W nocy z 26 na 27 września 1939 roku utworzono konspiracyjną organizację Służba Zwycięstwu Polski, co było wstępem do powstania Polskiego Państwa Podziemnego. W 1940 roku SZP została przekształcona w Związek Walki Zbrojnej, a w 1942 – w Armię Krajową.
Polskie Państwo Podziemne było jedyne w swoim rodzaju. Posiadało własne wojsko, administrację, a choćby sądy. Ponadto potajemnie edukowało uczniów i studentów. Po latach Sejm RP ustanowił 27 września Dniem Polskiego Państwa Podziemnego.
27 września 2024 roku w Poznaniu odbyły się obchody 85. rocznicy powstania Polskiego Państwa Podziemnego. Rozpoczęła je Msza Święta Akowska w kościele pw. Najświętszego Zbawiciela przy ul. Fredry. Po mszy uczestnicy przemaszerowali pod Pomnik Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej przy al. Niepodległości, gdzie miały miejsce dalsze uroczystości.
– W 1939 roku w Wielkopolsce zaczęły się wysiedlenia. Przejęty przez Niemców budynek Domu Żołnierza został przekształcony w siedzibę bezlitosnej służby śledczej, Gestapo. Stamtąd była prosta droga do KL Posen w Forcie VII i innych obozów koncentracyjnych – wspominał podczas swojego wystąpienia Marszałek Województwa Wielkopolskiego Marek Woźniak, po czym kontynuował: – Oddajemy hołd wszystkim bohaterom Polskiego Państwa Podziemnego i dziękujemy im za naszą niepodległość. Złóżmy zobowiązanie, iż nie zmarnujemy ich dzieła. Do tego potrzeba codziennej troski i pracy nad tym, abyśmy mogli żyć w wolnym, demokratycznym i silnym kraju, o jakim oni mogli tylko marzyć. Kraju otwartym na świat i stojącym po stronie dobra.
W trakcie spotkania marszałek uczcił minutą ciszy pamięć zmarłych w tym roku Zenona Wechmanna, wieloletniego przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych w Poznaniu, oraz ks. Leonarda Polocha, duszpasterza Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
– Na skutek nieubłaganego upływu czasu większość kombatantów odeszła na wieczną wartę. Dziś pozostała już tylko garstka z nich, w bardzo podeszłym wieku. Od pewnego czasu większość Światowego Związku Żołnierzy AK tworzą już członkowie bez uprawnień kombatanckich, przedstawiciele kolejnego pokolenia, w tym członkowie rodzin kombatantów, dbający o kontynuowanie i przekazywanie tradycji. Ważne jest, aby teraz młodsze pokolenia spłaciły dług wdzięczności, pamiętając i przypominając o bohaterach i wydarzeniach tamtych czasów – mówił w trakcie uroczystości Henryk Józefowski, prezes zarządu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej – Okręg Wielkopolska.
Podczas spotkania medalem „Pro Patria”, na wniosek szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, uhonorowany został Roman Waśko, wiceprezes poznańskiego oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej oraz współorganizator poznańskich obchodów rocznicowych operacji „Ostra Brama”. Roman Waśko został wyróżniony za przekazywanie darów kombatantom, ich rodzinom oraz uczniom z Kresów Wschodnich, dbanie o łączność Wielkopolan z rodzinami z Kresów i pielęgnowanie tamtejszych grobów. Medal wręczyła mu Wicewojewoda Wielkopolska Karolina Fabiś-Szulc.
Na koniec uroczystości, tradycyjnie, organizatorzy uroczystości wspólnie z gośćmi złożyli kwiaty pod Pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej.
