„Non scholae sed vitae discimus” – (nie uczymy się dla szkoły, ale dla życia). Niniejsza sentencja łacińska, znajdująca się nad wejściem do głównego korytarza Muzeum Ziemi Leżajskiej, przywitała licznie przybyłych w dniu 9 maja br. znakomitych Gości – uczestników Międzynarodowej Konferencji Naukowej.
Konferencja ta przebiegała pod hasłem: „NIGDY WIĘCEJ WOJNY”, zaś temat przewodni wydarzenia brzmiał: „Rzeszowszczyzna jako przestrzeń wojennego terroru na przykładzie męczeństwa Rodziny Ulmów”.
Konferencja odbyła się pod patronatem honorowym Starosty Leżajskiego Zdzisława Leśko. Patronat naukowy nad konferencją obejmował Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie oraz Uniwersytet Rzeszowski.
Organizatorami wydarzenia byli: Muzeum Ziemi Leżajskiej, o. Łukasz Buksa OFM oraz ks. Paweł Tołpa, pełniący jednocześnie funkcję sekretarza konferencji.
Międzynarodowe wydarzenie obejmowało analizę świadectw historycznych i kulturowych w kontekście wojennego terroru.
W czasie konferencji w murach Muzeum Ziemi Leżajskiej głos zabrali prelegenci z USA, z Niemiec, z Ukrainy oraz z Polski.
Po uroczystym rozpoczęciu konferencji przez słowo wstępne dyrektora Muzeum, głos zabrali zaproszeni prelegenci. Pierwszą sesję rozpoczął wykład dr hab. Wacława Wierzbieńca, prof. UR, który w swoim wystąpieniu pt. „Żydzi w Markowej w okresie wojennym, międzywojennym i w okresie okupacji” przybliżył relacje Polsko – Żydowskie okresu międzywojennego oraz czasu okupacji.
Następnie zabrał głos ks. mgr lic. Paweł Tołpa, wygłaszając wykład pt. „Obraz Rodziny Ulmów na przykładzie ich rękopisów”. Wśród licznych przykładów literalnych zapisów Rodziny Ulmów, które zachowały się do dnia dzisiejszego, na uwagę zasługuje rękopis Józefa Ulmy zatytułowany: „Dzieje stosunku wiary do rozumu J. Drapera”, będący pokłosiem „jego osobistej lektury filozoficznej lub też owocem przemyśleń zainspirowanych jego pasją poznawczą” – frag. wykł.
W dalszej części konferencji zabrał głos ks. dr Robert Pochopień z diecezji krakowskiej, który w wykładzie zatytułowanym „Patriotyzm jako źródło miłości do innych narodów na przykładzie Rodziny Ulmów” przybliżył „[…] moralne, duchowe oraz historyczne ukonstytuowania ludzkiego serca błogosławionej Rodziny Ulmów, kształtujące miłość do ojczyzny, jej rodaków oraz do owoców ich geniuszu” – frag. wykł.
Następnie głos zabrała dr Nataliya Hado (University of Missouri – St. Louis USA). W wykładzie zatytułowanym: „Rasizm antysemicki Niemców. Raszyzm antyukraiński Rosjan. Podobieństwa i różnice”, wskazała na niezwykle aktualne i dziś, w XXI wieku „mechanizmy wojennego terroru” dostrzegalne zarówno z perspektywy historii działań II wojny światowej, jak i z perspektywy aktualnie toczącej się wojny w Ukrainie.
Dokładnie w samo południe, swoją prelekcję wygłosiła dr Jadwiga Grunwald (Uniwersytet Humbolta, Niemcy). Dominantą wykładu pt. „Obraz beatyfikacji Ulmów w mediach polskich i niemieckich” były liczne przykłady niemieckich gazet, które w inteligentny sposób uciekały od „historycznej odpowiedzialności za nazistowskie zbrodnie dokonane w okupowanej przez Niemców Polsce, w tym przypadku od jakiejkolwiek odpowiedzialności za śmierć polskiej rodziny z Markowej.” – frag. wykł.
Temat prof. dr hab. Andrzeja Zwolińskiego (UPJPII Kraków) pt. „Grzech wykonania rozkazu”, pozwolił zapoznać się licznie zgormadzonym uczestnikom konferencji, z tematyką motywu morderstwa Rodziny Ulmów dokonanego przez Niemców. Wykład ten wskazał jednocześnie na „[…] nieustannie powtarzające się mechanizmy każdego zła, mającego swoje źródło w nieposłuszeństwie własnemu sumieniu” – frag. wykł.
Dr Liubov Derdziak (IT Lwów) w wykładzie pt. „Tragedia wojny jako doświadczenie społeczne. Ulmowie jako element wielkiego mordu”, w imieniu swojego umęczonego wojną narodu Ukraińskiego, podzieliła się jakże trudnym doświadczeniem zniszczeń, bombardowań, śmierci i niesprawiedliwości, „które zawsze pozostają porażką agresora oraz tych, którzy milczą w obliczu zadawanego cierpienia bezbronnym i niewinnym ludziom” – frag. wykł.
Na zakończenie głos jako ostatni zabrał dr Dariusz Półćwiartek. W wykładzie zatytułowanym „Okupacja na Rzeszowszczyźnie” przypomniał o dyrektywach obowiązujących w Generalnej Guberni, do której to została wcielona m.in. ziemia leżajska.
Mamy nadzieję, iż takie wydarzenia jak wspomniana Międzynarodowa Konferencja Naukowa, pozwolą nie tylko zachować pamięć o przeszłości, ale będą sprzyjać budowaniu lepszej przyszłości. Niech słowa marszałka Józefa Piłsudskiego będą dla nas wszystkich wyjątkową zachętą do poszanowania naszej historii. „Naród, który traci pamięć przestaje być narodem – staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium. Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości”.
W konferencji licznie uczestniczyli mieszkańcy naszego regionu, Powiat Leżajski reprezentowała Członkini Zarządu Powiatu Leżajskiego Wanda Rakszawska Stopyra wraz z Przewodniczącą Rady Powiatu Leżajskiego Moniką Milo. Miasto Leżajsk reprezentował Burmistrz Leżajska Krzysztof Trębacz. Ponadto w konferencji uczestniczyli członkowie Rady Muzeum Ziemi Leżajskiej, przedstawiciele instytucji, urzędów, stowarzyszeń, leżajscy harcerze, strzelcy z Jednostki Strzeleckiej JS 2035 Leżajsk, uczniowie ze szkół podstawowych nr 1, 2 i 3 z Leżajska oraz z Zespołu Szkół Licealnych im. Bolesława Chrobrego w Leżajsku.
MZL
Informację zamieściła: Paulina Gumieniak
