Kino “Zuch” [Nieznana Zielona Góra]

Po zimie zawsze przychodzi odwilż. W 1956 r. przyszła także odwilż gomułkowska, z którą Zielona Góra poradziła sobie doskonale. Zuch miasto. „Zuch”, to także nazwa kina, które uruchomiono w mieście przy dzisiejszej al. Niepodległości.

Przy al. Niepodległości 10 (po wojnie Generalissimusa Stalina) znajduje się okazała kamienica, która pierwotnie spełniała funkcję restauracyjno-mieszkaniowej. Kiedy zakończyła się II wojna światowa kawiarnia działała dalej, gdyż niemieccy właściciele uciekając przed frontem pozostawili większość wyposażenia lokalu. Została przemianowana z „Cesarskiej Korony” na „Centralną”.

W 1950 r. Zielona Góra otrzymała rangę miasta wojewódzkiego, co spowodowało, ze władze potrzebowały pomieszczeń dla urzędów. Kawiarnia została przeniesiona na dzisiejszą ul. Kupiecką, a w budynku rozlokowano biura administracji partyjnej, zaś cały gmach był własnością PZPR. Wówczas siedzibę w budynku miał Wojewódzki Ośrodek Szkolenia Partyjnego, gdzie szkolono przyszłe kadry partyjne. Organizowano spotkania dla grup samokształceniowych przy KW PZPR.

W 1956 r. doszło w kraju do odwilży październikowej, a instytucje partyjne zaczęto wyprowadzać w zajętych wcześniej obiektów i przeznaczać je na inne cele. Tak też się stało z budynkiem przy al. Niepodległości, w którym miało znajdować się kino oraz świecka szkoła podstawowa (gdzie nie uczono religii).

Kino było mocno wyczekiwane przez zielonogórzan, którzy nie mieli wielu miejsc do oglądania filmów w ówczesnym mieście (warto zaznaczyć, iż działało kilka kin, w przedwojennych lokalizacjach). Pierwszym powojennym nowostworzonym kinem, było to które nazwano „Zuch”. Według informacji prasowych miały być tam wyświetlane filmy dokumentalne, dla młodzieży oraz popularno-naukowe.

Powstało w miejscu dawnej kawiarni na parterze. Sala była dość przestronna i mogła pomieścić aż 120 osób. Ciekawostka był fakt, ze w Sali kinowej znajdowały się profesjonalne fotele, a nie krzesła jak to bywało w niektórych innych kinach. Dodatkowo znajdował się niewielki ekran filmowy. Kino uruchomiono 1 grudnia 1956 r., a pierwszym wyświetlonym filmem była „Wyprawę w przeszłość”, na który mogli przyjść tylko dorośli. Wejściówki na seanse kosztowały 2,70 zł dla dorosłych i 1,35 zł dla dzieci i młodzieży. Dodatkowo przy kinie zorganizowano Dyskusyjny Klub Filmowy. Przed kinem znajdowała się tablica, gdzie wywieszano plakaty z wyświetlanymi filmami.

Lokalizacja kina i szkoły w jednym budynku była dość niefortunna. Budziło to wiele kontrowersji i sporów. Szkoła podstawowa dość gwałtownie została przeniesiona do innego budynku i zastąpiło je liceum pedagogiczne. Niemniej konflikt interesów w dalszym ciągu występował. Po wielu dysputach postanowiono kino zlikwidować. Działało ono tylko do stycznia 1962 r.

Dzisiaj w budynku, gdzie funkcjonowało kino „Zuch” znajduje się Urząd Miasta Zielona Góra, a po kinach nie ma żadnego śladu.

Źródła:
-opracowania i zbiory własne;
– archiwalne numery i artykuły , „Gazety Zielonogórskiej”, „Tygodnika Zielonogórskiego”, Łącznika Zielonogórskiego” – różnych autorów;
-G. Biszczanik, „Nieznane twarze Zielonej Góry”, Zielona Góra 2019;
-G. Biszczanik, „Wczoraj Grunberg dziś Zielona Góra”, Zielona Góra 2021;
-G. Biszczanik, „Zielona Góra od kuchni. Restauracje przedwojennego miasta”, Zielona Góra 2023;
-zbiory Archiwum Państwowego w Zielonej Górze.

Tekst:
dr Grzegorz Biszczanik – historyk, regionalista, znawca dziejów Zielonej Góry

Budynek przy al. Niepodległości 10 w Zielonej Górze, gdzie na parterze znajdowało się kino „Zuch”. Fot. własne

Wnętrze kina „Zuch”, które znajdowało się w budynku przy dzisiejszej al. Niepodległości 10 w Zielonej Górze. Źródło „Gazeta Zielonogórska”

Przedwojenny widok sali, gdzie zorganizowano kino „Zuch”, które znajdowało się w budynku przy dzisiejszej al. Niepodległości 10 w Zielonej Górze. Zbiory własne

Jeden z pierwszych filmów wyświetlanych w kinie „Zuch”, które znajdowało się w budynku przy dzisiejszej al. Niepodległości 10 w Zielonej Górze. Źródło „Gazeta Zielonogórska”

Ostatnią pozostałością po kinie „Zuch” była tablica ogłoszeniowa, gdzie wywieszano afisze o seansach filmowych. Autor Nieznany