Nowe ślady zbrodni w Puźnikach. Trwa walka o kolejne pozwolenie!

Na obrzeżach jednej z dawnych polskich wsi, wśród pól obwodu tarnopolskiego, realizowane są prace, które mogą przynieść odpowiedzi na pytania zadawane od dziesięcioleci. Choć czas nie zatarł wszystkich śladów, to właśnie teraz pojawiła się szansa, by odkryć kolejną część dramatycznej historii, którą wielu próbowało przemilczeć.

Fot. Warszawa w Pigułce

Nowe ekshumacje w Puźnikach. Ślady kolejnego masowego grobu polskich ofiar

Prace w Puźnikach, które rozpoczęły się pod koniec kwietnia, mogą doprowadzić do przełomowego odkrycia. Choć wydobyto już szczątki 42 osób, badacze podejrzewają, iż w okolicy znajduje się kolejna mogiła. Fundacja „Wolność i Demokracja” planuje złożenie nowego wniosku do władz Ukrainy, by kontynuować poszukiwania.

Kolejny wniosek o zgodę na ekshumację

Jak ustalił reporter RMF FM Krzysztof Zasada, do końca maja Fundacja przygotuje wniosek o kontynuację prac w Puźnikach w obwodzie tarnopolskim. Nowe działania są konieczne, ponieważ przepisy ukraińskie wymagają osobnego zezwolenia choćby wtedy, gdy poszukiwania dotyczą sąsiadującego terenu.

Z ustaleń wynika, iż istnieją przesłanki, iż w pobliżu niedawno przebadanego dołu może znajdować się kolejna zbiorowa mogiła.

Wydobyte szczątki: kobiety, dzieci, cywile

Do tej pory udało się ekshumować 42 ciała. Wiadomo, iż ofiary to cywile – wśród nich są kobiety i dzieci. Część szczątków nosi ślady urazów mechanicznych. Eksperci pobrali próbki DNA, które trafią do analizy porównawczej w Szczecinie. Celem badań jest identyfikacja osób spoczywających w zbiorowej mogile.

Dokładne miejsce złożenia szczątków nie zostało ujawnione ze względów bezpieczeństwa.

Zbrodnia w Puźnikach – 80 lat później wracają ślady prawdy

Do zbrodni w Puźnikach doszło w nocy z 12 na 13 lutego 1945 roku. Ukraińscy nacjonaliści zamordowali wówczas – według różnych źródeł – od 50 do choćby 120 Polaków. Miejscowość, dziś leżąca w zachodniej Ukrainie, była wtedy zamieszkana głównie przez Polaków.

Dopiero w listopadzie 2024 roku władze ukraińskie uchyliły zakaz ekshumacji szczątków polskich ofiar wojen i represji. W kwietniu 2025 roku ruszyły pierwsze prace poszukiwawcze.

Wspólny wysiłek polsko-ukraińskich zespołów

Ekshumacje w Puźnikach koordynuje Fundacja „Wolność i Demokracja” we współpracy z ekspertami z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, firmą „Wołyńskie Starożytności” i Instytutem Pamięci Narodowej. To kontynuacja prac prowadzonych już w latach 2023–2024, które zakończyły się odnalezieniem miejsca pochówku ofiar rzezi.

Zgodnie z obowiązującym porozumieniem, wszelkie działania muszą być konsultowane ze stroną ukraińską i realizowane zgodnie z lokalnym prawem.