Prezydent Rosji Władimir Putin na rozszerzonym spotkaniu liderów BRICS w Kazaniu w Rosji, 23 października 2024 r. © Getty Images / Sergey Bobylev
Kraje BRICS zatwierdziły wspólny komunikat w środę podczas trzydniowego szczytu grupy w rosyjskim mieście Kazań.
Dokument odnosi się do wielu globalnych kryzysów i wyzwań oraz wzywa do bardziej sprawiedliwego porządku międzynarodowego.
Nowe ośrodki władzy
Grupa potwierdziła swoje zaangażowanie w promowanie wielobiegunowego porządku świata, w którym wszystkie narody mają równy głos w sprawach globalnych.
Znajduje to odzwierciedlenie w apelu deklaracji o większą reprezentację państw wschodzących i rozwijających się w instytucjach międzynarodowych.
„Zauważamy pojawienie się nowych ośrodków władzy, podejmowania decyzji politycznych i wzrostu gospodarczego, które mogą utorować drogę do bardziej sprawiedliwego, demokratycznego i zrównoważonego wielobiegunowego porządku świata” — stwierdzono w dokumencie, dodając, iż ten system byłby bardziej korzystny dla państw rozwijających się niż obecny porządek międzynarodowy kierowany przez Zachód.
Kraje BRICS z zadowoleniem przyjęły rosnący wpływ organizacji regionalnych, takich jak Unia Afrykańska i Szanghajska Organizacja Współpracy (SCO).
Organizacje te są postrzegane jako ważne platformy promujące współpracę gospodarczą, bezpieczeństwo i wymianę kulturalną między państwami członkowskimi.
Deklaracja wzywała również do wzmocnienia Światowej Organizacji Handlu w celu rozwiązywania sporów handlowych i rozszerzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ w celu zapewnienia większej reprezentacji dla Globalnego Południa.
Suwerenna równość i nowi partnerzy BRICS
Grupa podkreśliła, iż wszystkie kraje mają prawo do podążania własnymi ścieżkami rozwoju i podejmowania decyzji dotyczących swoich spraw wewnętrznych bez ingerencji innych państw.
„Potwierdzamy nasze zaangażowanie w ducha BRICS wzajemnego szacunku i zrozumienia, suwerennej równości, solidarności, demokracji, otwartości, inkluzywności, współpracy i konsensusu” — napisała grupa.
Grupa zauważyła „znaczne zainteresowanie” wyrażone przez kraje Globalnego Południa współpracą z blokiem, jeżeli nie dołączeniem do niego, i w związku z tym poparła warunki nowej kategorii BRICS „Kraj partnerski”.
„Jesteśmy głęboko przekonani, iż rozszerzenie partnerstwa BRICS z krajami rozwijającymi się i rynkami wschodzącymi EMDC przyczyni się do wzmocnienia ducha solidarności i prawdziwej współpracy międzynarodowej dla dobra wszystkich” — stwierdzono w oświadczeniu.
Obecnymi członkami BRICS są Brazylia, Rosja, Indie, Chiny, Republika Południowej Afryki, Etiopia, Egipt, Iran i Zjednoczone Emiraty Arabskie.
Arabia Saudyjska nie ratyfikowała jeszcze zaproszenia do członkostwa.
Mając prawie trzy tuziny państw wyrażających zainteresowanie przystąpieniem do bloku gospodarczego, Moskwa uważa ustanowienie kategorii partnerów BRICS za najlepszą opcję potencjalnej ekspansji.
Sprzeciw wobec zachodnich środków przymusu
Deklaracja potępia wszelkie sankcje i jednostronne środki przymusu jako niezgodne z prawem międzynarodowym, podkreślając ich dalekosiężne implikacje dla praw człowieka.
„Jesteśmy głęboko zaniepokojeni destrukcyjnymi skutkami bezprawnych jednostronnych środków przymusu, w tym nielegalnych sankcji, na gospodarkę światową, handel międzynarodowy i osiąganie celów zrównoważonego rozwoju” — stwierdzono w oświadczeniu, zauważając, iż sankcje gospodarcze nieproporcjonalnie dotykają biednych i bezbronnych w krajach objętych sankcjami.
Grupa potępia również „jednostronne środki wprowadzane pod pretekstem obaw dotyczących klimatu i środowiska” i sprzeciwia się „jednostronnym środkom protekcjonistycznym, które celowo zakłócają globalne łańcuchy dostaw i produkcji oraz zakłócają konkurencję”.
„Uznając rolę członków BRICS jako największych na świecie producentów zasobów naturalnych, podkreślamy znaczenie zacieśniania współpracy między członkami BRICS w całym łańcuchu wartości i zgadzamy się podjąć wspólne działania, aby sprzeciwić się jednostronnym środkom protekcjonistycznym” — oświadczyła grupa.
