Na wschodzie Polski i w zachodnich regionach Ukrainy realizowane są prace, które mają szczególne znaczenie dla pamięci historycznej i relacji między oboma krajami. W centrum uwagi znajdują się miejsca naznaczone tragedią sprzed dziesięcioleci, a prowadzone tam działania mają nie tylko charakter badawczy, ale także symboliczny i społeczny.

Fot. Warszawa w Pigułce
Nowy etap ekshumacji na Wołyniu. Polska szykuje kolejne prace w Zboiskach i Puźnikach
Polska zapowiada kontynuację badań miejsc kaźni Polaków na Wołyniu. Po zakończonych pracach ekshumacyjnych w Puźnikach na zachodniej Ukrainie, minister kultury Hanna Wróblewska potwierdziła, iż kolejne działania planowane są w Zboiskach. Prace mają rozpocząć się w drugiej połowie roku.
Ekshumacje w Puźnikach dobiegły końca
Jak poinformowała szefowa resortu kultury, ekshumacje w Puźnikach, gdzie ukraińscy nacjonaliści w lutym 1945 roku zamordowali dziesiątki Polaków, przebiegły zgodnie z planem. Znaleziono szczątki co najmniej 42 osób – kobiet, mężczyzn i dzieci. w tej chwili trwa analiza genetyczna i laboratoryjna pozyskanych materiałów.
Wróblewska zaznaczyła, iż Fundacja Wolność i Demokracja pracuje już nad kolejnym wnioskiem dotyczącym dalszych prac w tym samym regionie. Choć lokalizacja będzie inna, pozostanie w granicach miejscowości Puźniki.
Zboiska czekają na rozpoczęcie badań
Minister kultury ujawniła także, iż pozwolenie na przeprowadzenie ekshumacji w Zboiskach otrzymał już Instytut Pamięci Narodowej. Prace mają ruszyć w drugiej połowie roku. Ich planowanie będzie wymagało ścisłej współpracy z ukraińskimi władzami.
Zboiska to kolejna lokalizacja, gdzie według historyków mogą znajdować się masowe groby Polaków zamordowanych przez oddziały OUN-UPA. Dotychczasowe inicjatywy ekshumacyjne budzą ogromne zainteresowanie rodzin ofiar i środowisk kresowych.
Bezpieczeństwo kultury w czasie wojny
Wróblewska została również zapytana o zabezpieczenia polskiego dziedzictwa narodowego na wypadek zagrożenia militarnego. – Wojna w Ukrainie pokazała, iż przedmiotem agresji staje się także kultura – powiedziała. Przypomniała o przypadkach grabieży dzieł sztuki z ukraińskich muzeów i wykorzystywaniu ich przez Rosję jako elementu wojny informacyjnej i symbolicznej.
Minister wskazała, iż w ramach resortu działa już Departament Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, który nadzoruje uaktualnianie procedur bezpieczeństwa w muzeach. Wróblewska podkreśliła, iż jedną z najlepiej przygotowanych instytucji do ochrony zbiorów jest Zamek Królewski na Wawelu.
Wspólna historia i wspólna odpowiedzialność
Ekshumacje w Puźnikach i planowane działania w Zboiskach to nie tylko działania archeologiczne, ale również istotny element pamięci o ofiarach zbrodni na Wołyniu. Dla wielu rodzin w Polsce to szansa na symboliczne pożegnanie bliskich, których groby do dziś pozostają nieznane. To także element polsko-ukraińskiego dialogu historycznego, który – mimo trudnych tematów – jest konsekwentnie rozwijany.