Najmniejsze miasta w Polsce 2024

Życie w małych miastach to świetne rozwiązanie dla osób, które szukają spokoju i bliskości natury. W mniejszych miastach zwykle jest mniej hałasu i zanieczyszczeń, a jednocześnie często znajdują się w pobliżu lasów czy jezior, co pozwala spędzać dużo czasu w otoczeniu przyrody. W mniejszych miastach mniej czasu tracimy w korkach, łatwiej też znaleźć miejsce parkingowe. Niższe są też koszty życia, w tym ceny mieszkań i usług. Wszystkie te rzeczy pasują do najmniejszych miast w Polsce, w których, choć nie mieszka choćby 1000 osób, to zapewniony jest dostęp do codziennych usług. Warto podkreślić, iż najmniejsze miasta w Polsce są także pełne pamiątek historycznych. Nic jednak w tym dziwnego, gdyż część z nich status miasta miała już wiele wieków temu, tracąc go jednak w wyniku carskich represji po powstaniach listopadowym i styczniowym.

Zobaczcie ranking Najmniejsze miasta w Polsce 2024 [TOP 10] pod względem liczby ludności

10. Kiernozia – liczba mieszkańców: 831, powiat: łowicki, województwo: łódzkie

Leży nad Nidą, około 20 km na północ od Łowicza. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1303 r. W 1567 r. osada po raz pierwszy otrzymała prawa miejskie. Najcenniejszym zabytkiem jest XVI-wieczny kościół św. Małgorzaty, pierwotnie gotycki. W obiekcie znajduje się m.in. chrzcielnica z 1519 r. czy krypta z ciałem Marii Walewskiej. Popularnym miejscem jest także klasycystyczny pałac Łączyńskich z pierwszej połowy XIX w. W parku znajduje się kopiec ku czci Tadeusza Kościuszki - jedna z legend mówi, iż częstym gościem starosty łączyńskiego był naczelnik Kościuszko. Zgodnie z inną legendą, to właśnie będąc w Kiernozi Mikołaj Kopernik „poruszył Ziemię". Z tego powodu miejscowy rynek nazwano Rynkiem Kopernika. Jego nazwisko nosi również drużyna piłkarska. 1 stycznia 2024 r. Kiernozia po raz trzeci w swojej historii otrzymała status miasta.

9. Inowłódz – liczba mieszkańców: 829, powiat: tomaszowski, województwo: łódzkie

Leży nad Pilicą. Wzmianka o miejscowości znajduje się w dokumencie z 1145 r. Lokację miejską uzyskano przed 1370 r., a pięć wieków później prawa stracono. Znajdują się tu takie zabytki, jak kościół św. Idziego z XII w., ruiny zamku Kazimierza Wielkiego z XIV w. czy kościół św. Michała Archanioła z XVI w. Inowłódz i okolice wykorzystano jako plener dla wielu polskich filmów i seriali, w tym np. Popioły, Jak rozpętałem drugą wojnę światową czy Przyłbice i kaptury. Biegnie tędy droga krajowa nr 48 oraz szlak turystyczny czerwony Łódzka Magistrala Rowerowa. 1 stycznia 2024 r. Inowłódz odzyskał status miasta.

8. Głowaczów – liczba mieszkańców: 825, powiat: kozienicki, województwo: mazowieckie

Leży nad Radomką. W tym stuleciu prowadzono prace archeologiczne, które ujawniły pozostałości po pogańskim cmentarzysku (kultura Przeworska) z I i II w. p.n.e. Lokację miejską uzyskał w 1445 r., prawa tracąc w 1870 r. Do rejestru zabytków nieruchomych wpisany jest parafialny cmentarz rzymskokatolicki (najstarsza część, z nagrobkami) z pierwszej połowy XIX w. Znajduje się tu kopiec Piłsudskiego, jeden z siedmiu w Polsce jakie usypano po śmierci marszałka. W zachowanych dokumentach można przeczytać, iż w 1827 r. działa tu szkoła elementarna. 1 stycznia 2024 r. Głowaczów odzyskał status miasta.

7. Józefów nad Wisłą: liczba mieszkańców: 812, powiat: opolski, województwo: lubelskie

Założony w 1687 r. przez kasztelana krakowskiego Andrzeja Potockiego. Rok później uzyskał lokację miejską. Stał się dużym ośrodkiem handlowym, siedzibą komory celnej, a to dzięki przeprawie przez Wisłę oraz biegnącemu tędy traktowi wrocławskiemu. Prawa stracił w 1868 r., do czego przyczyniły się klęski powstań listopadowego i styczniowego. W trakcie I wojny światowej Józefów został zniszczony przez wycofujących się Rosjan, a podczas II wojny przez uciekających Niemców. Status miasta odzyskał z dniem 1 stycznia 2018 r.

6. Dubiecko – liczba mieszkańców: 806 powiat: przemyski, województwo: podkarpackie

Leży nad Sanem. Pierwotnie lokację miejską uzyskało w 1407 r. Znajduje się tu m.in. zespół zamkowo-pałacowy, w którym w 1735 r. urodził się poeta Ignacy Krasicki. Można też odwiedzić np. prywatne Muzeum Skamieniałości i Minerałów, które posiada kilkaset okazów. Unikatowym jest ptak z oligocenu, znaleziony na Pogórzu Przemyskim. Status miasta odzyskano z dniem 1 stycznia 2021 r.

