Trójkąt Weimarski: Czas na Konkrety?

ine.org.pl 1 dzień temu

Lila Bednarska, Aleksandra Bida, Szymon Bielak, pod redakcją Jędrzeja Błaszczaka

Wstęp

Trójkąt Weimarski, forum współpracy ustanowione w 1991 roku między Polską, Niemcami i Francją, powstał z nadzieją na przezwyciężenie historycznych podziałów i nadanie impulsu integracji europejskiej. Mimo iż w ostatnich latach, szczególnie w obliczu zmian geopolitycznych, obserwuje się wzmożoną aktywność w jego ramach, rzeczywiste funkcjonowanie, skuteczność i przyszłość formatu pozostają przedmiotem analiz i debat, często nacechowanych sceptycyzmem wynikającym z ponad trzech dekad doświadczeń.

Spotkania Trójkąta Weimarskiego

Ostatni okres, zwłaszcza rok 2024, charakteryzował się zauważalną intensyfikacją spotkań w ramach Trójkąta Weimarskiego na różnych szczeblach. Ministrowie spraw zagranicznych – Radosław Sikorski (Polska), Annalena Baerbock (Niemcy, do czasu zmiany rządu) oraz Stéphane Séjourné, a następnie Jean-Noël Barrot (Francja) – odbywali regularne konsultacje, m.in. 12 lutego w La Celle-Saint-Cloud, 22 maja w Weimarze, zdalnie 9 września oraz 19 listopada w Warszawie (w poszerzonym formacie „Wielkiej Piątki UE”). Efektem tych spotkań były deklaracje dotyczące wzmocnienia koordynacji działań na rzecz UE, wsparcia dla Ukrainy (w tym w jej aspiracjach euroatlantyckich), wzmocnienia europejskiej obronności i przemysłu zbrojeniowego, konkurencyjności gospodarek, a także wspólne stanowiska w sprawach międzynarodowych, takich jak sytuacja na Bliskim Wschodzie, Kaukazie czy w Gruzji.

Szczyt w Weimarze zaowocował przyjęciem „Agendy Weimarskiej”, podkreślającej potrzebę zwiększania wydatków obronnych (min. 2% PKB), rozwoju zdolności szybkiego reagowania UE, walki z dezinformacją oraz spójności działań zewnętrznych Unii. Spotkanie ministrów obrony w Paryżu (24 czerwca) przyniosło zapowiedź regularnych wspólnych ćwiczeń wojskowych oraz przystąpienie Francji do inicjatywy na rzecz mobilności wojskowej. Dialog prowadzono również na najwyższym szczeblu – prezydentów w Monachium (17 lutego) oraz szefów rządów w Berlinie (15 marca) – koncentrując się na wsparciu Ukrainy, relacjach transatlantyckich i wzmacnianiu potencjału obronnego UE.

Mimo tej wzmożonej aktywności dyplomatycznej, polscy eksperci wskazują na utrzymujące się problemy w praktycznej koordynacji działań, czego przykładem może być nieskoordynowane wsparcie dla Mołdawii. Chociaż intensyfikacja dialogu w 2024 roku jest faktem, historyczna sinusoida zaangażowania państw w ten format oraz niedawne zmiany na stanowiskach szefów dyplomacji we Francji i Niemczech każą jednak zachować ostrożność w ocenie trwałości tego ożywienia i jego długoterminowego wpływu na realną współpracę.

Perspektywa polska

Niespełnione oczekiwania i brak konkretów:

Wśród polskich ośrodków badawczych panuje zgoda, iż prawdopodobnie żadna inna forma współpracy subregionalnej w Europie nie jest obarczona równie wieloma niespełnionymi oczekiwaniami. Podkreśla się, iż początkowe, ambitne cele – przezwyciężenie podziałów i nadanie impulsu integracji – gwałtownie zderzyły się z rzeczywistością, a format w dużej mierze nie przełożył się na konkretne rezultaty. Krytycy wskazują, iż po akcesji Polski do UE pierwotny cel formatu się wyczerpał, co naturalnie zmniejszyło jego znaczenie. Istotnym problemem wydaje się brak jasno zdefiniowanej, konkretnej agendy i planu działania formatu; dotychczasowe spotkania obejmowały niezwykle szeroki zakres dyskusji – od wsparcia dla Ukrainy, przez obronność, politykę przemysłową, aż po sytuację na Bliskim Wschodzie czy Kaukazie – co zdaniem krytyków utrudnia koncentrację i osiąganie wymiernych rezultatów. Analitycy wymieniają także inne przyczyny ograniczonej efektywności: nieregularność spotkań, brak trwałej struktury instytucjonalnej oraz niedostateczne zainteresowanie pogłębianiem relacji. Zgadza się to z obserwacjami analityków francuskich, wskazujących na brak wspólnej struktury i realnych środków działania. W rezultacie, potencjał Trójkąta, choć uznawany za istotny, pozostaje w dużej mierze niewykorzystany. Co więcej, historyczna tendencja formatu do generowania ambitnych deklaracji, które rzadko przekładały się na wspólne, konkretne działania, każe podchodzić z rezerwą do najnowszych zapowiedzi – ich rzeczywista implementacja, a nie sama częstotliwość spotkań, będzie prawdziwym testem odrodzenia Trójkąta.

