21 lipca 1955 r. o godz. 16.00 oddano do użytku Pałac Kultury i Nauki im. Józefa Stalina wraz z pl. Defilad. Wybudowany jako „dar narodu radzieckiego dla narodu polskiego” z czasem stał się symbolem Warszawy, znajdując tak zwolenników, jak i przeciwników.

Pałac w centrum Warszawy przez kilka dekad był drugim najwyższym budynkiem Europy – wyższy był tylko gmach Uniwersytetu Łomonosowa w Moskwie. Został wzniesiony w nurcie dominującego w latach stalinowskich socrealizmu, ale nawiązuje do szeregu wcześniejszych stylów – klasycyzmu, modernizmu czy art déco.
Mimo iż jest nazywany „pałacem”, PKiN to raczej monumentalny wieżowiec. Architektonicznie bliski jest moskiewskim wysokościowcom, które zaczęły powstawać z okazji 800. rocznicy założenia miasta, począwszy od 1947 roku. Podobne konstrukcje zaczęto wznosić również w innych miastach ZSRR, jak i w całym bloku wschodnim.
Choć został zbudowany na podobieństwo wieżowców z Moskwy, PKiN w pewnym sensie zakorzeniony jest w dziedzictwie przedwojennego budownictwa amerykańskiego. To właśnie drapacze chmur zza oceanu stały się inspiracją dla architektów radzieckich. Sam koncept wieżowca narodził się właśnie w USA.
Oryginalny wygląd pałacu różnił się w niewielkim stopniu od obecnego. Fasada – wykonana z płyt ceramicznych imitujących piaskowiec – miała w latach 50. odcień jasnokremowy. Wieżowiec nie miał zegara zwanego Milenijnym, który uruchomiono w noc sylwestrową z 2000 na 2001 r. Inny był również wygląd iglicy budynku. W 2007 r. pałac wpisano do rejestru zabytków.
tom