Demissionair premier Dick Schoof betwijfelt of de winnaar van de Tweede Kamerverkiezingen voor kerst een nieuw kabinet kan vormen. D66-leider Rob Jetten heeft die ambitie wel uitgesproken, maar Schoof zei voor aanvang van de ministerraad: «Ik verwacht dat ik met kerst nog gewoon premier ben.» Over Jettens streven merkte hij op: «Ik gun het iedereen. Maar het zou mij verrassen als dat zou lukken. Als je kijkt naar de uitslag, dan wordt het best ingewikkeld.»
De Europese Commissie volgt de Nederlandse verkiezingen met grote belangstelling. Volgens de Telegraaf is Brussel opgelucht dat D66 en niet de PVV van Geert Wilders voorlopig bovenaan staat. De NOS meldt dat de Commissie hoopt op een stabiel kabinet onder leiding van een partijpolitieke premier. Nederland wordt in Brussel gezien als graadmeter voor de opkomst van radicaal-rechts in Europa.
Venray en poststemmen beslissend
De definitieve uitslag hangt af van de laatste stemmentelling. D66 leidt momenteel met ongeveer 15.000 stemmen op de PVV, maar de gemeente Venray en de poststemmen uit het buitenland moeten nog worden geteld. In Venray, met 34.101 kiesgerechtigden, won de PVV in 2023 groot met 7.270 stemmen (28 procent). D66 haalde daar toen slechts 1.465 stemmen (5,6 procent).
De coalitievorming wordt complex door verschillende wensen. De VVD wil GroenLinks-PvdA buiten de coalitie houden en streeft naar een centrumrechts kabinet met JA21. Het CDA pleit voor een breed centrumkabinet. Jongerenorganisaties Dwars en de Jonge Socialisten waarschuwden in een gezamenlijke verklaring: «Helaas zal er de komende periode geen links kabinet gevormd worden.»
Jetten zei voorafgaand aan de verkiezingen in een interview met Politico: «Ik wil dat Nederland weer een invloedrijke rol krijgt in Europa.» Zijn ouders meldden via een videogesprek dat hun zoon «heel verbaasd en heel blij te kijken» stond bij de exitpolls. Als de PVV toch de grootste wordt, ligt het initiatief daar. Schoof zei daarover: «Maar goed, het is dan aan de verkenner van de PVV om dat uit te zoeken.»
Let op: Dit artikel is gemaakt met Kunstmatige Intelligentie (AI).