Współpracy nie sprzyjały również spory polityczne, jak kwestie migracyjne czy polsko-francuski konflikt wokół kontraktu na śmigłowce Caracal w 2016 roku, który doprowadził do odwołania ówczesnego szczytu. Występowały także inne napięcia, zarówno polsko-niemieckie, jak i niemiecko-francuskie. Te różnice w podejściu, na przykład do Rosji czy oceny wiarygodności partnerów w sferze obronnej, gdzie Niemcy bywają postrzegane przez Polskę jako 'trudny partner’, wynikają z fundamentalnie odmiennych interesów i kultur strategicznych, co strukturalnie ogranicza potencjał Trójkąta do wypracowania głębokiej, trwałej współpracy. Rodzi to pytanie, czy Trójkąt Weimarski oferuje realną wartość dodaną ponad standardowe relacje dwustronne i istniejące mechanizmy UE/NATO, czy też jego 'odrodzenie’ jest głównie odpowiedzią na bieżącą presję geopolityczną, a sam format pozostaje wygodną etykietą dla trójstronnych konsultacji.

Format Trójkąta Weimarskiego w dużej mierze opiera się na spotkaniach Ministrów Spraw Zagranicznych. Warto zauważyć, iż na przestrzeni ostatnich przeszło. 18 miesięcy (od końca 2023 r.) na tych stanowiskach w Niemczech i Francji doszło do znaczących zmian. W Polsce Ministrem Spraw Zagranicznych niezmiennie pozostaje Radosław Sikorski. We Francji miały miejsce dwie zmiany: w styczniu 2024 r. Stéphane Séjourné zastąpił Catherine Colonnę, a następnie we wrześniu 2024 roku nowym ministrem został Jean-Noël Barrot. W Niemczech, po okresie urzędowania Annaleny Baerbock (Partia Zielonych), w następstwie wyborów w lutym 2025 i formowania nowego rządu CDU, stanowisko ministra spraw zagranicznych objął Johann Wadephul (CDU).

Potencjał formatu

Mimo krytyki, polscy analitycy dostrzegają potencjał formatu. Jak wynika z analizy środowiska think tanków, to Polsce wydaje się najbardziej zależeć na rewitalizacji Trójkąta i to głównie w polskiej debacie publicznej podkreśla się jego znaczenie. PISM wskazuje na możliwość odegrania przez Trójkąt aktywniejszej roli we wzmacnianiu bezpieczeństwa europejskiego, rekomendując utrzymanie dialogu opartego na równości oraz koncentrację na bezpieczeństwie, wsparciu Ukrainy i presji na Rosję.

Zarekomendowano m.in. opracowanie oraz przekazanie sojusznikom i partnerom formatu wspólnego strategicznego podejścia Trójkąta Weimarskiego do wojny w Ukrainie, a także zbadanie możliwości zwiększenia i ulepszenia koordynacji pomocy wojskowej, w celu ogłoszenia Weimarskiego Pakietu Pomocy Wojskowej. Zarekomendowano także opracowanie zestawu zasad służących stworzeniu długoterminowej strategii wobec Rosji, opartej na wspólnym zrozumieniu powagi i długofalowego charakteru zagrożenia, jakie stwarza Moskwa, a także na zobowiązaniu do unikania jednostronnych gestów wobec Rosji. Wskazano również na potrzebę wypracowania wspólnego podejścia Trójkąta Weimarskiego do ewentualnych rosyjskich inicjatyw dyplomatycznych lub propozycji negocjacyjnych.