5. Gielniów – liczba mieszkańców: 779 powiat: przysuski, województwo: mazowieckie

Lokację miejską uzyskał około 1455 r., prawa tracąc w 1870 r. Miejscowość założona została przy ówczesnym szlaku handlowym z Radomia do Piotrkowa Trybunalskiego. 1 stycznia 2024 r. odzyskał status miasta.

4. Koszyce – liczba mieszkańców: 769 powiat: proszowicki, województwo: małopolskie

Pierwsze wzmianki pochodzą z 1328 r. Prawa miejskie posiadano w latach 1374–1869 i ponownie od 1 stycznia 2019 r. W XVI w. były miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego, którego świetność trwała do połowy XVII w., do czasu potopu szwedzkiego. Na podstawie badań nad morfologią miast zdegradowanych reformą carską z 1869–1870, koszycki rynek uznano za posiadający wówczas najwyższy stopień miejskości. W 2011 r. w Koszycach odkryto zbiorowy grób z okresu neolitu (3 tys. lat p.n.e.). W mieście jest kościół św. Marii Magdaleny z 1881 r., zbudowany w miejsce drewnianej świątyni z XV w., zniszczonej przez pożar. W kościele można obejrzeć obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XVII w. Miasto leży przy skrzyżowaniu DK79 i DW768. Pozyskanie praw miejskich po 150 latach było głównym elementem gminnych obchodów odzyskania przez Polskę niepodległości. Na Rynku stanął pomnik królowej regentki Elżbiety Łokietkówny, która wydała pierwotny przywilej lokacyjny.

3. Ciepielów – liczba mieszkańców: 738 powiat: lipski, województwo: mazowieckie

Lokację miejską uzyskał w 1548 r., a pozbawiony praw został w 1870 r., odzyskując je 1 stycznia 2024 r. W przeszłości stanowił istotny ośrodek handlowy. W pewnym okresie nazwa brzmiała Grzymałów nad Iłżanką. Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 79 i przepływa Iłżanka, dopływ Wisły.

2. Wiślica – liczba mieszkańców: 465, powiat: buski, województwo: świętokrzyskie - drugie najmniejsze miasto w Polsce

1 stycznia 2018 r. stała się miastem. Znów, gdyż po raz pierwszy prawa miejskie otrzymała w 1326 r. Utraciła je w 1869 r. Wiślica znajduje się na Ponidziu, na lewym brzegu Nidy, w Nadnidziańskim Parku Krajobrazowym. Według legendy nazwa pochodzi od imienia księcia Wiślan – Wiślimira. Do dziś można oglądać misę, która miała posłużyć do chrztu księcia w 880 r. W mieście znajduje się m.in. kolegiata gotycka z 1350 r. (fundatorem był król Kazimierz Wielki). Można też zobaczyć dom dla wikariuszy i kanoników zbudowany w 1460 r. z fundacji Jana Długosza. 600 m od centrum znajduje się XI-wieczne grodzisko: prace archeologiczne prowadzone w latach 1949–1960 wykazały istnienie pierwszego grodu już w XI w. Po raz pierwszy miejscowość pojawiła się w źródłach pisanych w Roczniku świętokrzyskim nowym pod rokiem 1079.

Zdaniem Muzeum Narodowego w Kielcach, dziedzictwo Wiślicy predestynuje ją do czołówki najważniejszych miejsc w Polsce o charakterze historyczno-archeologicznym, stawiając ją na równi z Krakowem, Poznaniem czy Gnieznem.

1. Opatowiec - liczba mieszkańców: 313, powiat: kazimierski, województwo: świętokrzyskie - najmniejsze miasto w Polsce

Pierwsze wzmianki pochodzą z XI w. Wiodły tędy szlaki handlowe ze Śląska na Ruś Kijowską oraz z Krakowa do Wilna. Miejscowość znajduje się na wysokim lewym brzegu Wisły (174 m n.p.m.), naprzeciw ujścia Dunajca. Leży 65 km na południe od Kielc. Prawa miejskie posiadała w latach 1271–1869, odzyskując je w 2019 r. W mieście można zobaczyć m.in. podominikański kościół pw. św. Jakuba Starszego Apostoła z końca XV w., dwie barokowe figury z XVIII w., cmentarz wojenny z I wojny światowej. W Opatowcu urodziła się m.in. Maria Mączyńska z d. Cugowska, polska łuczniczka, siedmiokrotna mistrzyni świata. Przebiega tędy droga krajowa nr 79 z Warszawy do Bytomia.

♦♦♦

Kiedy wieś może stać się miastem?

Zanim danej miejscowości nadany zostanie status miasta, realizowane są konsultacje z mieszkańcami, kolejnym etapem jest opinia Rady Gminy. Wniosek o nadanie praw miejskich trafia do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. By mogła być udzielona zgoda, dana miejscowość musi wykazać, iż co najmniej 60% mieszkańców utrzymuje się z działalności pozarolniczej, jest też m.in. wyodrębnione centrum.