Prezydent Kazachstanu Kasym-Żomart Tokajew rozpoczął wizytę w Rosji od spotkania z Władimirem Putinem i studentami Moskiewskiego Państwowego Instytutu Stosunków Międzynarodowych. Choć obie strony podkreślają strategiczny charakter współpracy, relacje gospodarcze i wpływy Rosji w regionie stają przed nowymi wyzwaniami.
Prezydent Kazachstanu Kasym-Żomart Tokajew rozpoczął 11 listopada dwudniową wizytę w Rosji od wymiany uprzejmości na Kremlu z Władimirem Putinem, a następnie spotkał się ze studentami prestiżowego Moskiewskiego Państwowego Instytutu Stosunków Międzynarodowych.
Tokajew starał się zapewnić Putina, iż stosunki dwustronne zachowują charakter strategicznego partnerstwa, podkreślając, iż nie ma poważnych problemów między tymi państwami. Putin z kolei wyraził chęć odbycia nieformalnych rozmów na tematy, które są przedmiotem szczególnego zainteresowania.
Słowa te najprawdopodobniej odnosiły się do rosnącej obawy Kremla przed erozją wpływów Rosji w Kazachstanie — na rzecz nie tylko Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej, ale także Chin, będących w tej chwili głównym partnerem handlowym Astany. Dodatkowo Kazachstan, wraz z Uzbekistanem, w ostatnich miesiącach zacieśnił współpracę z Ukrainą.
Za zamkniętymi drzwiami Putin niewątpliwie wywierał presję na Tokajewa w związku z wynikami szczytu USA-Azja Centralna, który odbył się 6 listopada w Waszyngtonie i zakończył ogłoszeniem umów o wartości miliardów dolarów. Prawdopodobnie poruszono również temat zaostrzenia przez Kazachstan polityki egzekwowania zachodnich sankcji wobec Rosji.
12 listopada odbyło się spotkanie delegacji obu państw, w trakcie którego omówiono cały program relacji dwustronnych.
Podczas towarzyszącego wizycie forum biznesowego kazachski minister handlu Arman Szakkalijew poinformował, iż oba kraje mają przygotowanych 29 potencjalnych umów biznesowych o łącznej wartości do 31 miliardów dolarów. Nie ujawnił jednak szczegółów dotyczących projektów ani harmonogramu ich realizacji. Podkreślił również, iż wymiana edukacyjna pozostaje kluczowym kierunkiem współpracy, wskazując, iż na rosyjskich uczelniach studiuje ponad 55 000 obywateli Kazachstanu.
Pomimo pozytywnej retoryki, rosyjsko-kazachskie relacje gospodarcze wydają się słabnąć. W pierwszym roku wojny rosyjsko-ukraińskiej liczba zarejestrowanych w Kazachstanie rosyjskich firm wzrosła niemal dwukrotnie — z niespełna 8 000 do 15 600. W 2024 roku osiągnęła najwyższy poziom, 19 400 podmiotów, po czym zaczęła stopniowo spadać. W ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy 2025 roku liczba ta obniżyła się do 17 500, co oznacza spadek o 7,2% od początku roku — podał 12 listopada kazachski portal Finratings. Serwis wskazał również na szereg czynników stojących za tym trendem, w tym zmiany w logistyce oraz presję związaną z sankcjami.
Źródło: Eurasianet
Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium
