2. kwietnia br. czeski rząd dodał białoruską dziennikarkę Natalię Sudliankową i rosyjskiego oficera GRU Aleksieja Szawrowa do krajowej listy sankcyjnej. Poinformował o tym dziennikarzy premier Petr Fiala. Według ministra spraw zagranicznych Jana Lipawskiego, Sudliankowa jest kluczowym współpracownikiem rosyjskiego wywiadu wojskowego GRU i od wielu lat pracuje dla kilku rosyjskich organizacji w Czechach.
Sudliankowa otrzymała w przeszłości azyl w Czechach, a teraz będzie musiała opuścić ten kraj. Według ustaleń czeskiej Służby Informacji Bezpieczeństwa (BIS), wykonywała ona w Czechach zadania dla GRU, zaś Szawrow kierował nią z Moskwy. „Stanowią ryzyko, a choćby zagrożenie dla bezpieczeństwa naszego kraju i adekwatne jest, abyśmy postępowali w ten sposób”, powiedział Petr Fiala, jednocześnie chwaląc pracę BIS.
Szef czeskiego MSZ Lipavský powiedział, iż oprócz GRU, Sudliankowa pracowała dla utrzymywanego przez rosyjskie państwo Funduszu Wsparcia i Ochrony Praw Rodaków zamieszkałych za Granicą oraz Nieśmiertelnego Pułku Rosji. „Jej działalność była finansowana bezpośrednio z Rosji. W ostatnich latach wypłacono jej dziesiątki tysięcy euro w kryptowalutach” – powiedział. GRU zorganizowało jej także publikację kilku artykułów w czeskich mediach. Prócz tego prowadziła działania w imieniu objętego sankcjami rosyjskiego oligarchy Aliszera Usmanowa, co jest kolejnym powodem umieszczenia na liście, powiedział Lipavský.
„Jest to część systematycznych działań Federacji Rosyjskiej przeciwko krajom demokratycznym ” – stwierdził szef czeskiego MSW i dodał: „To właśnie takie przypadki powinny być ścigane jako przestępstwa nielegalnej działalności na rzecz obcego mocarstwa. W takim przypadku mówilibyśmy już nie tylko o wydaleniu, ale o odpowiedzialności karnej” – powiedział, dodając, że Sudliankowa będzie teraz zobowiązana do opuszczenia kraju w ciągu 30 dni. Decyzja wchodzi w życie ze skutkiem natychmiastowym.
Agencja kontrwywiadowcza w sieci X poinformowała, iż Sudliankowa współpracowała z Rosatomem, który nie został uwzględniony w przetargu na budowę nowych bloków elektrowni jądrowej Dukovany. „To udana operacja naszych służb. Teraz, dzięki zmianom w otoczeniu legislacyjnym, byliśmy w stanie ujawnić wszystkie niezbędne informacje bez narażania ważnych interesów służby, takich jak ochrona zasobów”, powiedział dyrektor służb BIS Michal Koudelka.
Według Lipavskiego Sudliankowa otrzymała azyl w 2003 r. „Mamy wiarygodne informacje, które potwierdzają, iż była instruowana przez agenta GRU”. Komunikowali się ze sobą głównie za pośrednictwem różnych środków elektronicznych, a dowody obejmują linki do płatności, o których mowa, dodał minister. „Decyzja w sprawie sankcji nie jest prowadzona w formie postępowania karnego” – zauważył, stwierdzając, iż istnieje wystarczający materiał, aby jasno stwierdzić, iż należy zapobiec kontynuacji podobnych działań.
Do tej pory na czeskiej liście sankcyjnej znalazło się siedem osób i dwie firmy. Są to patriarcha Cyryl, syn rosyjskiego biznesmena Władimira Jewtuszenki Felix, zięć rosyjskiego handlarza bronią Borysa Obnosowa Rostislav Zorikov i jego żona Olga, rosyjska firma zarządzająca aktywami Goszagransobstvennost’ oraz platforma medialna Voice of Europe.
Pod koniec stycznia rząd rozszerzył listę o trzech przedstawicieli gruzińskiego MSW: Zviada Kharazishvili, dyrektora Departamentu Zadań Specjalnych, Mirzę Kezevadze, jego zastępcę, oraz Vazhę Siradze, dyrektora departamentu policji ds. Zamieszek. Zostali oni dodani do listy ze względu na ich rolę w brutalnym stłumieniu zeszłorocznych protestów w Gruzji.
Umieszczenie na liście sankcyjnej oznacza, iż osoby te mają zakaz wjazdu i pobytu w Republice Czeskiej, nie mogą dokonywać żadnych transakcji finansowych za pośrednictwem czeskich podmiotów, a ich aktywa w kraju zostają zamrożone przez Biuro Analiz Finansowych. Umieszczenie na krajowej liście sankcji jest możliwe dzięki tzw. ustawie Magnitskiego.
Źródło: CTK
Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium
