W nowo opublikowanym raporcie wezwano Kanadę do natychmiastowego zerwania wszelkiej naukowej współpracy z Chinami finansowanej przez rząd w wielu różnych dziedzinach. kooperacja ta obejmuje zaawansowane technologie związane z infrastrukturą cyfrową, systemy wykrywania i nadzoru, nowoczesne uzbrojenie oraz technologie kosmiczne i satelitarne.
„Bezpieczeństwo obywateli Kanady musi być priorytetem rządu” – podkreśla raport, który zawiera 12 zaleceń. Choć międzynarodowa kooperacja w zakresie rozwoju naukowego ma ogromne znaczenie dla dobra ludzkości, raport zaznacza, iż nie zastąpi ona konieczności ochrony przez rząd bezpieczeństwa narodowego i obywateli Kanady.
Raport zwraca uwagę, iż działania Chin w zakresie szpiegostwa i ingerencji zagranicznej stają się coraz bardziej zdecydowane.
– To rozsądne stanowisko – powiedział Christian Leuprecht, profesor Royal Military College i Queen’s University – Nie da się złagodzić ryzyka związanego z badaniami prowadzonymi wspólnie z Chinami.
Raport powstał w kontekście incydentów z 2019 roku w Narodowym Laboratorium Mikrobiologii w Winnipeg, gdzie dwóch naukowców pochodzenia chińskiego, Xiangguo Qiu i jej mąż Keding Cheng, zostało odsuniętych od pracy, a następnie zwolnionych z powodu naruszenia zasad bezpieczeństwa. Dokumenty przedłożone w parlamencie w lutym ujawniły, iż oboje naukowcy bagatelizowali swoje powiązania z chińskimi agencjami rządowymi.
Narodowe Laboratorium Mikrobiologii w Winnipeg
W raporcie zaproponowano zaostrzenie procedur bezpieczeństwa w laboratoriach i innych instytucjach rządowych.
– Chiny głęboko zinfiltrowały naszą infrastrukturę badawczą, eksfiltrują dane, manipulują badaniami, kradną własność intelektualną i przejmują ją bez autoryzacji – powiedział Leuprecht, zaznaczając, iż Chiny nie są partnerem, któremu można ufać.
Obecnie raport jest poddawany przeglądowi, a rząd ma czas do marca 2025 roku na odpowiedź na przedstawione zalecenia. Decyzja ta może zmienić obowiązujące ograniczenia dotyczące współpracy badawczej między Kanadą a Chinami.
– Czy zamierzamy oceniać wszystkich na podstawie działań dwóch osób? – powątpiewa Jeremy Paltiel, emerytowany profesor nauk politycznych z Carleton University – Czy będziemy niszczyć współprace, które mogłyby przynieść korzyści dla Kanady?.
Paltiel zwraca uwagę, iż całkowite zerwanie kontaktów może uniemożliwić pozyskiwanie kluczowych informacji wywiadowczych w nowych, istotnych kwestiach.
– Przerwanie współpracy niesie ryzyko, iż utracimy dostęp do wiedzy, którą moglibyśmy uzyskać dzięki dalszym kontaktom – zauważył Paltiel.
Na podst. Canadian Press