W kwestii Ukrainy panuje ekspercki konsensus co do odpowiedzialności państw weimarskich za zwiększenie wsparcia, mimo istniejących rozbieżności co do jego zakresu. Potwierdzono także poparcie dla proeuropejskich aspiracji Gruzji.

Z polskiej perspektywy pożądane byłoby przekształcenie Trójkąta w forum współkształtujące politykę UE. Postuluje się potrzebę odbudowy instytucjonalnej: regularnych spotkań, tworzenia platform współpracy eksperckiej i akademickiej, a choćby powołania sekretariatu. Wzmocnieniu współpracy służyć mogłoby także utworzenie Międzynarodowego Funduszu Weimarskiego. Podkreśla się rolę Polski jako łącznika z Europą Środkowo-Wschodnią oraz znaczenie silnych więzi gospodarczych i społecznych między trzema krajami. Zdaniem badaczy, Trójkąt może być źródłem nowych idei dla UE, wymaga to jednak reformy i określenia wspólnej strategii.

Perspektywy niemieckie i francuskie

Mimo pewnego ożywienia, Trójkąt Weimarski nie jest częstym tematem publikacji francuskich i niemieckich think tanków. Brakuje aktualnych, pogłębionych analiz jego funkcjonowania. Autorzy zwykle wspominają o nim jedynie okazjonalnie, jako o jednym z wielu narzędzi polityki europejskiej.

Think tanki we Francji i Niemczech poświęcają formatowi kilka uwagi, często traktując go marginalnie. Ta ograniczona uwaga, kontrastująca z polskim naciskiem na rewitalizację formatu, może sugerować, iż Paryż i Berlin preferują uzgadnianie najważniejszych kwestii w sprawdzonym formacie bilateralnym francusko-niemieckim, traktując Trójkąt Weimarski jako forum pomocnicze lub uzupełniające. Analizy często skupiają się bardziej na personalnej roli liderów (Macrona, Scholza, Tuska) niż na trwałych strukturach. Niekiedy pojawia się wrażenie, iż termin „Trójkąt Weimarski” bywa używany jako wygodny skrót myślowy dla opisania jakichkolwiek trójstronnych relacji. Obserwacja ta może być interpretowana nie tylko jako dowód na rozpoznawalność marki, ale także jako symptom braku postrzegania formatu jako posiadającego własną, odrębną substancję i agendę.

Mimo tych zastrzeżeń, niemal wszystkie analizy podzielają przekonanie o kluczowym znaczeniu współpracy z Polską dla Niemiec, Francji i całej UE.

Podejście niemieckie:

Niemiecka Rada Polityki Zagranicznej (DGAP) jest jednym z głównych ośrodków zajmujących się formatem. Jej eksperci (Ross, Tèterchen, 2025) sugerowali, by nowy rząd niemiecki priorytetowo potraktował dialog z Francją, a następnie z innymi partnerami. Były ambasador Rolf Nikel (2023) argumentował za potencjałem Trójkąta we wzmacnianiu UE i jej wschodniej flanki, proponując choćby włączenie Ukrainy do rozmów. Renata Alt (FDP, 2021) apelowała o uczynienie z Trójkąta motoru reform UE i platformy do uzgadniania polityki wobec Rosji, łączącej perspektywy Wschodu i Zachodu. Z kolei Institut für Europäische Politik (IEP, 2024) widział w formacie (w konfiguracji Macron-Scholz-Tusk) narzędzie rozwiązywania konfliktów i łączenia regionów Europy, choć wskazywał na niepewność związaną ze zmianą rządu w Niemczech.

Podejście francuskie:

Analitycy francuscy również dostrzegają potencjał, ale i ograniczenia. Louise Souverbie (IRIS, 2024) podkreśla rosnącą rolę Polski i zdolność Trójkąta do wzmocnienia europejskiej obronności, pod warunkiem przezwyciężenia kryzysów wewnętrznych przez Paryż i Berlin, choć nie precyzuje kluczowej roli samego formatu. Institute Montaigne (2024) proponuje wykorzystanie Trójkąta jako platformy dla europejskiej polityki przemysłowej, widząc w nim raczej narzędzie niż niezależny byt. Joseph de Weck (Institute Montaigne, 2021) rozważał Trójkąt jako wsparcie lub alternatywę dla „silnika” francusko-niemieckiego, wskazując na Polskę jako kluczowego partnera wzmacniającego ten duet. Paul Maurice (IFRI, 2022) krytykował brak struktur, nierówne zaangażowanie i rozbieżności (zwłaszcza wobec Rosji). Ciekawą obserwacją z raportu IFRI (2025) jest postrzeganie Francji jako potencjalnie łatwiejszego partnera dla Polski w sferze obronności niż Niemcy, które oceniane są jako „trudny i niewiarygodny partner”. Niemniej, w kontekście UE, Polska pozostaje ważnym partnerem dla obu mocarstw.

