Wybierz najlepsze wydarzenia historyczne

Trwa internetowe głosowanie na wydarzenie historyczne 2023 roku organizowane przez Muzeum Historii Polski. Głosować można na 15 kandydatów w trzech kategoriach: „Wydarzenie”, „Wystawa” oraz „Edukacja”. W tej edycji znalazło się szczególnie dużo projektów związanych z historią wojen, militariami i wojskowością. Głosy można oddawać do 31 lipca.

Statuetka - Nagroda Specjalna Muzeum Historii Polski, zdjęcie ilustracyjne.

Celem plebiscytu „Wydarzenie Historyczne Roku” jest popularyzacja historii Polski poprzez uhonorowanie organizatorów, twórców oraz inicjatorów najciekawszych przedsięwzięć historycznych minionego roku promujących historię i kulturę Polski. – Przyznając nagrodę, chcemy również zachęcić innych do kreowania własnych projektów historycznych oraz pielęgnowania pamięci o historii Polski – informuje Michał Przeperski, rzecznik prasowy Muzeum Historii Polski, organizatora konkursu.

Plebiscyt składa się z dwóch etapów. W pierwszym osoby prywatne i instytucje zgłaszają projekty związane z szeroko rozumianą historią Polski, po jednym z każdej z trzech kategorii: „Wydarzenie” (festiwale, imprezy plenerowe, konferencje, sympozja, pokazy filmowe, rekonstrukcje historyczne, spektakle), „Wystawa” (nowe wystawy stałe lub czasowe, e-wystawy) i „Edukacja” (warsztaty, lekcje, gry edukacyjne, publikacje, komiks, aplikacje). – Do konkursu zgłaszają się zarówno znane instytucje ogólnopolskie, środowiska polonijne, jak i lokalne stowarzyszenia – podają organizatorzy.

Następnie jury pod przewodnictwem prof. Jolanty Choińskiej-Miki z Uniwersytetu Warszawskiego wybiera po pięć najlepszych zdaniem kapituły projektów w każdej z kategorii. Ostateczną decyzję, które wydarzenia wygrają, podejmują w drugim etapie konkursu internauci, głosując na swoich faworytów spośród inicjatyw zakwalifikowanych przez jury.

W tym roku w finałowej piętnastce znalazło się wiele przedsięwzięć związanych z szeroko rozumianą historią wojskowości. Wśród najciekawszych wydarzeń jury wybrało m.in. otwarcie 13 sierpnia 2023 roku nowej siedziby Muzeum Wojska Polskiego. Po 90 latach funkcjonowania w budynku w Al. Jerozolimskich w Warszawie MWP przeniosło swoje zbiory do nowego obiektu na terenie Cytadeli Warszawskiej. Ceremonię uatrakcyjniły prezentacje oraz pokazy członków grup rekonstrukcyjnych odtwarzających wojów, rycerzy i żołnierzy od X wieku do drugiej połowy XX wieku.

Także w kategorii „Wydarzenie” startuje otwarcie we Wrocławiu wystawy „Golgota Wschodu”. Ekspozycja ośrodka „Pamięć i Przyszłość” opowiada o represjach związanych z zesłaniami na Syberię od XVII wieku do okresu II wojny światowej, a towarzyszyły jej filmy, lekcje dla uczniów i gra miejska. Kolejnym nominowanym przedsięwzięciem jest projekt „Szyfrodziewczyny” Poznańskiego Centrum Dziedzictwa. – Celem inicjatywy jest popularyzacja wiedzy o wybitnych kobietach, prekursorkach w dziedzinie nauk matematycznych, filozoficznych, informatycznych, w kryptologii i służbach wywiadowczych w czasie II wojny światowej, a także o prekursorkach rewolucji cyfrowej – podaje Katarzyna Kucharska, kuratorka projektu.

Z kolei w kategorii „Wystawa” internauci mogą głosować na ekspozycję czasową „Podróż bohaterek. Powstanie kobiet” w Muzeum Powstania Warszawskiego. – To opowieść o bohaterkach, mitycznych boginiach, a każda z nich patronuje odrębnej grupie powstańczyń – informuje MPW. Na wystawie zaprezentowano ponad 60 sylwetek bohaterek: łączniczek, sanitariuszek, ale także pań, które prowadziły kuchnie, gasiły pożary, pracowały w rusznikarniach lub walczyły z bronią w ręku.

