Przyjaciel Władimira Putina, były ukraiński deputowany Wiktor Medwedczuk, zaangażował się w handel z Chinami. Według Radia Liberty zorganizował on dostawy do Rosji z Chin ciągników Mercedes przeznaczonych na chiński rynek krajowy, z których część jest następnie wysyłana na okupowane przez Rosję terytoria Ukrainy.
Według śledztwa dostawy są realizowane przez powiązaną z Medwedczukiem firmę Trade House Kanikurgan, zarejestrowaną w Błagowieszczeńsku. Firma została założona w 2022 r. Według raportów jej przychody przekroczyły 2 mln dol. (obecnie ok 7,5 mln zł) w 2023 r. i podwoiły się w 2024 r.
Na stronie internetowej firmy znajduje się lista ciągników Mercedes-Benz Actros na sprzedaż z 2023 r., wyprodukowanych w chińskiej fabryce Beijing Foton Daimler Automotive, spółce joint venture Foton Motor i niemieckiego Daimler Truck Holding. Fabryka rozpoczęła działalność we wrześniu 2022 r., trzy miesiące po nałożeniu przez Unię Europejską zakazu eksportu ciągników do Rosji i miesiąc przed oficjalnym ogłoszeniem przez Mercedesa całkowitego wycofania się z rynku rosyjskiego. Daimler powiedział dziennikarzom, iż nie eksportuje produktów do Rosji i nie ma nic wspólnego z tymi dostawami.
W 2023 r. TD Kanikurgan importował do Rosji dwa rodzaje towarów: 84 tys. litrów chińskiej Coca-Coli i 52 ciągniki Mercedes-Benz wyprodukowane w latach 2022-2023. Co najmniej pięć z tych ciągników zostało sprzedanych firmie Trade House Intertechsnab zarejestrowanej w Ługańsku.
Według Jeleny Biełousowej, szefowej działu badań nad obronnością w think tanku KSE Institute, jest to klasyczny schemat obchodzenia kontroli eksportu przy użyciu chińskich pośredników.
Ukraiński „kum Putina”
Po wybuchu wojny w Ukrainie Medwedczuk został aresztowany w Kijowie. Przebywał w areszcie domowym i próbował uciec z kraju, ale został zatrzymany na granicy. Później Moskwa była w stanie wymienić Medwedczuka na obrońców Azowstalu: on i 55 innych rosyjskich żołnierzy zostało wymienionych na 215 osób.
Według amerykańskiego wywiadu Kreml planował mianować Medwedczuka szefem rządu w Kijowie. Medwedczuk powiedział wcześniej, iż Putin zgodził się zostać ojcem chrzestnym Darii w 2004 r.
Po przybyciu do Rosji Medwedczuk gwałtownie zmienił swój biznes. W 2023 r. jego pięć firm wygenerowało rekordowy przychód w wysokości 536,9 mld rubli (obecnie ok. 24 mld zł). Wynik ten był o prawie 80 proc. wyższy niż w 2022 r. Jego działalność obejmuje dostawy paliw, produkcję ropy naftowej i stacje benzynowe.
