Unia Europejska nakłada nowy obowiązek. Każda rodzina musi mieć zapasy na 72 godziny!

Komisja Europejska ogłosiła bezprecedensową zmianę w podejściu do bezpieczeństwa, uruchamiając strategię „Unia Gotowości”. Ten historyczny program odchodzi od modelu, w którym za bezpieczeństwo odpowiadają wyłącznie instytucje państwowe. Zamiast tego, Bruksela nakłada na każde z gospodarstw domowych w Unii Europejskiej, w tym w Polsce, obowiązek aktywnego przygotowania się na sytuacje kryzysowe. Głównym filarem nowej strategii jest zalecenie, by każda rodzina zgromadziła zapasy żywności, wody i lekarstw wystarczające na minimum 72 godziny. To fundamentalna zmiana, która przenosi część odpowiedzialności za przetrwanie pierwszych, najtrudniejszych dni kryzysu bezpośrednio na obywateli.

Decyzja ta jest odpowiedzią na rosnącą listę zagrożeń, które w ostatnich latach dotknęły kontynent. Analitycy w Brukseli uznali, iż tradycyjne systemy reagowania mogą okazać się niewystarczające w obliczu pandemii, ekstremalnych zjawisk pogodowych, wojny hybrydowej czy zmasowanych cyberataków. Celem „Unii Gotowości” nie jest sianie paniki, ale budowanie społecznej odporności i zapewnienie, aby 450 milionów Europejczyków było w stanie samodzielnie przetrwać najważniejszy okres, zanim nadejdzie zorganizowana pomoc państwa.

Dlaczego Bruksela podjęła taką decyzję? Rosnąca lista zagrożeń

Wprowadzenie „Unii Gotowości” nie jest przypadkowe. To bezpośrednia reakcja na serię kryzysów, które obnażyły słabości europejskich systemów bezpieczeństwa. Pandemia COVID-19 brutalnie pokazała, jak kruche są globalne łańcuchy dostaw. choćby najbogatsze kraje UE borykały się z brakami podstawowych produktów, masek czy leków, co uświadomiło decydentom, jak bardzo jesteśmy zależni od nieprzerwanych dostaw.

Kolejnym czynnikiem są nasiliąjące się zmiany klimatyczne. Niszczycielskie powodzie w Niemczech i Belgii, katastrofalne pożary w Grecji i Hiszpanii oraz fale upałów paraliżujące całe regiony udowodniły, iż siły natury mogą w ciągu kilku godzin odciąć miliony ludzi od podstawowych usług. Jednak punktem zwrotnym okazała się rosyjska inwazja na Ukrainę. Wojna u granic UE, połączona z bezprecedensową skalą cyberataków na infrastrukturę krytyczną, sabotażem i działaniami dezinformacyjnymi, fundamentalnie zmieniła postrzeganie bezpieczeństwa. Eksperci Komisji wskazują, iż celem tych działań jest nie tylko zniszczenie, ale podważenie zaufania obywateli do państwa.

Konkretne wytyczne dla Polaków. Co musi znaleźć się w „żelaznym zapasie”?

Strategia „Unia Gotowości” precyzyjnie określa, co powinno znaleźć się w domowym zestawie przetrwania na 72 godziny. Ten okres został wyliczony jako krytyczny czas, w którym służby ratunkowe mogą być przeciążone, a normalne funkcjonowanie sklepów, aptek i transportu zawieszone. Każde gospodarstwo domowe powinno przygotować:

• Woda: Minimum 3 litry na osobę dziennie. Dla czteroosobowej rodziny oznacza to zapas co najmniej 36 litrów wody butelkowanej, przeznaczonej zarówno do picia, jak i do celów higienicznych.
• Żywność: Produkty o długim terminie przydatności, które nie wymagają gotowania ani chłodzenia. Zalecane są konserwy mięsne i rybne, suche nasiona strączkowe, makarony, kasze, ryż, suchary, batony energetyczne, orzechy i suszone owoce.
• Apteczka: Oprócz standardowych materiałów opatrunkowych, musi zawierać leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe oraz, co kluczowe, zapas leków przyjmowanych na stałe (np. na nadciśnienie, cukrzycę, choroby serca).
• Dodatkowe wyposażenie: Niezbędne jest radio na baterie (lub na korbkę/solarne) do odbioru komunikatów, latarka z zapasem baterii, świece, zapałki, powerbank, podstawowe narzędzia oraz kopie ważnych dokumentów.

Przygotowanie takiego zestawu to nie jednorazowy wysiłek. Zapasy należy regularnie sprawdzać pod kątem dat ważności i uzupełniać, aby zawsze były gotowe do użycia.

Szokujące dane. Połowa Europejczyków nie przetrwa 3 dni bez dostaw

Pilną potrzebę wprowadzenia nowych zaleceń potwierdzają alarmujące wyniki badań Eurobarometru. Okazuje się, iż blisko połowa obywateli UE znalazłaby się w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia już po trzech dniach od zakłócenia dostaw żywności i wody. Problem jest szczególnie dotkliwy w dużych miastach, gdzie mieszkańcy przyzwyczaili się do robienia zakupów na bieżąco.

Współczesne społeczeństwa opierają się na modelu logistycznym „just-in-time”, w którym supermarkety minimalizują magazynowanie, a towary są dostarczane kilka razy dziennie. Ten niezwykle efektywny system w normalnych warunkach staje się piętą achillesową w czasie kryzysu. Pandemia pokazała, jak gwałtownie puste półki stają się rzeczywistością, gdy tylko pojawi się panika. „Unia Gotowości” ma na celu zbudowanie bufora bezpieczeństwa, który pozwoli uniknąć chaosu i da służbom czas na zorganizowanie pomocy.

To nie wszystko. Nadchodzą zmiany w szkołach i infrastrukturze

Indywidualne przygotowanie obywateli to tylko jeden z elementów nowej strategii. Komisja Europejska planuje również fundamentalne zmiany systemowe. Jednym z kluczowych postulatów jest wprowadzenie edukacji o bezpieczeństwie i zarządzaniu kryzysowym do programów szkolnych na wszystkich etapach nauczania. Dzieci i młodzież mają uczyć się, jak reagować na alarmy, udzielać pierwszej pomocy i organizować pomoc sąsiedzką.

Równolegle Bruksela zapowiada ogromne inwestycje w infrastrukturę podwójnego zastosowania. Nowe autostrady, linie kolejowe i sieci telekomunikacyjne będą projektowane tak, by w czasie pokoju służyć gospodarce, a w razie kryzysu umożliwić szybką ewakuację ludności lub sprawny przerzut wojsk. Priorytetem jest wzmocnienie odporności infrastruktury krytycznej – elektrowni, sieci wodociągowych, szpitali i systemów teleinformatycznych – na ataki fizyczne i cybernetyczne. To kompleksowe podejście, którego pionierem są Niemcy, ma przekształcić całą Unię Europejską w twierdzę odporną na współczesne zagrożenia.