Kanadyjski urząd skarbowy (Canada Revenue Agency, CRA) pozbawił statusu organizacji charytatywnej fundację Herut Canada Charitable Foundation, która jest żydowską organizacją pro-izraelską.
Decyzja została opublikowana w Canada Gazette 15 listopada 2025 r. i weszła w życie natychmiast.
CRA stwierdziła naruszenia Ustawy o podatku dochodowym (Income Tax Act), w tym problemy z raportowaniem. Organizacja zajmuje się m.in. szkoleniami z bezpieczeństwa, edukacją na kampusach oraz wsparciem dla Izraelczyków służących w armii, co według krytyków mogło wykraczać poza dozwolone cele charytatywne w Kanadzie (np. wsparcie zagranicznych sił zbrojnych jest zabronione).
Jest to trzecia taka decyzja wobec żydowskich organizacji od zeszłego roku. Wcześniej, w sierpniu 2024 r., status straciły z podobnych powodów Jewish National Fund of Canada (JNF) i Ne’eman Foundation of Canada – głównie za wspieranie izraelskiej armii (IDF) i projektów na Zachodnim Brzegu. JNF zaskarżyła decyzję CRA do sądu, twierdząc, iż proces był “niesprawiedliwy”.
Dyrektor Herut Canada, Aaron Hadida, powiedział, iż audyt w marcu 2024 r. był spowodowany “presją zewnętrznych źródeł”. Organizacja (z przychodami ok. 56 tys. CAD w 2024 r.) obawia się, iż utrata statusu utrudni zbieranie funduszy na ochronę społeczności żydowskiej. Zwolennicy widzą w tym branie na celownik pro-izraelskich grup, w kontekście rosnącego antyizraelskiego aktywizmu politycznego w Kanadzie.
Szacuje się, iż żydowska społeczność w Kanadzie ma około 950 organizacji charytatywnych. Ta liczba obejmuje zarejestrowane w Canada Revenue Agency (CRA) podmioty non-profit, fundacje, federacje i inne grupy działające na rzecz społeczności żydowskiej, w tym te skupione na edukacji, pomocy społecznej, wsparciu Izraela, kulturze i walce z antysemityzmem. Organizacje te zarządzają łącznie aktywami o wartości ponad 9,2 miliarda CAD i odgrywają kluczową rolę w filantropii.
Hadida ujawnił, iż CRA przyznało, iż audyt z marca 2024 r. został zainicjowany pod wpływem “presji ze źródeł zewnętrznych”. Krytycy wskazują, iż te źródła to głównie antyizraelskie grupy aktywistów, takie jak Just Peace Advocates, które aktywnie lobbują za rewizjami statusu pro-izraelskich organizacji charytatywnych. Na przykład, te grupy publicznie witały decyzję o rewizji Herut, publikując grafiki oskarżające organizację o powiązania z “ekstremistami” i wzywające do dalszych sankcji.
To rodzi podejrzenia o brak niezależności CRA – audyt nie wynikał z rutynowej kontroli, ale z politycznie motywowanych skarg, co przypomina wcześniejsze przypadki, jak skargi na Jewish National Fund (JNF) od grup pro-palestyńskich w 2017 r.
Krytycy argumentują, iż CRA nie podejmuje podobnych działań wobec innych charity finansujących zagraniczne armie czy kontrowersyjne projekty, ale skupia się wyłącznie na tych pro-izraelskich.
