Piotrkowska wieża ciśnień to budowla kultowa. Stała się symbolem miasta, a Złota Wieża Trybunalska to nagroda przyznawana od 1971 roku przez Towarzystwo Przyjaciół Piotrkowa Trybunalskiego. Budynek nie spełnia już swojej pierwotnej roli, ale przez cały czas jest ważnym elementem miejskiego pejzażu.
Wieża ciśnień przy ul. Juliusza Słowackiego w Piotrkowie to obiekt, który powstał w okresie, gdy władze miasta postanowiły zadbać o jego rozwój. Sto lat temu, w 1925 roku zarząd miejski zaciągnął pożyczkę w nowojorskiej firmie Ulen & Company. Przeznaczono ją między innymi na wybudowanie nowoczesnej na owe czasy sieci wodno - kanalizacyjnej. Tak w mieście pojawiła się słynna dziś wieża.
Wieża ciśnień byłą związana z budową nowoczesnej, miejskiej instalacji wodno-kanalizacyjnej i była jedną z największych inwestycji międzywojennego Piotrkowa.
15 stycznia 1925 roku Piotrków zaciągnął pożyczkę na kwotę 1 mln 714 tys. dolarów od nowojorskiej firmy Ulen & Company. Firma zobowiązana była do sporządzenia projektów technicznych, jak i poprowadzenia sieci instalacji wodno-kanalizacyjnej w mieście. Prace obejmowały budowę stacji pomp i oczyszczalni ścieków.
Inwestycja rozpoczęła się w 1925 roku. Jej wykonanie Amerykanie powierzyli szwajcarskiemu Towarzystwu Akcyjnemu Brown Boveri & Cie z siedzibą w Baden. Bezpośredni nadzór nad pracami w Piotrkowie sprawował inżynier Stefan Kostecki.
https://trybunalski.pl/wiadomosci/byl-legendarnym-dyrektorem-piomy-co-piotrkow-zawdziecza-tadeuszowi-nowakowskiemu/ccCjRuvpNVyLwWBokbAGWieżą projektu polskiego Gaudiego
Piotrkowska wieża to projekt, który jest dziełem Władysława Horodeckiego. Architekt zwany polskim Gaudim. Budowla w centrum Piotrkowa jest jedną z mniej ekscentrycznych. Horodecki zaprojektował bowiem słynny „budynek z chimerami” w Kijowie o niezwykłej elewacji.
Zaprojektowane przez architekta kamienice, dworce czy fabryki uznawane są do dziś za jedne z najciekawszych zabytków architektury w Polsce, Ukrainie i w Iranie.
Urodzony w polskiej rodzinie szlacheckiej na Podolu, kształcił się w gimnazjum realnym św. Pawła w Odessie, a potem w Imperatorskiej Akademii Sztuki w Petersburgu. W 1890 roku osiedlił się w Kijowie. Tam w latach 1901 - 1903 wybudował dla siebie dom z chimerami w stylu modernistycznym.
Po przejęciu władzy w Kijowie przez bolszewików, w 1920 roku wyjechał do Polski. Ale w 1928 roku pojechał do Teheranu, gdzie zajmował się budową kolei na zlecenie amerykańskiej kompanii. Tam zmarł 1930 roku.
Wieża jaką zaprojektował dla Piotrkowa, miała być częścią sieci wodno-kanalizacyjnej, dlatego została ulokowana w samym centrum miasta. Wzniesiona na planie koła, formą nawiązuje do renesansu. W dolnej części wyodrębniona jest część cokołu, w części środkowej znajdują się okna, rozmieszczone na spiralnie wznoszącej się linii. W części górnej umieszczono kilkanaście okienek rozdzielonych pilastrami oraz ówczesny herb Piotrkowa.
https://trybunalski.pl/wiadomosci/swiateczna-magia-brala-sie-stad-fabryka-ozdob-choinkowych-w-piotrkowie-zdjecia/qJ3qM3PyaHNVP9IVvhwoBudowla użytkowa zapewniała równowagę dla wodociągów
Wieża ciśnień w Piotrkowie wznosi się na wysokość 33 metrów. Sam zbiornik wewnątrz ma średnicę 9 m i wysokość 30 m. Wypełnia wieżę od poziomu ziemi do wysokości 1,5 m poniżej konstrukcji dachu, zawieszonego na lekkiej, stalowej kratownicy. Pojemność zbiornika to ok. 1910 m sześciennych, a jego masa to ok. 230 ton.
Rolą wieży ciśnień jest pełnienie rezerwy wody dla systemu. Jak wskazuje jej nazwa, wieża ciśnień jest konstrukcją budowlaną przeznaczoną do regulacji ciśnienia oraz kontroli przepływu wody. Wewnętrzny zbiornik był napełniany w nocy, kiedy pobór wody był prawie zerowy, a od świtu opróżniał się w zależności od zapotrzebowania.
Wieża reguluje ciśnienie w szczytowym okresie pobierania wody przez odbiorców, gdy układ hydrauliczny jest przeciążony, a stacja pomp nie radzi sobie z natężeniem przepływu wody. Otwiera się wtedy w zbiorniku zawór odcinający i woda z wieży dodatkowo zasila układ wodociągów.
Funkcjonowanie wieży ciśnień opiera się na zjawisku równowagi hydrostatycznej, działającej na zasadzie przepływu cieczy w naczyniach połączonych. Pompy tłoczą wodę do zbiornika, który znajduje się w górnej części wieży ciśnień. Grawitacja wypiera wodę z rur, aż ciśnienie w zbiorniku wieżowym stanie się równe ciśnieniu w całym układzie.
