KE zatwierdziła utworzenie wspólnego przedsiębiorstwa przez trzech gigantów technologicznych. Wspólnie mają stworzyć europejski myśliwiec przyszłości.
Komisja Europejska zatwierdziła utworzenie wspólnego przedsiębiorstwa przez trzy giganty przemysłu zbrojeniowego: brytyjskie BAE Systems, japońską JAIEC oraz włoską firmę Leonardo.
Ich celem jest opracowanie szóstej generacji wielozadaniowego samolotu bojowego w ramach programu Global Combat Air Programme. Nowy podmiot stanie się głównym wykonawcą i integratorem systemów tej przełomowej konstrukcji.
Zielone światło dla zbrojeniowego trójkąta
22 kwietnia Komisja Europejska otrzymała formalne zgłoszenie planowanego utworzenia wspólnego przedsiębiorstwa (joint venture) przez BAE Systems (Holdings) Limited, Japan Aircraft Industrial Enhancement Co. Ltd. oraz Leonardo S.p.A.
Procedura oceny tej koncentracji przebiegła zgodnie z regułami ustanowionymi w rozporządzeniu UE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw. Po przeprowadzeniu szczegółowego badania rynku Komisja doszła do wniosku, iż planowana operacja nie budzi zastrzeżeń pod kątem konkurencji, zarówno na rynku włoskim, jak i w kontekście eksportu międzynarodowego.
Ostatecznie nie stwierdzono przesłanek, które mogłyby świadczyć o istotnym ograniczeniu konkurencji na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego. W konsekwencji Komisja zatwierdziła transakcję bez konieczności wdrażania jakichkolwiek środków zaradczych.
Szósta generacja skrzydlatych możliwości
Powodem powołania nowej struktury biznesowej jest wspólna chęć opracowania nowoczesnego myśliwca wielozadaniowego nowej generacji.
Projekt ten – znany jako Global Combat Air Programme – zakłada stworzenie maszyny szóstej generacji, przeznaczonej pierwotnie dla sił zbrojnych Wielkiej Brytanii, Włoch i Japonii. W dalszej perspektywie przewiduje się jednak możliwość sprzedaży także innym państwom i rządom.
Nowe wspólne przedsiębiorstwo obejmie rolę głównego wykonawcy i integratora systemów — to znaczy, iż będzie odpowiedzialne nie tylko za produkcję, ale również za koordynację prac nad kompleksowym połączeniem wszystkich komponentów technologicznych myśliwca.
Celem jest stworzenie platformy bojowej zdolnej do realizacji różnorodnych misji — zarówno w warunkach klasycznych, jak i w przestrzeni walki elektronicznej, przy wykorzystaniu najnowszych technologii sztucznej inteligencji, czujników i stealth.
Trzy filary technologicznej współpracy
W skład nowego konsorcjum wchodzą trzy podmioty, z których każdy wnosi własne kompetencje, zasoby i doświadczenie.
BAE Systems to brytyjski koncern zbrojeniowy o globalnym zasięgu, specjalizujący się w sektorach obronności, lotnictwa i bezpieczeństwa. Firma ta ma bogate doświadczenie w projektowaniu i produkcji nowoczesnych samolotów wojskowych oraz zintegrowanych systemów bojowych.
JAIEC – japoński podmiot publiczny reprezentujący interesy krajowego przemysłu lotniczego – odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu wsparcia politycznego i technologicznego dla narodowego programu zbrojeniowego Japonii. Obecność JAIEC w projekcie symbolizuje rosnącą rolę współpracy transkontynentalnej w dziedzinie bezpieczeństwa.
Trzeci partner, Leonardo, to włoska grupa przemysłowo-technologiczna działająca w sektorach obrony, lotnictwa i bezpieczeństwa. Jej doświadczenie w produkcji systemów awionicznych i radarowych czyni ją istotnym ogniwem w projektowaniu i integracji nowej generacji samolotów bojowych.
Zasady gry: kiedy koncentracja staje się sprawą publiczną
Zgodnie z rozporządzeniem o kontroli koncentracji, Komisja Europejska ma obowiązek analizować wszelkie fuzje i przejęcia, które obejmują przedsiębiorstwa osiągające określony poziom przychodów. Celem jest zapobieganie takim połączeniom, które mogłyby istotnie ograniczyć konkurencję na wspólnym rynku lub w jego znaczącej części.
W zdecydowanej większości przypadków — tak jak w niniejszym — transakcje nie prowadzą do zaburzenia rynku i są zatwierdzane po rutynowej analizie, tzw. w fazie I. Standardowy termin oceny w tym trybie wynosi 25 dni roboczych, z możliwością przedłużenia o kolejne 10 dni, jeżeli zostaną zaproponowane środki zaradcze lub wymagane dodatkowe informacje.
W omawianym przypadku Komisja nie znalazła podstaw do przejścia do drugiego etapu dochodzenia (faza II), który jest zarezerwowany dla bardziej skomplikowanych i potencjalnie kontrowersyjnych spraw.
Ostateczna decyzja o zatwierdzeniu została więc podjęta bez zastrzeżeń — co stanowi potwierdzenie, iż nowa inicjatywa nie zakłóci równowagi konkurencyjnej w branży.
Dla kogo nowy myśliwiec?
Choć na tym etapie docelowym odbiorcą nowego systemu uzbrojenia mają być trzy państwa-założyciele: Włochy, Japonia i Wielka Brytania, w dokumentach wskazano, iż nowa konstrukcja może w przyszłości trafić również na rynki zewnętrzne.
Biorąc pod uwagę stopień zaawansowania planowanych rozwiązań oraz doświadczenie partnerów, możliwe jest, iż maszyna stanie się konkurencyjną alternatywą dla takich projektów jak amerykański F-35 czy francusko-niemiecki projekt FCAS.
Projektowanie i produkcja myśliwca szóstej generacji oznacza wejście w nową erę technologii wojskowej, w której dominować będą nie tylko osiągi aerodynamiczne, ale także interoperacyjność systemów, zdolność do operowania w środowiskach cyfrowych oraz wysoki stopień automatyzacji i analizy danych w czasie rzeczywistym.
Dalsze informacje i rejestr publiczny
Komisja Europejska opublikowała decyzję w publicznym rejestrze spraw konkurencyjnych, gdzie dokumenty związane z koncentracją są dostępne pod numerem sprawy M.11800.
Osoby zainteresowane szczegółami prawnymi oraz procedurą mogą znaleźć tam komplet informacji dotyczących zakresu oceny, podstaw prawnych oraz kontekstu rynkowego rozpatrywanej sprawy.
Projekt ten stanowi przykład strategicznego sojuszu ponad granicami kontynentów, który wpisuje się w szerszy trend konsolidacji sektora obronnego w odpowiedzi na zmieniające się wyzwania geopolityczne.
Jego realizacja może nie tylko zwiększyć zdolności obronne trzech zaangażowanych państw, ale również wpłynąć na układ sił w globalnym rynku zbrojeniowym w nadchodzących dekadach.
