Początki – kultura łużycka i wczesne osadnictwo
Najstarsze ślady obecności człowieka na terenie Sporysza związane są z kulturą łużycką, rozwijającą się w tej części Europy w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza. Na miejscu osady z tego okresu powstała następnie warownia wczesnośredniowieczna, która stanowiła punkt obronny i centrum lokalnego osadnictwa.
Średniowieczny zamek i ród Skrzyńskich
W XV wieku na wzgórzu w Sporyszu wzniesiono zamek, który gwałtownie stał się obiektem o dużym znaczeniu militarnym i politycznym. Jego pierwszymi znanymi właścicielami byli Bożywoj i Włodek Skrzyńscy herbu Łabędź. Zna