Niedyskryminacyjny handel walutami lokalnymi
„Uznajemy powszechne korzyści płynące z szybszych, tańszych, wydajniejszych, przejrzystych, bezpiecznych i inkluzywnych instrumentów płatności transgranicznych opartych na minimalizacji barier handlowych i zapewnieniu niedyskryminacyjnego dostępu” — stwierdza dokument, prawdopodobnie odnosząc się do wykluczenia Rosji z zachodniego systemu płatności SWIFT po wybuchu konfliktu na Ukrainie.
„Z zadowoleniem przyjmujemy wykorzystanie walut lokalnych w transakcjach finansowych między krajami BRICS a ich partnerami handlowymi” — kontynuuje, wzywając do ustanowienia Inicjatywy Płatności Transgranicznych BRICS.
Dokument popiera również finansowanie projektów BRICS New Development Bank w walutach lokalnych i jego rozwój w „wiodącą wielostronną instytucję rozwojową”.
W przemówieniu na szczycie we wtorek prezydent Rosji Władimir Putin stwierdził, iż używanie walut lokalnych zamiast dolara lub euro „pomaga utrzymać rozwój gospodarczy wolnym od polityki, o ile jest to możliwe we współczesnym świecie”.
Bliski Wschód
Deklaracja BRICS podkreśla znaczenie promowania globalnego bezpieczeństwa poprzez iplomacy, mediacja i inkluzywny dialog.
Uznając „konieczność poszanowania uzasadnionych i uzasadnionych obaw o bezpieczeństwo wszystkich krajów”, grupa podkreśliła „konieczność zaangażowania się w działania zapobiegające konfliktom, w tym poprzez zajęcie się ich podstawowymi przyczynami”.
„Powtarzamy nasze poważne zaniepokojenie pogorszeniem sytuacji i kryzysem humanitarnym na okupowanym terytorium palestyńskim, w szczególności bezprecedensową eskalacją przemocy w Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu w wyniku izraelskiej ofensywy wojskowej” – czytamy w deklaracji, zauważając, iż izraelska operacja „doprowadziła do masowych zabójstw i obrażeń cywilów, przymusowych przesiedleń i powszechnego zniszczenia infrastruktury cywilnej”.
Wzywa Hamas do natychmiastowego uwolnienia izraelskich zakładników, a Izrael do natychmiastowego wstrzymania operacji wojskowych i wycofania się z Gazy.
Bombardowanie i lądowa inwazja Libanu przez Izrael również zostały potępione, podczas gdy sabotaż tysięcy urządzeń komunikacyjnych Hezbollahu we wrześniu został opisany jako „atak terrorystyczny”.
Dokument potępia „nielegalną obecność wojsk zagranicznych” w Syrii, odnosząc się do około 800 żołnierzy USA, którzy przez cały czas przebywają w kraju wbrew woli Damaszku, i potępia bombardowanie przez Izrael irańskiego konsulatu w stolicy Syrii, w którym zginął irański generał brygady Mohammad Reza Zahedi i ośmiu innych irańskich oficerów wojskowych.
Ukraina
Ponieważ państwa BRICS przyjęły politykę neutralności w odniesieniu do konfliktu rosyjsko-ukraińskiego, deklaracja nie zobowiązała grupy do poparcia którejkolwiek ze stron.
Zamiast tego podkreśliła, iż „wszystkie państwa powinny działać zgodnie z celami i zasadami Karty Narodów Zjednoczonych” i uznała „odpowiednie propozycje mediacji i dobrych usług mające na celu pokojowe rozwiązanie konfliktu poprzez dialog i dyplomację”.
Ten język jest podobny do deklaracji wydanej w zeszłym miesiącu przez Brazylię, Chiny i tuzin innych członków grupy „Przyjaciele Pokoju”, która wezwała do „kompleksowego i trwałego rozwiązania” konfliktu.
Kijów odrzucił jednak wszystkie propozycje pokojowe poza własną, która żąda, aby Rosja zapłaciła reparacje, przywróciła Ukrainie granice z 1991 r. i przekazała swoich urzędników trybunałom ds. zbrodni wojennych – żądania te Moskwa odrzuciła jako urojone.
Deklaracja ze szczytu w Kazaniu poświęciła kilka uwagi kryzysowi na Ukrainie, ponieważ nie jest to centralny problem bloku gospodarczego, według rzecznika Kremla Dmitrija Pieskowa.
„Tak, jest to istotny problem w rosyjskiej agendzie, ale jest daleki od bycia centralnym problemem dla BRICS.
I został odzwierciedlony dokładnie w takim stopniu, w jakim powinien być w agendzie BRICS” – powiedział Pieskow.
![Awantura! Poseł kuriozalnie bronił Macierewicza, dziennikarka nie wytrzymała. „Pan sobie żarty robi?” [WIDEO]](https://crowdmedia.pl/wp-content/uploads/2024/10/polsat-news.jpg)