Podsumowanie

Analiza dotychczasowego funkcjonowania Trójkąta Weimarskiego, oparta na głosach ekspertów z Polski, Niemiec i Francji, rysuje obraz formatu o dużym, ale wciąż w znacznej mierze niezrealizowanym potencjale. Mimo ponad trzech dekad istnienia i licznych spotkań na różnych szczeblach, trudno wskazać wiele namacalnych, konkretnych działań będących bezpośrednim rezultatem współpracy wyłącznie w ramach tego formatu. Jego działanie opiera się w dużej mierze na nieregularnych spotkaniach, głównie na poziomie ministrów spraw zagranicznych, organizowanych czasem w różnych, poszerzonych konfiguracjach (jak spotkanie w formacie „Wielkiej Piątki UE” w Warszawie). Dodatkowym wyzwaniem jest częsta rotacja personalna na tych kluczowych stanowiskach, zwłaszcza we Francji i Niemczech, co utrudnia budowanie ciągłości i długofalowej strategii.

Trójkąt Weimarski mógłby odgrywać aktywniejszą i bardziej znaczącą rolę w umacnianiu bezpieczeństwa europejskiego, m.in. poprzez prowadzenie dialogu opartego na partnerstwie, skupieniu się na kwestiach bezpieczeństwa, wsparciu dla Ukrainy oraz wywieraniu większej presji na Rosję. Rekomendacje analityków w tym zakresie – takie jak opracowanie wspólnego strategicznego podejścia Trójkąta Weimarskiego do wojny w Ukrainie czy utworzenie Weimarskiego Pakietu Pomocy Wojskowej – nie zostały dotąd wdrożone przez państwa formatu. Mimo zauważalnych różnic w podejściu do zwiększania wsparcia, widoczne jest jednak wspólne poczucie odpowiedzialności w tym obszarze.

Mimo generalnej krytyki, w ostatnim czasie można odnotować pewne sukcesy, takie jak wpisanie tzw. floty cieni na listę sankcyjną UE, zainicjowanie nowego formatu Cyfrowego Trójkąta Weimarskiego czy wreszcie osiągnięcie przez wszystkie trzy kraje progu wydatków 2% PKB na obronność. Kontrastują one jednak z fundamentalnymi problemami, takimi jak chroniczny brak realizacji zapowiedzianych działań i nieprecyzyjna, zbyt szeroka agenda spotkań. Kluczowym problemem pozostaje konstrukcja, w której Francja i Niemcy nie wykazują zainteresowania w pełni równoważnego z polskim. Państwa te wciąż priorytetyzują działanie na szczeblu bilateralnym lub unijnym, a nie na forum Trójkąta Weimarskiego.

Trójkąt Weimarski konsekwentnie walczy z zarzutami o brak konkretnych rezultatów i systematyczności działania. Często podnoszona jest kwestia rozbieżności między ambitnymi deklaracjami politycznymi a ich faktyczną implementacją. Strukturalne słabości, takie jak brak stałych instytucji czy jasno zdefiniowanej, skoncentrowanej agendy, czynią format podatnym na wahania polityczne w stolicach i zmiany personalne. Obserwuje się również asymetrię zaangażowania – Polska wydaje się przywiązywać do formatu większą wagę niż Francja i Niemcy, dla których kluczowym mechanizmem koordynacji pozostają relacje dwustronne. W rezultacie, pomimo symbolicznego znaczenia i użyteczności jako forum konsultacji, zwłaszcza w czasach kryzysów geopolitycznych, Trójkąt Weimarski jak dotąd nie spełnił pokładanych w nim pierwotnie nadziei na stanie się realnym motorem integracji czy spójnej polityki europejskiej. Jego przyszła rola i skuteczność zależeć będą od przezwyciężenia historycznych ograniczeń i ewentualnego wdrożenia postulowanych reform strukturalnych.

