Listy Grundmanna – największa zagadka Karkonoszy i Dolnego Śląska?

W Karkonoszach i na całym Dolnym Śląsku krąży wiele opowieści o ukrytych skarbach, zaginionych depozytach i tajemnicach II wojny światowej. W większości przypadków mamy do czynienia z mieszanką legend, mitów i współczesnej turystycznej fantazji. Jednak są też wątki, które wymykają się prostej klasyfikacji i prowadzą wprost do archiwów, meldunków wojennych i dokumentów niemieckich instytucji. Do takich należy sprawa tzw. „Listów Grundmanna” – jednej z najbardziej intrygujących zagadek powojennego Dolnego Śląska. Kim był profesor Grundmann?

Günther Grundmann, urodzony w 1892 roku historyk sztuki, pełnił w latach 30. i 40. funkcję konserwatora zabytków na Dolnym Śląsku. Znał jak mało kto bogactwo zamków, pałaców, kościołów i klasztorów tej ziemi. W czasie wojny jego obowiązki uległy dramatycznemu poszerzeniu – stał się osobą odpowiedzialną za zabezpieczanie i ukrywanie najcenniejszych dóbr kultury przed zbliżającym się frontem. To właśnie on nadzorował wywóz obrazów, rzeźb, rękopisów i kosztowności do podziemnych schowków i prowincjonalnych rezydencji. Jego działalność miała jednak również ciemny wymiar – część przewożonych dzieł pochodziła z terenów okupowanej Polski i znajdowała się pod jego nadzorem, w oczekiwaniu na wywóz do Rzeszy. W konsekwencji Grundmann jest postacią dwuznaczną: z jednej strony chronił zabytki, z drugiej – uczestniczył w systemie grabieży kultury. Był przy tymradykalnym nazistą, a jego decyzje bezpośrednio wpływały na losy lokalnych r