100-lecie Korpusu Pomocniczego Pań przy SWAP

Wiek historii – i to jakiej historii! – to jubileusz wymagający celebracji. 14 czerwca w Haller Post w New Britain odbył się bankiet z okazji 100-lecia Korpusu Pomocniczego Pań działającego przy Stowarzyszeniu Weteranów Armii Polskiej w Ameryce.

Bankiet zgromadził liczne członkinie Korpusu z całych Stanów Zjednoczonych na czele z Naczelną Prezes Heleną Knapczyk, a także przedstawicieli SWAP na czele z Naczelnym Komendantem Tadeuszem Antoniakiem. Obecny był też konsul generalny RP w Nowym Jorku Mateusz Sakowicz oraz reprezentanci polonijnych organizacji, m.in. prezes Centrali Polskich Szkół Dokształcających Dorota Andraka oraz harcerstwa. Gościem honorowym bankietu była Anna Maria Anders, córka generała Władysława Andersa, była senator i ambasador RP we Włoszech.

Przemówienia wygłoszone podczas bankietu stały się okazją do przypomnienia historii oraz zasług KPP oraz do wyrażenia uznania i wdzięczności pokoleniom kobiet, które nie szczędziły czasu ani pracy, żeby śpieszyć z pomocą innym i nie tylko dbać o zachowanie polskiego dziedzictwa w USA, ale też przekazywać je innym. Członkinie KPP zostały też uhonorowane dyplomami.

Bankietowi towarzyszyła wystawa przedstawiająca historię Korpusu oraz jego założycielki. O oprawę muzyczną zadbał Chór Polonia Paderewski z New Britain.

JLS
Fot. Robert Iwanicki, Anna Maria Anders

Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce zostało założone w maju 1921 roku w Cleveland przez powracających z Armii „Błękitnej” weteranów I wojny światowej. 4 lata później, podczas III Walnego Zjazdu w Detroit, został formalnie powołany Korpus Pomocniczy Pań (Ladies’ Auxiliary Corps) działający przy SWAP, choć jego początki sięgają już 1922 roku i akcji pomocowych w Chicago. Organizacja gwałtownie stała się integralną częścią struktur SWAP, wspierając weteranów i ich rodziny, organizując zbiórki charytatywne, bale i pomoc społeczną. Wielki udział w powstaniu Korpusu miała Agnieszka Wisła, która jako pielęgniarka Polskiego Białego Krzyża działała w latach 1918-1921 we Francji i w Polsce, a potem była pierwszą i przez długi czas jedyną kobietą przyjętą do SWAP.

Agnieszka Wisła. Fot. IPN

W czasie II wojny światowej członkinie Korpusu organizowały paczki dla żołnierzy, wspierały Polski Rząd na Uchodźstwie oraz Polskie Siły Zbrojne. Po wojnie niosły pomoc nowej fali emigrantów wojennych, a także uczestniczyły w akcjach upamiętniających polski wysiłek zbrojny.

W latach 40. i 50. Korpus liczył ponad 5,000 członkiń, a do dziś zachował swoją strukturę organizacyjną i misyjną. Współuczestniczył w odsłonięciu Pomnika Czynu Zbrojnego Polonii Amerykańskiej w Warszawie (1998), a jego członkinie pozostają aktywne w życiu Polonii, niosąc pomoc i pielęgnując pamięć o bohaterach.

To jedna z najstarszych kobiecych organizacji patriotycznych działających na emigracji.