Natychmiast po wygłoszeniu przez Pana Profesora Andrzeja Nowaka wykładu dla Niemców w dniu 08 października w „table media”zwanym też Table Briefings („Table.Brifings” – to berlińskie wydawnictwo specjalizujące się w publikacji wyłącznie internetowych tzw. biuletynów informacyjnych z zakresu dziennikarstwa codziennego) pojawił się zbiór komentarzy różnych niemieckich pism na ten temat.
Oto co opublkowano:
„Wykład polskiego historyka. Jak AfD zbliża się do polskiej prawicy” (w „Table.Media”). W pierwszych słowach tego sprawozdania pojawiło się zdanie: „Prawicowo-nacjonalistyczna polska partia PiS, która dotychczas raczej unikała kontaktów z AfD, zmienia w tej chwili swoje stanowisko”. O tej „zmianie”- w dalszej części tekstu.
Andrzej Nowak, historyk i bliski doradca nowego prezydenta Polski Karola Nawrockiego, wygłosil w kompleksie niemieckiego parlamentu, w Marie-Elisabeth-Lüders-Haus Bundestagu na zaproszenie AfD wykład na temat „Dom polsko-niemiecki – pomost czy oszustwo?”. Chodziło m.inn. o wyjaśnienie problemu planowanego przez rząd federalny i budzącego ogromne kontrowersje w Polsce „Niemiecko-Polskiego Domu”, poruszono też sprawę stosunków niemiecko-polskich i oczywiście – historii… Wykład odbył się z udziałem trzech posłów AfD: Goetza Froemminga, Alexandra Wolfa oraz mającego polskie korzenie Adama Baltena.
Dziękując za zaproszenie do “niezwykle prestiżowego miejsca”, prof. Nowak zaznaczył, iż występuje “wyłącznie jako prywatna osoba, obywatel Polski oraz historyk”.
Zaproszenie, ktore Profesor dostał jeszcze przed wyborami prezydenckimi, wystosował polityk AfD Götz Frömming zajmujący się polityką kulturalną, w imieniu partii, która przez niemiecki kontrwywiad uważana jest za ekstremistyczną. Zapytany o polityczna izolację AfD, z którą mierzy się na niemieckiej scenie politycznej ta partia – Nowak uznał, iż “można nie zgadzać się z poglądami”, ale nie można “delegitymizować demokracji” i wyborów społeczeństwa.
Niemieckie media piszą, iż poza ogólnym patriotyzmem – PiS i AfD dzieli wiele kwestii: czy to stosunki z Rosją, czy polskie żądania reparacji wojennych od Niemiec za zniszczenia i straty poniesione podczas II wojny światowej. I zastanawiają się nad zauważalną zmianą postawy tych obydwóch partii. Na ten tamat wypowiedziała się ponadregionalna sieć redakcyjna RDN – RedaktionsNetzwerk Deutschland w ten sposób: ze względu na swoje prorosyjskie stanowisko AfD przez długi czas była postrzegana przez narodowych konserwatystow skupionych wokoł Jarosława Kaczyńskiego – jako wróg. Teraz jednak sytuacja ulega zmianie, następuje „Nowe zbliżenie między AfD a polską prawicą” – tak wyrazila sie RDN, cytując wypowiedź zastępcy red, naczelnego „Gazety Wyborczej” (Bartosza Wileńskiego), który miał się tak wypowiedzieć: „sytuacja ulega w tej chwili zmianie. Kaczyński nie odgrywa już znaczącej roli w PiS, a Nawrocki wyraźnie pracuje nad rozbudową sieci kontaktów” (….) „W polskiej prawicy istnieje duże zapotrzebowanie na międzynarodowe kontakty” , dalej: „ Poza ogólnym patriotyzmem PiS i AfD dzieli wiele kwestii: czy to stosunki z Rosją, czy polskie żądania reparacji wojennych od Niemiec za zniszczenia i straty poniesione podczas II wojny światowej – punkty wspólne są niewielkie”.
