W Gruzji 31 maja wszedł w życie tzw. amerykański odpowiednik ustawy FARA.
W odróżnieniu od ustawy „O przejrzystości wpływów zagranicznych” (rosyjskiego odpowiednika ustawy o „agentach zagranicznych” — red.), przyjętej w 2024 roku, ustawa FARA (jak twierdzą przedstawiciele Gruzińskiego Marzenia) przewiduje karę więzienia do 5 lat i obejmuje zarówno organizacje, jak i osoby fizyczne.
Projekt przewiduje kwestie rejestracji, upublicznienia odpowiednich dokumentów oraz składania rocznej deklaracji finansowej. Określone są również warunki uchylenia rejestracji i mechanizmy monitorowania, które zostaną powierzone Biuru Antykorupcyjnemu.
Tymczasem organizacje pozarządowe w Gruzji są przekonane, iż ustawa FARA stanie się narzędziem represji wobec społeczeństwa obywatelskiego. Ustawa „o rejestracji agentów zagranicznych” zostanie zaskarżona do Sądu Konstytucyjnego (SK) — poinformowało wcześniej Stowarzyszenie Młodych Prawników Gruzji (GYLA). Ta organizacja pozarządowa wraz z mediami — Studio Monitor i Georgian News — już złożyła odpowiedni wniosek do SK.
ODIHR/OBWE skrytykowało nowy projekt ustawy, zaznaczając, iż amerykańska ustawa FARA, na której opiera się nowa ustawa gruzińska, zawiera gwarancje prawne, które zapobiegają stygmatyzacji społeczeństwa obywatelskiego.
Ustawa FARA została ostatecznie przyjęta przez parlament Gruzji na początku kwietnia 2024 roku — jest to dosłowne tłumaczenie amerykańskiej ustawy FARA (Foreign Agents Registration Act) — „Ustawy o rejestracji agentów zagranicznych”.
W dokumencie zdefiniowano pojęcia agenta zagranicznego zleceniodawcy (osoba fizyczna lub prawna upoważniająca inną osobę do działania w charakterze agenta — red.) oraz siły zagranicznej.
Projekt ustawy reguluje następujące kwestie:
- rejestracja podmiotu jako agenta zagranicznego;
- zapewnienie publicznego dostępu do informacji o rejestracji jako agenta zagranicznego oraz innych odpowiednich dokumentów;
- składanie rocznej deklaracji finansowej przez podmiot zarejestrowany jako agent zagranicznego;
- unieważnienie rejestracji podmiotu zarejestrowanego jako agent zagranicznego;
- prowadzenie monitoringu w celu identyfikacji agenta zagranicznego lub sprawdzania zgodności z wymaganiami określonymi w projekcie ustawy.
Projekt ustawy przewiduje również odpowiedzialność karną za unikanie rejestracji jako agent zagranicznego lub naruszanie odpowiednich przepisów ustawy.
Wykonanie przepisów ustawy zostało powierzone Biuru Antykorupcyjnemu.
Źródło: sovanews.tv
Opracowanie: BIS – Biuletyn Informacyjny Studium