Aneks:

Data	Miejsce	Przedstawiciel Polski	Przedstawiciel Niemiec	Przedstawiciel Francji	Postanowienia	Źródła
12.02.2024 r	La Celle-Saint-Cloud, Francja	Radosław Sikorski MSZ	Annalena Baerbock MSZ	Stéphane Séjourné MSZ i minister ds. europejskich	-Dążenie do wzmocnienia koordynacji działań w ramach Trójkąta Weimarskiego, aby format ten służył UE i stał się jeszcze bardziej skutecznym narzędziem promowania ambitnej agendy europejskiej. -Wyrażenie woli do przeprowadzenia spotkania Weimar+Ukraina -Kontynuacja współpracy w zakresie wzajemnej pomocy i solidarności zgodnie z art. 42 ust. 7 Traktatu o Unii Europejskiej -Kontynuacja współpracy w celu wsparcia proeuropejskich i pronatowskich ambicji Ukrainy -Apele w sprawie pokoju na Bliskism Wschodzie, Kaukazie i Sahelu -Apel, aby w przyszłej Europejskiej strategii przemysłowej w zakresie obronności (EDIS) przedstawiono propozycje środków zwiększających ogólną gotowość obronną UE -Dążenie do przyjęcia NATOwskich planów produkcji obronnej -Dążenie do wzmocnienia konkurencyjności, innowacyjności i odporności gospodarek europejskich -Przedsięwzięcia mające na celu zacieśnienie współpracy w ramach Trójkąta Weimarskiego	[1],[2]
17.02.2024 r	Monachium, Niemcy	Andrzej Duda Prezydent	Olaf Scholz Kanclerz	Emmanuel Macron Prezydent	-Wypracowanie wspólnych stanowisk w kwestiach gdzie Polska, Niemcy i Francja realizują podobne interesy -Rozwijanie współpracy w ramach UE -Analiza dotychczasowej polityki UE	[3],[4]
15.03.2024 r	Berlin, Niemcy	Donald Tusk Premier	Olaf Scholz Kanclerz	Emmanuel Macron Prezydent	-Współpraca Trójkąta w celu utrzymania dotychczasowej skali pomocy Ukrainie -Rozwijanie relacji transatlantyckich -Zwiększanie potencjału obronnego UE -Wspieranie Mołdawii	[5]
22.05.2024 r	Weimar, Niemcy	Radosław Sikorski MSZ	Annalena Baerbock MSZ	Stéphane Séjourné MSZ i minister ds. europejskich	Bezpieczeństwo i obronność: -Wydawanie 2% PKB na obronność -Łatanie luk w obszarach obrony powietrznej, lądowe zdolności bojowe, możliwości precyzyjnego rażenia, drony, dowodzenie i kontrola, mobilność i logistyka, amunicja, nowe technologie -Rozwój zdolności przemysłowych -Wspólne europejskie zamówienia sprzętu wojskowego -Rozwój europejskiego zarządzania kryzysowego, WPBiO, osiągnięcie do 2025 roku europejskich zdolności szybkiego reagowania -Walka z dezinformacją i obcą ingerencją w procesy wyborcze -Zapewnienie długotrwałego europejskiego wsparcia na rzecz wysiłku wojennego Ukrainy -Wspieranie ukraińskiego i mołdawskiego sektora obronnego Spójność: –zbadanie pomysłu utworzenia zintegrowanego zespołu ESDZ i Komisji ds. sankcji działającego jako pojedynczy unijny punkt kontaktowy ds. sankcji -zbadanie możliwości wzmocnienia roli Wysokiego Przedstawiciela/Wiceprzewodniczącego Komisji w celu zapewnienia spójności i skuteczności działań zewnętrznych –wprowadzenie w życie „procesu refleksji weimarskiej” na temat stosunków zewnętrznych w celu rozpoczęcia dyskusji nad bardziej długoterminowymi reformami Oddziaływanie globalne: -Kontynuacja działań w celu uczynienia z UE bastionu zielonych innowacji – Wprowadzenie „Zielonego Trójkąta Weimarskiego” w celu wspierania stron trzecich we wdrażaniu decyzji pierwszego Przeglądu globalnego -Rozwijanie globalnych partnerstw w ramach strategii Global Gateway -Poprawa jakości komunikacji strategicznej i polityki zagranicznej Unii	[6],[7]
