Jezioro Szagan (znane również jako Czagan, Bałapan lub "Atomowe Jezioro") to akwen położony w północno-wschodnim Kazachstanie. Za jego utworzenie odpowiada Związek Radziecki, który przeprowadzał testy mające na celu znalezienie zastosowania dla energii atomowej poza działaniami wojennymi. Jak można się spodziewać, nie zakończyły się one pomyślnie.
REKLAMA
Zobacz wideo USA: Pęka kopuła nuklearnego sarkofagu
Jak powstało jezioro Szagan w Kazachstanie? Eksperyment miał pomóc mieszkańcom suchych terenów
Wykorzystanie energii atomowej w celach przemysłowych to pomysł, który w latach 60. ubiegłego wieku pojawił się nie tylko w ZSRR. Portal natureworldnews.com podkreśla, iż podobne działania były prowadzone w Stanach Zjednoczonych w ramach program "Operacja Plowshare". Tam jednak podjęto w sumie 27 prób i ostatecznie w 1977 roku stwierdzono, iż prowadzą one donikąd. O zakończeniu sowieckiego programu zdecydowano dopiero w 1989 roku, po przeprowadzeniu 156 prób.
Zobacz też: Piramidy starszą ciszą. Górskie sanatorium gwiazd stało się postapokaliptyczną ruiną
Jak wyjaśnia Narodowe Centrum Jądrowe Republiki Kazachstanu (NNC RK), jednym z obszarów, na którym skupiały się testy w ZSRR, było wykorzystanie podziemnych wybuchów jądrowych do tworzenia sztucznych zbiorników wodnych. Miały one służyć suchym regionom kraju poprzez doprowadzanie do nich wody z północnych rzek. Pierwszym tego typu eksperymentem był właśnie wybuch jądrowy "Szagan" o mocy 140 kiloton, który miał miejsce 15 stycznia 1965 roku na poligonie Semipałatyńsk. W wyniku eksplozji powstał krater o głębokości ponad 100 metrów i średnicy 430 metrów. Fala uderzeniowa wyrzuciła 10,3 miliona ton ziemi na wysokość 950 metrów. Wiosną tego samego roku utworzono natomiast kanał, który doprowadził do zbiornika wodę z okresowej rzeki Szagan i w ten sposób powstało "Atomowe Jezioro". Jakie były tego konsekwencje?
"Atomowe Jezioro" do dziś niepokoi i intryguje. Nietypowa atrakcja turystyczna wymaga wyjątkowej ostrożności
Według informacji udostępnionych przez portal welcome.kz promieniowanie gamma na krawędziach krateru w dniu wybuchu wynosiło 30 rentgenów na godzinę i spadło do 1 rentgena na godzinę po 10 dniach. Zasięg promieniowania objął 11 pobliskich miejscowości, które zamieszkiwało 2000 osób. NNC RK podaje, iż pod koniec lat 60. XX wieku rozpoczęto także eksperymenty w jeziorze, których celem było zbadanie jego wpływu na żywe organizmy. W związku z tym na przestrzeni kilku lat do zbiornika wprowadzono 36 gatunków ryb (w tym choćby piranie amazońskie), 27 gatunków skorupiaków, 32 gatunki płazów, 11 gatunków gadów, 8 gatunków ssaków, 42 gatunki bezkręgowców i prawie 150 gatunków roślin wodnych. 90 proc. organizmów zmarło po pewnym czasie, częściowo dlatego, iż były obce dla kazachstańskiego środowiska. Stację doświadczalną zamknięto w 1974 roku, a od końca lat 90. badania radioekologiczne na tym terenie prowadzi NNC RK.
w tej chwili poziom promieniowaniaprzy jeziorze Szagan waha się w granicach 2000-3000 µR/godzinę. Dla porównania na innych obszarach poligonu wynosi on 15-30 µR/godzinę. Pomimo związanego z tym zagrożenia, "Atomowe Jezioro" przyciąga wielu turystów. Musimy jednak mieć na uwadze, iż woda ze zbiornika nie może być spożywana. Samo zbliżenie się do krateru wymaga noszenia ochronnej odzieży i maski.
Źródło: natureworldnews.com, nnc.kz, welcome.kz
Dziękujemy, iż przeczytałaś/eś nasz artykuł.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
