Uchodźcy z Ukrainy, który przybyli do Niemiec dopiero po 31 marca br. nie będą mieć niedługo prawa do zasiłku obywatelskiego dla bezrobotnych, a jedynie do niższych świadczeń przysługujących innym starającym się o azyl. Wprowadzenie takiej regulacji planuje niemiecki rząd.
Zdaniem polityka rządzącej chadecji i ministra spraw wewnętrznych landu Saksonia Armina Schustera rozwiązanie to należy wdrożyć jak najszybciej. Bowiem – jak argumentuje – w ostatnim czasie liczba uchodźców z Ukrainy ponownie rośnie. A jednocześnie Polska właśnie zaostrzyła swoje regulacje w tej sprawie.
Konieczne jest wprowadzenie planowanych zmian "lepiej na wczoraj niż na jutro" – ocenił Schuster, cytowany przez agencję DPA. – Aktualne decyzje naszych polskich sąsiadów przynoszą efekty. Dlatego ta zmiana przepisów jest konieczna jak najszybciej – dodał. Jak powiedział, Niemcy "już dziś, obok Polski, ponoszą lwią część kosztów pomocy uchodźcom z Ukrainy". Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 r. w Niemczech schroniło się około 1,3 mln uciekinierów z tego kraju.
Liczby znów rosną
Według danych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Saksonii w ostatnim czasie liczba osób z Ukrainy szukających schronienia w tym regionie ponownie rośnie. Podczas gdy od 28 lipca do 3 sierpnia do tego wschodnioniemieckiego kraju związkowego przybyło 35 osób, to w tygodniu od 25 do 31 sierpnia było ich już 100 – podaje DPA.
Media wiążą ten wzrost z decyzją polskich władz, które właśnie ograniczyły świadczenia socjalne dla obywateli Ukrainy. Nowelizacja polskiej ustawy w tej sprawie przewiduje m.in., iż zasiłek 800 plus będzie przysługiwać tylko tym obywatelom Ukrainy, którzy pracują w Polsce. Ograniczono także dostęp do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych dla nieubezpieczonych Ukraińców.
Również w Niemczech od dłuższego czasu trwa dyskusja na temat świadczeń socjalnych dla uchodźców z Ukrainy. W połowie 2022 r. niemiecki rząd podjął decyzję, iż uchodźcy ci – w odróżnieniu np. od osób ubiegających się o azyl – będą mogli podejmować pracę na terenie Niemiec, a w razie braku zarobków pozwalających na utrzymanie – także otrzymywać zasiłek obywatelski (w tym roku wynosi on 563 euro dla osoby samotnej). Umożliwiało to m.in. załatwienie wielu spraw związanych z doradztwem i szkoleniami w jednym miejscu, czyli w urzędzie pracy.
Prace nad nową ustawą
W sierpniu niemiecki resort pracy przygotował projekt ustawy, przewidującej pozbawienie prawa do zasiłku obywatelskiego obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Niemiec po 31 marca 2025 roku. Będzie im przysługiwać świadczenie dla osób starających się o azyl, które jest o ok. 20 proc niższe od zasiłku obywatelskiego.
Według danych Federalnej Agencji Pracy z sierpnia br. prawo do zasiłku obywatelskiego ma około 700 000 uchodźców z Ukrainy, w tym około 200 000 dzieci. Według stanu na maj br. 332 000 było zatrudnionych. W 2024 r. uchodźcom z Ukrainy wypłacono około 6,3 mld euro. Wynika to z odpowiedzi Federalnego Ministerstwa Pracy na zapytanie frakcji AfD w Bundestagu, które cytowała stacja ZDF. Według danych Federalnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych od 1 kwietnia 2025 r. do Niemiec przybyło około 21 000 Ukraińców, których mogą dotyczyć planowane ograniczenia.