24.06.2024 r	Paryż, Francja	Władysław Kosiniak-Kamysz MON	Boris Pistorius MON	Sebastien Lecornu MON	-Zapowiedź regularnych corocznych ćwiczeń wojskowych państw Trójkąta -Przystąpienie Francji do „inicjatywy o mobilności” -Zapowiedź wspierania Ukrainy w jej pronatowskich i proeuropejskich dążeniach	[8],[9]
09.09.2024 r	-(Zdalnie)	Radosław Sikorski MSZ	Annalena Baerbock MSZ	Stéphane Séjourné MSZ i minister ds. europejskich	-Podkreślanie, iż w obliczu nadchodzących wyzwań Unia musi im stawić czoło zjednoczona -Europejskie zdolności obronne powinny być rozwijanie w harmonii z NATO	[10]
19.11.2024 r	Warszawa, Polska	Radosław Sikorski MSZ	Annalena Baerbock MSZ	Jean-Noël Barrot MSZ i minister ds. europejskich	Uwaga: Spotkanie w ramach formatu „Wielkiej Piątki Unii Europejskiej”: dodatkowo obecni byli ministrowie Włoch i Hiszpanii, minister Zjednoczonego Królestwa i Kaja Kallas – Podkreślanie roli NATO jako fundamentu obrony i bezpieczeństwa Europy -Zwiększanie wydatków na obronność, w tym powyżej 2% PKB -Dążenie do wzmocnienia bezpieczeństwa i obrony Europy poprzez siłę finansową i gospodarczą, rozwój przemysłu europejskiego – Zapowiedź inwestycji w krytyczne zdolności militarne, w tym obronę powietrzną, wysoce precyzyjne systemy uderzeniowe, drony i zintegrowaną logistykę, a także w infrastrukturę krytyczną i cyberobronę przy jednoczesnym inwestowaniu w badania i rozwój oraz wykorzystywaniu nowych technologii -Dążenie do zwiększenia europejskiej odporności na zagrożenia informacyjne i kognitywne -Kontynuacja wsparcia dla ukraińskiego wysiłku wojennego -Dalsze odstraszanie Rosji, redukowanie zdolności Putina do podtrzymywania swojej napastniczej wojny, a także powstrzymywanie rozwoju rosyjskich zdolności militarnych, w tym poprzez środki ograniczające	[11],[12]
06.12.2024 r	-(Wspólne oświadczenie a nie typowe spotkanie)	Radosław Sikorski MSZ	Annalena Baerbock MSZ	Jean-Noël Barrot MSZ i minister ds. europejskich	-Podkreślenie determinacji we wspieraniu prodemokratycznych i proeuropejskich dążeń Gruzji -Potępienie używania siły wobec protestujących i ataków wymierzonych w media i opozycję -Wezwanie Gruzińskiego Marzenia do deeskalacji -Zapowiedź podjęcia działań wobec Gruzińskiego Marzenia na szczeblu Unijnym oraz państw Trójkąta Weimarskiego	[13],[14]
29.04.2025 r	Bornholm, Dania	Radosław Sikorski MSZ	Annalena Baerbock MSZ	Jean-Noël Barrot MSZ i minister ds. europejskich	Uwaga: Spotkanie łączone ministrów spraw zagranicznych państw Trójkąta Weimarskiego oraz Nordycko-Bałtyckiej Ósemki (NB8) -Potwierdzenie, iż suwerenna, niepodległa i demokratyczna Ukraina jest integralną częścią bezpieczeństwa euroatlantyckiego i globalnego oraz wspieranie jej prawa do suwerenności i integralności terytorialnej -Zapowiedzi dalszego wspierania Ukrainy w tym długoterminowego -Podtrzymanie poparcia dla proeuropejskich i pronatowskich dążeń Ukrainy -Określenie Rosji jako największego zagrożenia bezpieczeństwa -Podtrzymanie dążeń do wzmocnienia obronności i odporności państw regionu -Wspieranie wzrostu finansowania państw Europy w dziedzinie obronności -Wyrażenie poparcia dla idei Białej Księgi Europejskiej Obronności i programu ReArm Europe -Dążenie do pogłębienia współpracy w ramach UE i NATO -Nawoływanie do zwiększania presji na Rosję poprzez kolejne pakiety sankcji -Potępienie rosyjskich działań hybrydowych w Europie -Zapowiedź kontynuacji współpracy w zakresie wymiany informacji -Określenie tzw.floty cieni jako zagrożenia dla bezpieczeństwa i żeglugi na morzach Bałtyckim i Północnym -Wyrażenie chęci współpracy w celu przeciwdziałaniu tzw.flocie cieni z poszanowaniem prawa –	[15]