Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych – święto państwowe, obchodzone 1 marca – ma na celu upamiętnienie żołnierzy tzw. Drugiej Konspiracji.
Stanowili oni ruch niepodległościowy walczący o suwerenność Polski, uniezależnienie jej od wpływów ZSRR. Liczbę członków organizacji i wszystkich grup konspiracyjnych szacuje się na 120-180 tysięcy osób. Dzień 1 marca został wybrany ze względu na rocznicę rozstrzelania członków IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Egzekucja miała miejsce w 1951 roku w Warszawie, przy ulicy Rakowieckiej. Święto obchodzimy od 2011 roku. Jeszcze do niedawna, bo przed 1989 r., nie wolno było oficjalnie mówić o żołnierzach AK i innych formacji zbrojnych ruchu oporu przeciwko komunistom inaczej niż bandyci i zbrodniarze – stąd Wyklęci byli zabijani jako zdrajcy ojczyzny, skazywani z tych samych paragrafów, co hitlerowscy zbrodniarze wojenni. Jednym z nich był Marian Kaczmarek (1904-1953), ps. „Paweł” – kurier emigracyjnego ośrodka wywiadowczego w Barkhausen, podlegającego polskim władzom emigracyjnym w Londynie. Aresztowany przez UB, 6 kwietnia 1952 r. Proces został utajniony i odbywał się bez udziału obrońcy. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie, 7 listopada 1952 r. został skazany na karę śmierci. Rada Państwa decyzją z 30 marca 1953 r. nie skorzystała z prawa łaski. Wyrok wykonano 7 kwietnia 1953 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie. Jego rodzina mieszka w Luboniu.
Paweł Wolniewicz
Foto. Zb. rodziny Kaczmarków