Niemieccy eksperci ds. Polski uważnie obserwują to wydarzenie, którym było wystąpienie polskiego historyka na życzenie AfD. „Table.Briefings” zauważa: „Wystąpienie Nowaka w AfD jest zaskakujące”. I: „W końcu AfD od zawsze pozostawała wierna watażce Putinowi”, dla którego „lokaj Dmitrij Miedwiediew” uważa Polskę za „atomowy pył” – powiedzial w Table.Briefings Knut Abraham, pełnomocnik rządu federalnego ds. Polski. Ale jego nastepca, Dietmar Nietan podkreślił wspólnotę celów: „ochrona przed rosyjskimi zagrożeniami stanowi sedno polskiej i niemieckiej polityki bezpieczeństwa” (za Table Briefings),
Niemckie media próbują usilnie wyjaśniać, dlaczego doszło do czegoś w rodzaju „zbliżenia” między tymi prawicowymi siłami. W tekstach sieci redakcyjnej RND podaje się w tym celu wypowiedź profesora Nowaka, która brzmi „AfD może wywrzeć realny wpływ na niemiecką politykę w demokratycznych wyborach. Czy Polacy nie powinni rozmawiać z tak istotną partią w Niemczech?” RND podkreśla, iż polski historyk chciał „ostrzec polityków AfD przed naiwnością w stosunku do Rosji”. Pismo wymienia dwa punkty sporne między tymi dwoma partiami: oprócz lojalności wielu polityków AfD wobec Putina, jest to kontrowersyjna, bagatelizująca niemieckie zbrodnie w czasie II wojny wypowiedź honorowego przewodniczącego Alexandra Gaulanda, ex- szefa AfD, o „ptasich odchodach” (w 2018 roku nazwał nazistowską dyktaturę Adolfa Hitlera „ptasim łajnem w ponad 1000 lat udanej historii Niemiec”). Od tego momentu AfD była w Polsce postrzegana jako partia bagatelizująca nazizm i zbrodnie Wehrmachtu.
Profesor Nowak zaprezenowal w Berlinie przekonanie, iż na temat trudnej historii-polsko niemieckiej warto rozmawiać, iż między AfD i partiami konserwatywnymi w Polsce może dojść do zbliżenia. Ze „ warto rozmawiać” – świadczyć może postawa niemieckiego eurodeputowanego, członka partii AfD – Tomasza Froelicha, który w styczniu tego roku na forum Parlamentu Europejskiego ostro zaatakował polskiego premiera Donalda Tuska, zwracając się do niego najpierw po polsku, potem przeszedł na niemiecki – o czym poinformowały liczne polskie media. Poza tym – w maju Froelich był gościem polskiego oddziału amerykańskiej „Conservative Political Action Conference” (CPAC). Pokazuje to, iż im silniejsze stają się więzi między AfD a ruchem MAGA w USA, tym bardziej otwiera się mozliwość porozumienia polskiej i niemieckiej prawicy – uważa RDN.
Polski uczony nie pominął w swoim wystąpieniu innych, najżywotniejszych problemów, związanych z naszymi bilateralnymi stosunkami.
Niemieccy komentatorzy wymieniają nastepujące:
– Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego Nowak ostrzegł przed „imperializmem kosztem słabszych państw” i wezwał do poszanowania „prawa jednostki do osobistej pamięci”. Prawo to określił jako podstawę „kultury wolności”
– ogłosił, iż „państwa położone między Niemcami a Rosją obawiają się polityki „ustępstw”, co pojawia się w unoszącym się w przestrzeni polityki rządzących w Niemczech w tym, iż mniejsze kraje są nieustannie wzywane do „pójścia na kompromis”, żeby „uniknąć eskalacji konfliktu”.
– podkreślił. iż Niemcy ustawiają się w roli nauczyciela, uczą dobrych manier, pamięci, postępowania i iż w stosunku do Polakow – “uderza systematyczne pomijanie pojęcia „ludobójstwo” w stosunku do naszego kraju”. Jako przykłady ludobójstwa wskazał na zbrodnię pomorską, akcję AB czy rzeź Woli.
– w kontekście drugiej wojny światowej historyk zwrócił uwagę, iż Polska “należy do mniej zauważanych ofiar w niemieckiej kulturze pamięci”. Przypomniał jednocześnie, iż Polskę i Niemcy łączy także “tysiąclecie sąsiedztwa, w którym wcale nie przeważa wrogość i nienawiść”
– Profesor przestrzegł przed “imperializmami, które porozumiewają się ze sobą kosztem słabszych państw”.
– przytoczył przykłady niemieckich zbrodni wojennych podczas II wojny światowej, które określił jako ludobójstwo. Wyraził irytację „systematycznym pomijaniem terminu ludobójstwo w kontekście Polaków”.
