Dwór w Bogusławicach najpierw należał do biskupów. Stał się nagrodą od cara za tłumienie powstań [ZDJĘCIA]

trybunalski.pl 1 godzina temu
Zdjęcie:


Zabytkowy dwór w Bogusławicach w powiecie piotrkowskim to w tej chwili własność prywatna, podobnie jak stado ogierów. Budynek ma jednak ciekawą historię wpisującą się w dzieje okolicy.

Dobra bogusławickie, które pierwotnie służyły kujawskim biskupom, do odzyskania przez Polskę niepodległości były własnością dygnitarzy carskiej Rosji. Stanowiły nagrodę od cara za tłumienie powstań narodowych.

https://trybunalski.pl/wiadomosci/historia/piotrkowskie-osiedle-ktore-powstalo-w-socjalistycznym-czynie-mialo-sluzyc-robotnikom-z-sigmateksu-zdjecia/DlLrSP4hvqaYFQ6sEOdc

Majątek biskupów kujawskich i dygnitarzy rosyjskich

Wieś Bogusławice była własnością biskupów kujawskich i do końca XVIII wieku wchodziła w skład dóbr wolborskich. W na terenie oddzielonym od miasta Wolborza doliną rzeki Wolbórki funkcjonował zespół dworsko folwarczny.

Do dziś zachował się budynek dworu pochodzący z XVIII wieku i jak się wydaje wykorzystujący piwnice po starszym, najpewniej XVII-wiecznym budynku.

Po konfiskacie majątków kościelnych po trzecim rozbiorze Polski, Bogusławice wraz z całym kluczem wolborskim przeszły na własność skarbu państwa pruskiego.

Biskup włocławski i pomorski Józef Ignacy Rybiński (1798-1806) wziął go od władz pruskich w dzierżawę. Po 1815 roku dobra te wraz z Wolborzem znalazły się w granicach zaboru rosyjskiego.

Leżące w Guberni Kaliskiej, Obwodzie Piotrkowskim dobra Wolborz car Mikołaj I podarował w roku 1835 naczelnikowi 12 dywizji piechoty Generałowi Lejtnantowi Reibnitzowi za zasługi w tłumieniu powstania listopadowego.

Później właścicielami Bogusławic byli dygnitarze rosyjscy - w latach: 1868-1880 - senator Teodor Witte, syn Teodora; 1880- 1915 córka Teodora Olga Witte, żona Karola Baggovouta. Z inicjatywy rodziny Witte w drugiej połowie XIX wieku do stary dwór rozbudowano dodając doń nowy budynek.

W tym okresie dobra bogusławickie były majoratem o powierzchni całkowitej 1500 ha z folwarkami położonymi w guberniach: płockiej, łomżyńskiej i kaliskiej.

https://trybunalski.pl/wiadomosci/historia/goscil-w-piotrkowie-trybunalskim-zanim-zostal-janem-pawlem-potem-zostal-honorowym-obywatelem-miasta-zdjeica/p4bIK8TkDq85jb96sQPQ

Stado ogierów w Bogusławicach

Po pierwszej wojnie światowej Bogusławice stały się własnością państwa i obejmowały powierzchnię 590 ha bez folwarków. Od roku 1921 w majątku Bogusławice istnieje stado ogierów. Historia stada sięga roku 1915, kiedy to władze austriackie zgrupowały w piotrkowskich koszarach około 170 ogierów pochodzących ze zlikwidowanych stad W Kołomyi i Olchowicach. Komendantem został major Albin Kajetanowicz.

1 listopada 1918 roku stado zostało podporządkowane Polskiemu Zarządowi Wojskowemu, który z kolei 30 maja 1919 roku przekazał je pod Zarząd Stadnin Państwowych w Ministerstwie Rolnictwa i Dóbr Państwowych. Na początku swego istnienia w niepodległej Polsce stado bogusławickie liczyło 140 ogierów.

Po wybuchu II wojny światowej stado, 120 ogierów i kilkanaście klaczy ze źrebiętami, ewakuowano na wschód. W czasie ewakuacji w okolicach Maciejowic konwój został ostrzelany i zbombardowany. Rozbite Stado zebrało się w pobliskiej Stadninie w Kozienicach, skąd po kilkudniowym pobycie powróciło do Bogusławic.

Czasy okupacji to zarząd oficerów niemieckich. 17 stycznia 1945 roku Niemcy zarządzili ewakuację. Stado przestało istnieć. Stworzono je od nowa.

Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte to także udział koni, powozów i sań z obsługą masztalerzy w wielu produkcjach filmowych. W lutym 2000 roku sprywatyzowano gospodarstwo rolne należące do Bogusławic oraz stadninę koni.

https://trybunalski.pl/wiadomosci/coraz-mniej-ludzi-chce-mieszkac-w-miastach-piotrkow-i-belchatow-w-elitarnej-szostce-zdjecia/CSBPQ742WXI63i6b2ct0

Dwór zabytkowy, choć to budynek bezstylowy

Budynek dworu stoi w centrum parku o powierzchni około 2 hektarów. Dwór złożony z dwóch równoległych brył przylegających do siebie ścianami szczytowymi. Budynek starszy ma ściany parteru w większości drewniane, z krawędziaków, w narożach wiązane na zrąb.

Budynek wzniesiony na planie prostokąta. W partii środkowej elewacji południowej płytki ryzalit. Budynek pozbawiony własnej wschodniej ściany szczytowej, oparty o młodszą część dworu.

Nowszy budynek ma ściany murowane z cegły ceramicznej pełnej. Ściany na wysokości poddasza podzielone profilowanym gzymsem kordonowym, zwieńczone profilowanym gzymsem.

Elewacja szczytowa wschodnia dwukondygnacyjna, symetryczna. Na osi ściany ryzalit, w którego w parterze pomieszczono prostokątny, zamknięty półkoliście otwór wejściowy ujęty w ozdobny portal ze zwieńczeniem z odcinkowym naczółkiem. Na osi balkon z ażurową, żeliwna balustrada.

W części budynku zachowane malowidła ścienne o tematyce hippicznej autorstwa Bohdana Kamińskiego. W części pomieszczeń stropy z dekorem sztukatorskim.

Idź do oryginalnego materiału