Następną z nominowanych wystaw, która znalazła się w finale konkursu, jest ekspozycja Muzeum Historycznego w Lubinie „ORP >>Orzeł<< nie powrócił”. Jej osią jest rekonstrukcja historycznego okrętu podwodnego ORP „Orzeł”, który stanowił element scenografii filmu „Orzeł. Ostatni patrol” w reżyserii Jacka Bławuta. Produkcja opowiada historię okrętu, który w czerwcu 1940 roku nie wrócił z misji na Morzu Północnym. – Sam fakt znalezienia się w finale jest wielkim wyróżnieniem, aby jednak jeszcze bardziej uhonorować pamięć załogi „Orła”, zachęcamy do głosowania – podkreślają przedstawiciele muzeum.

Kolejna finałowa ekspozycja to „Nigra crux mala crux. Czarna i biała legenda zakonu krzyżackiego” zorganizowana w Muzeum Zamkowym w Malborku. Opowiada ona o tym, jak kształtowała się historia pamięci o zakonie krzyżackim wśród Polaków i Niemców. Zaprezentowano na niej około 200 eksponatów, m.in. największą na świecie malarską wizję bitwy pod Grunwaldem z Lwowskiego Muzeum Historycznego.

Natomiast wśród przedsięwzięć edukacyjnych nominowany został film Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach „Wojciech Korfanty – Syn Ziemi Śląskiej”. Prezentuje on życie Wojciecha Korfantego, jednego z ojców niepodległej Polski, polskiego komisarza plebiscytowego oraz dyktatora III powstania śląskiego wpisane w kontekst działań zmierzających do powrotu Górnego Śląska w granice Polski.

Pozostali nominowani w kategorii „Wydarzenie” to: otwarcie Centrum Kultury „Park Dzieje” w Murowanej Goślinie, powołanego aby tworzyć widowiska plenerowe opowiadające o historii Polski, a także obchody Roku Rodziny Ulmów, na Podkarpaciu, czyli seria wydarzeń kulturalnych zorganizowanych w związku z przygotowaniami do beatyfikacji Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich dzieci. Wśród nominowanych wystaw zaś znalazły się: ekspozycja „Obraz Złotego Wieku” na Zamku Królewskim na Wawelu, ukazująca panoramę kultury na terytorium monarchii polsko-litewskiej za panowania Jagiellonów, oraz wystawa Muzeum Warszawy „Zgruzowstanie Warszawy 1945–1949”, przedstawiająca proces powojennego odgruzowywania i odbudowywania stolicy.

Z kolei finaliści w kategorii „Edukacja” to projekt „Edukatorium Historyczno-Społeczne” przygotowany przez Uniwersytet Śląski i Miasto Katowice, którego celem było m.in. wskazanie uczniom różnic w postrzeganiu wydarzeń historycznych i społecznych pomiędzy Polakami i Ukraińcami, gra fabularna „Jaxa RPG” osadzona w realiach wypraw krzyżowych, „Dzielimy się Łodzią” w Muzeum Miasta Łodzi, czyli aktywne poznawanie dziedzictwa kulturowego metropolii z okazji 600-lecia jej istnienia, a także ścieżka zwiedzania dla dzieci na wystawie stałej w Muzeum Emigracji w Gdyni.

Aby wziąć udział w głosowaniu, należy wejść na stronę www.whr.muzhp.pl i oddać trzy głosy, po jednym w każdej kategorii. Każdy z głosujących ma prawo do głosowania raz na dobę. Głosy można oddawać do 31 lipca. Ogłoszenie wyników i wręczenie nagród nastąpi na uroczystej gali 24 września. Po raz pierwszy uroczystość odbędzie się w otwartej w ubiegłym roku siedzibie Muzeum Historii Polski na terenie warszawskiej Cytadeli. Plebiscyt został objęty Honorowym Patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.