– wezwał niemieckie władze do podjęcia działań na rzecz zwrotu Polsce sygnetu króla Zygmunta I Starego. Według niego pierścień ten został skradziony podczas wojny przez niemieckich żołnierzy.
– „To, co przeszkadza najbardziej w rozmowie posko-niemmieckiej – to pokusa niedostrzegania Polski, przekonanie, iż na wschodzie liczy się tylko Rosja – powiedział Andrzej Nowak. .
– odnośnie pomysłu Angeli Merkel z 2021 roku zbudowania “nowego formatu” rozmów z Rosją – wyjaśnił, na czym polegał polityczny błąd tej idei: „ „My, przedstawiciele narodów Europy Wschodniej, między Niemcami a Rosją, obawiamy się polityki appeasementu, gdy polityk niemiecki mówi: “weźcie kawałek- nie idźcie dalej”
– prof. Nowak powiedzial, iż :”UE nie może zastępować państw narodowych” . Dodał, iż Unia Europejska jest „cennym pomysłem, który pomógł uniknąć wojny”. Ale jednocześnie ostrzegł, iż „próby zastąpienia tożsamości narodowej „ideologią antynarodową” są sprzeczne z duchem europejskim”.
– w przypadku przewodniczącego partii Tino Chrupalli Prof. Nowak dostrzega „bardzo niebezpieczną tendencję do porozumiewania się z Rosją Putina”. Odniósł się on do ostatnich wypowiedzi współprzewodniczącej partii Alice Weidel, „która krytykuje Putina za ponowne zaostrzenie konfliktu z Europą”, chcac sie w ten sposob „wzmocnić tę tendencję” szefowej AfD.
– w sprawie planowanego Domu Polsko-Niemieckiego – powiedział: „ Instytucja ta ma być poświęcona wspólnej pamięci i dialogowi”. Nazwał tę inicjatywę „potencjalnie dobrą”, ale ostrzegł przed „planowaniem pamięci z góry”.
Podczas dyskusji – posłowie AfD nawiązali na początku do sporu, jaki miał miejsce między Warszawą a Berlinem ws. redukcji dotacji na nauczanie języka niemieckiego dla mniejszości niemieckiej w Polsce. Sprawa była głośna po obu stronach granicy. Gospodarze zaznaczyli, iż z początku, na wieść o cięciach Warszawy, „chcieli protestować”, ale po zapoznaniu się ze sprawą, zauważyli, iż „Polacy nie zrobili tego tak po prostu i iż w przeciwieństwie do Niemców, wypełniali obowiązki wynikające z zapisów Traktatu [o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z 1991).
Niezadowolenie z powodu poprawy wzajemnych stosunkow między konserwatystami polskimi i niemieckimi, wyraziły, oczywiócie – władze polskie. Minister spraw zagranicznych Polski Radosław Sikorski wpadł w panikę i ostro skrytykował udział Profesora w spotkaniu z politykami AfD, wyraził się na X tak: „Trzeba być wyjątkowo krótkowzrocznym, aby z powodu rozgoryczenia wobec Unii Europejskiej legitymizować niemieckich rewizjonistów” . „Zaprawdę, powiadam wam: bardziej bójcie się nacjonalistycznych Niemców niż proeuropejskich”. Zaś wymieniony już w tym tekście redaktor prorządowej „Gazety Wyborczej” tak wyraził dezaprobatę dla tego wydarzenia: „na to spotkanie należy patrzeć jako na dowód na zbliżenia polskich populistów z niemiecką skrajną prawicą, któremu patronuje obecny prezydent”. Niezadwolenie z tej nowotworzącej się sytuacji w sprawie dogadywania sie partii konserwatywnych, wyrażone w sposób niezwykle klarowny – można spotkać i w niemieckich mediach. Na przyklad na portalu DeutschlandNews jest artykuł, który zawiera gorzką nie tylko dla AfD ale też dla niemieckiego establishmentu pigułkę: „Lektion in polnischem Chauvinismus? Nawrocki-Berater erteilt der AfD Benimmstunde“ – „Lekcja polskiego szowinizmu? Doradca Nawrockiego udziela AfD lekcji savoir-vivre’u” . Czytamy tam: „ W swoich staraniach o pozyskanie zagranicznych partnerów frakcja AfD w Bundestagu nie wydaje się być zbyt wybredna. Podczas gdy politycy AfD, którzy bez zezwolenia wyjeżdżają do Rosji, są karani, to przedstawiciele wschodniego sąsiada mogą w mało dyplomatyczny sposób udzielać Niemcom lekcji politycznego savoir-vivre’” To określenie – sposób „malo dyplomatyczny”, nie da się inaczej zinterpretować, niż (sposób) odważny, bezkompromisowy, bezpośredni, nie owijający niczego w bawełnę. Bo taki był właśnie ten wykład polskiego naukowca !
