Rada Najwyższa Ukrainy uchwaliła ustawę przywracającą odebrane wcześniej uprawnienia kluczowym instytucjom antykorupcyjnym – Narodowemu Biuru Antykorupcyjnemu (NABU) i Specjalnej Prokuraturze Antykorupcyjnej (SAP).
Za ustawą, której projekt złożył prezydent Wołodymyr Zełenski, 31 lipca zagłosowało 331 deputowanych. Nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał od głosu, a dziewięciu posłów nie brało udziału w głosowaniu. Tego samego dnia dokument został podpisany przez głowę państwa.
Nowe przepisy przywracają niezależność SAP w prowadzeniu nadzoru procesowego nad śledztwami NABU. Oznacza to, iż prokuratura antykorupcyjna odzyskuje samodzielność i nie będzie już działać pod nadzorem zależnego od władz prokuratora generalnego.
Jednocześnie, zgodnie z ustawą, w ciągu sześciu miesięcy od jej wejścia w życie, Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) przeprowadzi weryfikację wszystkich pracowników NABU, SAP oraz innych instytucji posiadających dostęp do informacji niejawnych – pod kątem ewentualnej współpracy z państwem-agresorem. Dodatkowo, co dwa lata pracownicy tych służb będą poddawani wewnętrznej weryfikacji na wykrywaczu kłamstw (poligrafie), zgodnie z metodologią zatwierdzoną przez SBU.
Przypomnijmy, iż 22 lipca parlament przyjął ustawę nr 12414, która ograniczała niezależność NABU i SAP, podporządkowując je decyzjom prokuratora generalnego. Dokument został tego samego dnia podpisany przez prezydenta Zełenskiego, co spotkało się z falą krytyki. W wielu miastach Ukrainy – m.in. w Kijowie, Lwowie i Dnieprze – doszło do protestów społecznych przeciwko osłabieniu instytucji antykorupcyjnych. Ruch ten wywołał także zaniepokojenie ze strony partnerów międzynarodowych Ukrainy, zwłaszcza ze strony UE.
W odpowiedzi na presję społeczną i międzynarodową, prezydent Zełenski złożył nowy projekt ustawy, mający przywrócić pełnię kompetencji NABU i SAP. Jak podkreślił w uzasadnieniu, celem było „wzmocnienie systemu porządku prawnego” oraz „zachowanie wszystkich gwarancji niezależności instytucji antykorupcyjnych”.
Narodowe Biuro Antykorupcyjne wydało oświadczenie, w którym uznało projekt ustawy za zgodny z ich oczekiwaniami i stwierdziło, iż przywraca on wszystkie niezbędne kompetencje i gwarancje instytucjonalne dla skutecznej walki z korupcją na najwyższych szczeblach władzy.
Źródło: UP
Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium
