Rybakówka z Lasu Odrzańskiego [Nieznana Zielona Góra]

wzielonej.pl 3 godzin temu

Zielonogórski Las Odrzański jest swoistym miejskim ewenementem. Znajduje się w bliskiej odległości od rzeki, można tam obcować z naturą i wypocząć. Nic więc dziwnego, iż niegdyś postanowiono wznieść tam restaurację, która była samowystarczalna. Zanim jednak ona powstała mieszkańcy mieli tam zupełnie inny obiekt, po którym jeszcze do niedawna nie było żadnego śladu.

Przeogromne tereny leśne nad Odrą od zawsze zachwycały zielonogórzan. Nic więc dziwnego, iż miasto zakupiło wieś Zawadę w 1408 r., a na zakup przyległych lasów mieszkanki miasta zbierały swoje precjoza, aby uzyskać niezbędne na to środki. Całość udało się zakupić dopiero 1429 r.

Piękno terenu zauważyli mieszczanie, którzy spędzali w nim wolny czas. Umilali go sobie pływaniem łódkami, polowaniami na zwierzynę, rybołówstwem czy najzwyczajniej w świecie spacerując. Było to idealne miejsce do organizowania festynów czy wycieczek krajoznawczych. Przybywający do „Oderwaldu” nie mieli jednak zbyt wielu miejsc do schronienia przed deszczem lub do odpoczynku pod dachem.

W zielonogórskim Archiwum Państwowym nie zachowały się żadne archiwalia odnoszące się do pierwszych powstałych obiektów na terenie Lasu Odrzańskiego. Z wielką pomocą przychodzą zatem dawne karty pocztowe oraz zdjęcia z przedwojennych publikacji, gdzie zauważyć można sporej wielkości altanę, która w materiałach podpisywana jest jako „Rindenlaube” (altana z kory).

Był to drewniany szałas wzniesiony w 1813 roku i służył do wędzenia ryb oraz jako schronienie dla myśliwych. Wówczas było to jedyne miejsce, gdzie podróżnicy mogli odpocząć przed dotarciem nad brzeg Odry. W świadomości ówczesnych mieszkańców utarła się nazwa ”rybakówka”. Ciekawostką był fakt, iż obiekt wybudowany był w całości z kory drzew, łącznie z dachem. Posiadał trzy sporej wielkości wejścia, a w środku miejsca do wypoczynku. Niemniej ze względu na brak jakichkolwiek planów, do dzisiaj nie wiadomo czy obiekt był oryginalny czy jednak był rekonstrukcją wcześniejszego obiektu stojącego w tym miejscu.

Kiedy miasto postanowiło wybudować w 1839 roku gospodę, dawna „rybakówka” zmieniła swoje przeznaczenie stając się altana letnią restauracji. Wystawiano tam stoliki wraz z krzesełkami, przy których można było zjeść dania restauracyjne dostarczane przez kelnerów z pobliskiego lokalu. Takie rozwiązanie było jednak dość kłopotliwe i przeznaczenie „rybakówki” przestało mieć rację bytu. W niewyjaśnionych okolicznościach zniknęła z krajobrazu „Oderwaldu”.

Pozostało po niej tylko charakterystyczne owalne wzniesienie w lesie oraz cztery dęby, które niegdyś rosły przy niej. Jeszcze do niedawna miejsce to było całkowicie zapomniane oraz w żaden sposób nieoznakowane. Jednak aktualnie sytuacja się diametralnie zmienia, gdyż pod nadzorem Nadleśnictwa Przytok powstaje kopia „altana z kory”.

Źródła:
-opracowania i zbiory własne;
-500 Jahre Grünberger Oderwald – Festschrift zum Oderwald-Heimatfest am. 22. und 23. Juni 1929. Feiser des 500-Jährigen Besitz der grünberger Oderwaldes, Grünberg 1929;
-G. Biszczanik, „Établissements w zielonogórskich restauracjach w latach 1890-1945 w świetle ikonografii kart pocztowych”, [w:] “Studia Zielonogórskie”, T. XVIII, Zielona Góra, 2012;
-G. Biszczanik, „Zielona Góra od kuchni. Restauracje przedwojennego miasta”, Zielona Góra 2023;
-I. Korniluk, „Zielonogórski Oderwald”, [w:] “Studia Zielonogórskie”, T. XII, Zielona Góra, 2006;
-H Schmidt, “Geschichte der Stadt Grünberg, Schles.” Grünberg, 1922;
-E. Stein, “Monographien deutscher Städte. Band XXIX Grünberg i. Schlesien”, Berlin 1928
-O. Wolf, Geschichte der Stadt Grünberg in Niederschlesien von ihrer Entstehung bis zur Einführung der Reformation, Grünberg 1848.

Tekst:
dr Grzegorz Biszczanik – historyk, regionalista, znawca dziejów Zielonej Góry