Według raportu opublikowanego przez organizacje pozarządowe B4Ukraine i Squeezing Putin, a także Instytut Kijowskiej Szkoły Ekonomii, w 2023 roku Kreml uzyskał około 3 miliardy euro z tytułu podatków płaconych przez firmy z Unii Europejskiej, które prowadziły działalność na terenie Rosji.
W 2023 roku zagraniczne firmy operujące na terenie Rosji dostarczyły łącznie około 21,2 miliarda euro w postaci podatków dochodowych, włączając w to firmy z państw otwarcie wspierających Ukrainę, jak również te sympatyzujące z działaniami Kremla.
Jednym z największych płatników jest amerykański koncern tytoniowy Philip Morris, producent Marlboro, który osiągnął w Rosji przychody w wysokości niemal 6,9 miliardów euro i zapłacił 208 milionów euro podatków – więcej niż rok wcześniej, kiedy wpłacił 144 miliony euro.
Pomimo presji międzynarodowej, wiele zachodnich firm nie zdecydowało się na całkowite wycofanie z rosyjskiego rynku po pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku. Z ponad 1600 analizowanych przedsiębiorstw aż 930 pochodziło z państw należących do G7, które jednoznacznie wspierają Ukrainę politycznie, finansowo i militarnie. Te firmy były jednocześnie największymi podatnikami w Rosji. 16 z 20 największych zagranicznych płatników podatków pochodziło właśnie z państw G7 lub Unii Europejskiej.
Wpływ firm europejskich na rosyjski budżet
Według raportu, liczba firm z Unii Europejskiej działających w Rosji wynosiła w 2023 roku co najmniej 827. Przedsiębiorstwa te wygenerowały przychody na poziomie 79 miliardów euro, co oznacza spadek w porównaniu do 111,4 miliarda euro w 2022 roku. Jednak wpływy z ich podatków dochodowych pozostały na stabilnym poziomie około 3 miliardów euro.
Do największych europejskich firm prowadzących działalność w Rosji należą francuskie przedsiębiorstwa, takie jak Leroy Merlin i Auchan. Leroy Merlin uplasował się na trzecim miejscu pod względem przychodów generowanych w Rosji, a Auchan na siódmym. W 2023 roku Leroy Merlin ogłosił, iż przeniósł własność swojej rosyjskiej filii na lokalne kierownictwo, jednak Auchan nie skomentował swojej obecności na rosyjskim rynku.
Wśród innych dużych zagranicznych firm w Rosji można wymienić producentów żywności takich jak Nestlé, Mars i Pepsi, a także niemieckie sieci handlowe Metro i Globus. Raport podkreśla również znaczącą obecność chińskich przedsiębiorstw, takich jak Haval, Great Wall Motors, Chery czy Geely.
Rosnące podatki w Rosji
Od 2025 roku w Rosji zaplanowano wzrost podatku dochodowego dla firm z 20 proc. do 25 proc. Oznacza to, iż przychody rosyjskiego budżetu z zagranicznych korporacji mogą jeszcze wzrosnąć, zwłaszcza jeżeli firmy te pozostaną aktywne na rynku rosyjskim.
