Rockfans zien steeds meer van hun favoriete bands verdwijnen van Spotify. Artiesten als King Gizzard & The Lizard Wizard, Godspeed You! Black Emperor, Deerhoof en Xiu Xiu hebben de afgelopen twee maanden hun muziek weggehaald van de grootste streamingdienst ter wereld. Samen vertegenwoordigen deze acts ruim een miljoen maandelijkse luisteraars.
Het protest richt zich tegen de investeringen van Spotify-eigenaar Daniel Ek in militaire technologie. Zijn fonds Prima Materia stopte sinds 2021 zo'n 700 miljoen euro in het Duitse bedrijf Helsing, dat AI-systemen en drones voor militaire doeleinden ontwikkelt.
Autonome drones voor Oekraïne
Zo meldt NRC dat Helsing wordt gewaardeerd op ongeveer 12 miljard euro en samenwerkt met wapenfabrikanten als Rheinmetall en Saab. Het bedrijf levert alleen al in 2025 achtduizend autonome drones aan Oekraïne, waarbij de besturing niet door Rusland verstoord kan worden. De drones voeren autonoom hun missies uit, alleen de vuurknop moet uit ethische overwegingen nog door een mens worden goedgekeurd.
"Wij willen niet dat mensen worden vermoord met onze muziek", verklaarde de experimentele rockband Deerhoof uit San Francisco. Songwriter David Bridie stelde in The Guardian: "Ik verdien liever niets, dan dat ik wat verdien aan vernietiging." King Gizzard schreef: "Kunnen we druk uitoefenen op deze Dr. Evil tech bros om het beter te doen?"
Volgens Ek is het belangrijk te investeren in Europese defensietechnologie om "strategische autonomie en paraatheid op het gebied van veiligheid te waarborgen". Critici vrezen een nieuwe wapenwedloop op AI-gebied en verminderde menselijke controle op het slagveld.
Platform-afhankelijkheid creëert dilemma
De Volkskrant meldt dat 83 procent van de inkomsten in de muziekindustrie uit streaming komt, waardoor artiesten nauwelijks kunnen ontsnappen aan platforms als Spotify. Over de helft van Nederlandse gebruikers is afhankelijk van Spotify, waardoor het platform een dominante poortwachter is geworden die traditionele radio en tv heeft vervangen.
Het pijnpunt voor artiesten is dat zij zo karig worden uitbetaald door Spotify. David Bridie rekende voor dat Spotify artiesten tussen de 0,003 en 0,005 dollarcent per stream betaalt. Nederlandse labeleigenaar Bert de Rooij van Topo2 berekende dat 200.000 plays slechts 800 euro opleverde na twee jaar werken aan een album.
Programmeurs van festivals kijken naar streamingstatistieken voor hun boekingen, wat artiesten dwingt aanwezig te blijven ondanks ethische bezwaren. Spotify zelf ontkent betrokkenheid: "De investering is gemaakt door Prima Materia, een onafhankelijke investeringsmaatschappij die is co-opgericht door Daniel Ek."
Fake-muziek verergert situatie
NRC ontdekte dat bijna één op de vijf nummers die in juni op concurrent Deezer werden geüpload, door AI was gemaakt. Deze "fake-muziek" deelt mee in de toch al schaars verdeelde opbrengsten, waardoor echte artiesten nog minder verdienen. "Een streamingdienst die actief fakemuziek promoot, dat vind ik echt achterlijk", zei Tim Knol in Het Parool.
Spotify blijft ondertussen groeien met 276 miljoen abonnees en 696 miljoen maandelijks actieve gebruikers in het tweede kwartaal. De dienst draait wel weer verlies van 86 miljoen euro, ondanks dat ze vorig jaar eindelijk weer winst maakten.
Alternatieven bieden weinig uitkomst
De vertrekkende artiesten zoeken toevlucht bij platforms als Bandcamp, waar muziek direct van kunstenaars gekocht kan worden. Tidal staat bekend om betere uitbetalingen aan artiesten, terwijl Apple Music vergelijkbare geluidskwaliteit biedt. Maar ook deze alternatieven hebben corporate eigenaren met eigen politieke banden, waardoor artiesten moeilijk kunnen ontsnappen aan ethische dilemma's in de muziekindustrie.
Bronnen gebruikt: "ANP", "NRC", "de Volkskrant", "The Guardian", "Het Parool" Let op: Dit artikel is bewerkt met behulp van Kunstmatige Intelligentie.
