsce. Tworzona przez ponad 140 lat, liczy blisko 12 tysięcy pozycji inwentarzowych i obejmuje wszystkie dziedziny związane z dawną wojskowością. Na wystawie zaprezentowano ponad 700 najcenniejszych obiektów, od średniowiecza do roku 1794, z dodatkowym wyborem przedmiotów z lat 1795-1863. Eksponaty dotyczą każdej sfery życia: zarówno wojskowej, urzędniczej, ceremonialnej, jak również artystycznej, cywilnej i duchowej. Wiele z nich to przedmioty bezpośrednio związane z najważniejszymi wydarzeniami oraz postaciami z polskiej historii.

Wyeksponowanie zbioru militariów w bezpośrednim sąsiedztwie Muzeum Książąt Czartoryskich jest nieprzypadkowe. W chwili gdy pod koniec XIX wieku działalność kolekcjonerska Czartoryskich zaczęła wygasać, rolę świątyni pamiątek przejęło Muzeum Narodowe w Krakowie. Obie kolekcje łączy więc idea podtrzymywania pamięci o przeszłości poprzez zbiory stanowiące świadectwo minionych epok, a znaczną część zbiorów w obu przypadkach stanowią militaria.

Wystawa podejmuje wiele wątków, jednak przewodnim łączącym je tematem jest zwycięstwo Jana III Sobieskiego pod Wiedniem w 1683 roku. Kluczową rolę odgrywają przy tym pamiątki po hetmanie Stanisławie Jabłonowskim, otoczone symbolicznym panoplium, na które składa się broń turecka. Jednak zilustrowanie wiktorii wiedeńskiej przy pomocy wojskowych eksponatów nie sprawia, iż jest ona traktowana w ujęciu historyczno-militarnym. Zamiast tego bitwa ukazana została w nowej perspektywie, prezentującej jej kulturalny wpływ na Europę Środkową XVIII wieku, zwłaszcza Rzeczpospolitą oraz drezdeński dwór Wettynów.

Ekspozycja porusza także wątek historii lokalnej. Kraków przedstawiony został jako miasto stołeczne, a także istotny ośrodek produkcji broni. W narracji wystawy przywołano w tym kontekście znaczenie uzbrojenia: w ceremoniale cechów krakowskich, przy wjazdach królewskich oraz w turniejach, a choćby w uroczystych koronacjach w katedrze wawelskiej. Dostrzeżona została także dziewiętnastowieczna tradycja krakowskiego mieszczaństwa, polegająca na noszeniu karabeli do stroju polskiego.

Ekspozycja „Broń i Barwa” podejmuje próbę sprostania niełatwemu zadaniu zmiany powszechnego wyobrażenia o militariach, ukazując je w nowoczesnej aranżacji. Narracja wystawy prezentuje eksponaty w nieoczywistym ujęciu, podkreślając ich złożoną rolę historyczno-kulturową. O tym, czy Muzeum sprostało temu wymagającemu zadaniu, zwiedzający mogą przekonać się już teraz.