O konieczności dalszego „uświadamiania” społeczeństwa niemieckiego na temat współczesnej historii i udzielania mu lekcji, wzywającej do szacunku dla naszego narodu – mogą świadczyć, na szczęście nieliczne – internetowe uwagi komentatorów tego wykładu, świadczace o absolutnej niewiedzy na temat historii, o czym już w roku 2019 w wywiadzie dla gazety „Spiegel” (z 30 kwietnia 2022) dyrektor berlińskiej filii Instytutu im.Witolda Pileckiego, Hanka Radziejowska tak powiedziała: „Niemcy nie wiedzą na temat historii Polski prawie niczego” (Polnische Geschiche. Die Deutschen wissen fast nichts),
Poniżej, kilka wypowiedzi (w przekładzie na język polski) ignorantów niemieckich, „przeciętnych obywateli”, które przerażają: „GŁOŚNY WYKŁAD PROF. ANDRZEJA NOWAKA DLA AFD W BERLINIE. Niemiecki oraz rosyjski imperializm“ – GŁOŚNY WYKŁAD PROF. ANDRZEJA NOWAKA DLA AFD W BERLINIE. Niemiecki oraz rosyjski imperializm. – YouTube
– „Austriacy wkroczyli do Polski zbyt późno. Setki tysięcy Niemców narodowych zostało wymordowanych przez żądnych wojny Polaków, podburzanych przez Anglików ! Polska była sprawcą II wojny światowej. Nigdy nie powinniśmy o tym zapominać”
– „Ten profesor, polski nacjonalista zaczyna się bratać z niemieckimi rewanżystami. Czy to jest objaw zdrady interesów państwa polskiego? Oceńcie sami!”
– „Ciągle myślę o tym, iż to Polacy zbudowali komory gazowe, które działały już przed 1933 r. i iż to właśnie tutaj Niemcy, Węgrzy i Czesi byli torturowani i zabijani przez Polaków”.
Ale zdecydowanie więcej komentarzy – ma inny charakter, dzięki Bogu, iż są też i takie, np.:
-„ jaka piękna dyskusja, gdzie profesor Nowak powiedział, to o czym myśli większość Polaków. Chyba zacznę inaczej patrzeć na AFD, to znaczy pozytywnie“
-„ Doskonałym przykładem dobrych stosunków niemiecko-polskich jest rzeczywiście relacja między dwoma papieżami, Janem Pawłem II i Benedyktem XVI.
– „Najwyższy czas postawić pomnik króla Jana III Sobieskiego w Wiedniu. Zawsze byliśmy bardzo wdzięczni Polakom i Sobieskiemu, ale rząd austriacki zawsze wszystko odrzuca. Szkoda”.
Albo te słowa: „AfD – pierwsza niemiecka partia, która miała odwagę zaprosić takiego profesora. Czasami widzę w Internecie bardzo błędne i obraźliwe opinie, iż Polska jest krajem upośledzonym lub nic nie wycierpiała, a jeżeli nawet, to z własnej winy. Mamy wiele do nauczenia się z historii. Najważniejsze jest to, abyśmy starali się komunikować w sposób szczery”.
O, tak! Macie więcej do nauczenia się z historii ! A Profesor Nowak ma jescze ogrom pracy! I jak powiedział: „ na temat trudnej historii-polsko niemieckiej warto prowadzić rozmowy między AfD i partiami konserwatywnymi w Polsce”
A więc: konserwtyści całego świata – łączcie się !
Bibliografia:
Neue Annäherung zwischen AfD und der polnischen Rechte
https://table.media/berlin/news/historiker-vortrag-wie-sich-die-afd-der-polnischen-rechten-annaehert
Soft power w praktyce; Szkic ze spotkania prof. Andrzeja Nowaka z posłami AfD – Berliński Tygiel
Lektion in polnischem Chauvinismus? Nawrocki-Berater erteilt der AfD Benimmstunde
GŁOŚNY WYKŁAD PROF. ANDRZEJA NOWAKA DLA AFD W BERLINIE. Niemiecki oraz rosyjski imperializm.