Ministerstwo wskazuje, iż choć sytuacja na rynku energii i paliw w Europie i na świecie uległa pewnej stabilizacji, rachunki za ogrzewanie wciąż są zbyt wysokie dla wielu rodzin. – „Pomimo stabilizacji na europejskim i światowym rynku paliw i energii, skutki kryzysu energetycznego wywołanego wojną w Ukrainie przez cały czas są odczuwalne przez społeczeństwo. Ceny ciepła pozostawały na wysokich poziomach, dlatego przedłużono rozwiązania niwelujące skutki wzrostu cen ciepła najpierw do 30 czerwca 2024 r., a następnie do 30 czerwca 2025 r.” – zapisano w projekcie.
Koniec dopłat powszechnych
Resort argumentuje, iż czas na wygaszanie szerokich, kosztownych mechanizmów interwencyjnych, które obejmowały wszystkich odbiorców, bez względu na ich sytuację finansową. – „Analiza obecnej sytuacji wskazuje na zasadność odchodzenia od stosowania mechanizmów interwencyjnych o zasięgu powszechnym i powróceniu do modelu funkcjonowania rynku energii sprzed kryzysu” – podkreślono.
Jednocześnie rząd deklaruje, iż nie może pozostawić bez ochrony tych rodzin, które najbardziej odczuwają skutki kryzysu.
Najubożsi pod szczególną ochroną
„Niemniej jednak, odchodzenie od wsparcia odbiorców ciepła musi być realizowane w sposób kontrolowany, uwzględniający przede wszystkim sytuację najuboższych gospodarstw domowych, które w największym stopniu odczuwają wzrost rachunków za ciepło. Z tego powodu proponuje się wprowadzenie nowych działań osłonowych wobec wysokich cen ciepła zorientowanych na osoby o niskich dochodach – na drugą połowę 2025 r. i w roku 2026, z rozliczeniem końcowym do końca 2031 r.” – wskazano w dokumencie.
Kto otrzyma bon ciepłowniczy?
Świadczenie będzie dostępne dla gospodarstw domowych, które spełnią łącznie kilka kryteriów:
- w przypadku gospodarstwa jednoosobowego dochód nie może przekroczyć 3272,69 zł,
- w przypadku gospodarstwa wieloosobowego limit to 2454,52 zł na osobę,
- odbiorca musi korzystać z ciepła sieciowego,
- rachunki muszą wskazywać opłaty wyższe niż 170 zł za gigadżul.
Zasada złotówka za złotówkę
System został skonstruowany tak, by nie wykluczać rodzin, które tylko nieznacznie przekroczą ustalone limity.
„Bon ciepłowniczy będzie przyznawany na podstawie kryteriów dochodowych, co pozwoli prawidłowo oszacować koszty całego systemu. Jednocześnie będzie obowiązywać tzw. zasada złotówka za złotówkę, co oznacza, iż bon ciepłowniczy będzie przyznawany choćby po przekroczeniu kryterium dochodowego, a kwota bonu będzie pomniejszana o kwotę tego przekroczenia. Minimalna kwota wypłacanych bonów ciepłowniczych będzie wynosić 20 zł. Poniżej 20 zł kwota bonu ciepłowniczego nie będzie wypłacana” – wyjaśniono.
Jak będzie liczona wartość bonu?
Wysokość wsparcia ma być powiązana z ceną ciepła obowiązującą w rozliczeniach po 1 lipca 2025 roku. Dzięki temu pomoc nie będzie symboliczna, ale dostosowana do realnych kosztów, jakie ponoszą gospodarstwa domowe.
Długofalowe efekty
Program ma działać przez dwa lata, ale dzięki przedłużonym rozliczeniom do 2031 roku rząd zyska narzędzie do szczegółowej analizy wydatków. Bon ciepłowniczy ma więc nie tylko zapewnić osłonę finansową, ale także być fundamentem dla przyszłych działań osłonowych w polityce energetycznej.
